Almaty sheteldik týrısterdi nesimen qyzyqtyrady?

Almaty áli kúnge deıin Qazaqstandaǵy týrızmniń negizgi draıveri bolyp tabylady. Kýrorttyq demalysty súıetinderdiń basym bóligi Qazaqstannyń ońtústik astanasyna barýdy jón kóredi, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi.

2024 jyldyń basynan bastap Qazaqstannyń kýrorttyq aımaqtaryna 766,6 myń kelýshi keldi. Bul 2023 jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 63,1 myń adamǵa kóp, dep habarlady QR AÁDM Ulttyq statıstıka bıýrosy.

Bul rette 2024 jylǵy qańtar-naýryz derekteri boıynsha eń tanymal kýrorttyq aımaq Almaty taý klasteri bolyp tabylady. Oǵan 551,9 myń qonaq nemese kelýshiler keldi – Qazaqstandaǵy barlyq demalýshylardyń 72% - dan astamy.

Almaty men onyń aınalasyndaǵy aımaqtardyń tanymaldyǵy boıynsha basqa mekendermen salystyrýǵa kelmeıdi: 

• Shýche-Býrabaı kýrorttyq aımaǵynda osy kezeńde 69,1 myń adam demaldy,
• Mańǵystaý kýrorttyq aımaǵynda - 57,5 myń kelýshi,
• Túrkistannyń týrıstik aımaǵynda - 26,1 myń adam,
• Altaı kýrorttyq aımaǵynda - 20,7 myń týrıst.

«2024 jyldyń qańtar-naýryz aılarynda kýrorttyq aımaqtarda ornalastyrý oryndarymen kórsetilgen qyzmetterdiń kólemi 27,8 mlrd teńgeni qurady. 2023 jyldyń osyndaı kezeńinde 23,2 mlrd teńgege qyzmet kórsetildi, bul tıisinshe 19,8% - ǵa artyq», delingen Ulttyq statıstıka bıýrosynyń habarlamasynda.

Túsindireıik: Almaty taý klasteri-taý shańǵysy týrızmi men ekotýrızmniń orasan zor ortalyǵy, ornalasqan jerine eki mıllıondyq Almaty qalasy jáne radıýsy 100 shaqyrymǵa jýyq taýly aımaq (Medeý, Shymbulaq, Úlken Almaty kóli, Esik, Túrgen, Qaskeleń, Talǵar jáne t.b.) kiredi. Jospar boıynsha klaster úsh mıllıonǵa deıin týrısterge qyzmet kórsete alady.

Búgingi tańda bul tek Qazaqstanda ǵana emes, búkil Ortalyq Azııada eń kóp baratyn taýly kýrorttyq oryn – bul keıbir qonaqúıler men demalys oryndaryndaǵy baǵalar, aıtalyq, qatty shaǵyp jatqanyna qaramastan.

Máselen, bir bıik taýly kottedj qalashyǵynda taýǵa qaraıtyn úıdiń quny táýligine 250 myń teńgege jetedi jáne oryndar birneshe aı buryn satylady.

Almaty taý-ken klasteri sonshalyqty qarqyndy damyp kele jatqany jaqsy ma, jaman ba? Árıne, bul jaqsy, óıtkeni bul megapolıs qazynasyna úlken aqsha aǵyny jáne kóptegen jumys oryndary. Alaıda, mundaı tabystyń mınýsy da bar. Bul kýrort Qazaqstannan da, shetelden de negizgi týrıstik aǵymdy ózine tartty. Almaty sheteldik týrısterdiń negizgi aǵynyn qamtamasyz etedi.

Biraq qalanyń qolda bar múmkindikteri týrıster aǵynymen kúresýde. Jańa ınvestısııalar men jobalardy damytý qajet.

El prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev ta megapolıske ósip kele jatqan týrıstik júkteme týraly aıtty. 2024 jylǵy 13 maýsymda týrızmdi damytý jónindegi keńeste ol bylaı dedi:

"Almaty – Qazaqstandaǵy týrızmdi damytýdyń basty ortalyǵy. Biraq qalanyń týrıstik ınfraqurylymy ósip kele jatqan júktemege tótep bere almaıdy. Shymbulaqta demalys jáne mereke kúnderi kelýshiler aǵyny onyń ótkizý qabilettiliginen 2,5 ese asady. Sondyqtan taý shańǵysy klasterin odan ári damytý óte mańyzdy", dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Budan basqa, bir ǵana Almaty taý-ken klasterine degen qushtarlyq basqa salalarda týrızmniń damýyn nasharlatady.

Jyldyń basynda bul máselege Kazakh Tourism ulttyq kompanııasynyń basshysy Qaırat Sádýaqasov nazar aýdardy.

"Týrıstik aǵynnyń birkelki bólinbeýi baıqalady. Bul ne týraly aıtady? О́ńirlerdegi keıbir kásiporyndardyń bankrottyq qaýpi, tolyp ketý jáne baǵanyń ósý qaýpi bar, biz qazir Almatyda kórip otyrmyz. Muny joıý úshin ár aımaqta belsendirý baǵdarlamalaryn iske qosý qajet", dedi Qaırat Sádýaqasov.

Qazaqstandyq týrıstik qaýymdastyqtyń prezıdenti Rashıda Shaıkenova jergilikti bıliktiń róli týraly únemi aıtyp keledi. Onyń pikirinshe, eger oblystar basshylyǵy jergilikti jerlerde týrızmdi damytpasa, onda ortalyqtan eshqandaı memlekettik qoldaý kómektespeıdi.

Osydan týra bir jyl buryn – 2023 jyldyń shildesinde – QR-da týrıstik salany damytýdyń 2023-2029 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasy qabyldandy. Onda osy saladaǵy jumyspen qamtýdy 800 myń adamǵa deıin ulǵaıtý, al saladaǵy jalpy qosylǵan qun kóleminiń ósýin 6 trln teńgege deıin jetkizý kózdelip otyr.