"Jatyryn alyp tastady". Gınekolog bosaný kezindegi qatelikterdi aıtty

Prezıdent Toqaev bıyl ana men bala óliminiń artqanyn aıtty. Resmı málimet boıynsha, bıylǵy segiz aıda bosaný barysynda 131 ólim tirkelgen. Akýsher-gınekolog, medısına ǵylymdarynyń kandıdaty Raýshan Espaeva ana men bala óliminiń sebepteri men oǵan soqtyratyn faktorlar týraly aıtyp berdi.

– Júktilik kezeńi negizinen áıeldiń qosymsha aýrýlaryna jáne bosaný retine baılanysty bolady. Anemııa, qant dıabeti, arterıaldy qan qysymynyń joǵary bolýy, semizdik, búırek aýrýlary jáne t.b. aýrýlar júktilik asqynýlaryna alyp keledi.

Bul aýrý túrleri júktilik kezinde preeklampsııanyń aýyr dárejesi, qaǵanaq sýdyń qalyptan tys bolýy – kópsýlyq nemese azsýlyq, rezýs-qaıshylyq, náresteniń qursaqishilik damýynyń tejelýi sııaqty kúrdeli asqynýlarǵa soqtyrýy múmkin.

Sonymen qatar, júktilik kezeńine áıeldiń jas ereksheligi de áser etedi. Mysaly alǵash bosanatyn kámeletke tolmaǵan (18 jasqa deıin) nemese jasy úlken áıelderde (30 jastan joǵary) júktilik kezinde jáne bosaný ýaqytynda túrli aýrý asqynýy múmkin. Eger áıeldiń áleýmettik jaǵdaıy tómen, zııandy ádetteri bar nemese kópbalaly ana bolsa, asqyný jıileı túsedi.

Joǵaryda atalǵan aýrý túrleri júktilik kezinde jáne bosaný barysynda ártúrli qıyndyqtarǵa ákeledi. Soǵan baılanysty júkti áıelderdiń keıbiri merziminen erte bosanýy múmkin. Keı jaǵdaıda áıelderdi arnaıy erte bosandyryp alady.

Júktilik kezinde aýrýlardyń asqynýy bosaný barysyna keri áser etýi múmkin. Bul ana men balanyń ómirine qaýip tóndiredi, – deıdi ol.

Akýsher-gınekolog ana men bala ólimine túrli aýrýlardyń áser etetinin aıtty.

– Kóbinese ana men bala ólimine áıeldiń qosymsha aýrýlary áser etedi. Mundaı jaǵdaı bolmas úshin júktilikti aldyn ala josparlaǵan durys. Dárigerdiń ruqsatymen ǵana qursaq kótergen jón. Eger áıel anemııa, qant dıabeti jáne t.b. aýrý túrimen aýyratyn bolsa, aldyn ala emdelýi qajet. Qursaqqa bala bitpesten 2-3 aı buryn joldasy ekeýi folıı qyshqylyn qabyldap, zııandy ádetterden bas tartýy kerek. Júktilik kezinde streske ushyramaı, sapaly tamaqtanýǵa asa mán bergeni durys.

Qazirgi álemdegi jaǵdaıǵa baılanysty júktiliktiń ekinshi-úshinshi trımestirinde tumaýǵa qarsy vaksınasııa júrgizýge keńes beremin. О́ıtkeni bul kezeńde kelinshekterdiń ımmýnıteti tómendeıdi. Koronavırýs ınfeksııasyn juqtyryp alýdan barynsha saqtaný qajet. Ár júkti áıel júktilik kezindegi qaýipti belgiler týraly bilgeni jón. Eger osyndaı belgiler paıda bolsa, dereý jedel járdemdi shaqyrý qajet, – deıdi Raýshan Espaeva.

Ol ólim-jitim oryn almas úshin júktilik kezinde aldyn ala qandaı sharalar qoldaný keregin jetkizdi.

– Júktilikti josparlaý, sozylmaly aýrýlardy júktilikke deıin emdeý, áıelder keńesine ýaqytyly esepke turý, eshqandaı óz betimen em qabyldamaý qajet. Dárigerdiń keńesin muqııat tyńdap, aıtqanyn eki etpeı oryndańyz. Densaýlyǵyńyzǵa úlken jaýapkershilikpen qarasańyz dárigerge de, ózińizge de kómektesesiz.

Eger koronavırýs juqtyryp alǵannan keıin jaǵdaıy ortasha nemese aýyr túrde bolsa, mindetti túrde aýrýhanada emdelý qajet. Eger de jeńil túrde bolsa, onda úı jaǵdaıynda dáriger baqylaýymen emdelýge bolady. Jeńil túrdegi koronavırýs ana men bala ómirine qaýipti emes. Al ortasha jáne aýyr túrdegi koronavırýs ınfeksııasy pnevmonııa jáne tynys alý jetispeýshiligi sekildi asqynýǵa ákelýi múmkin. Bular ana men sábıdiń ómirine qaýip tóndiredi, – deıdi ol.

Akýsher-gınekolog Raýshan Espaeva derti asqynǵan júkti kelinshektiń oqıǵasyn baıandap berdi.

– Osy ýaqytqa deıin perzenthana men shuǵyl gınekologııada jumys istedim. Jumysymda este qalar túrli oqıǵalar boldy. Bıyl qyrkúıek aıynyń sońynda jyldyq demalysyma shyǵardan bir apta buryn júkti áıel esepke turdy. Onyń oń jaq aıaǵynda arterıaldy trombozy bolǵan. Osy dıagnozy bola tura, eki balany dúnıege alyp kelgen. Birinshi perzentin ózi bosanǵan, al ekinshisinde kesar tiligi arqyly bosanǵan.

Bizdiń ortalyqqa úshinshi bópesine júkti kezinde keldi. Biraq 13-14-aptasynda kelgen edi. Osy ýaqytqa deıin óz betimen emdelip júrgen. Esepke turǵannan bir apta ótken soń retromboz (trombozdyń órshýi) anyqtaldy. Aýrýynyń asqynyp bara jatqanyn bilgen soń, dereý aýrýhananyń reanımasııa bólimshesine jatqyzyldy. Bul jaǵdaı týra meniń demalys ýaqytymda bolsa da aýrýhanaǵa baryp júrdim. Sebebi ana men sábıdiń ómirine qaýip tónip turdy. Aqyr sońy retrombozy emdeýge kelmegendikten, áıel ómirin saqtap qalý úshin júktilikti toqtatýǵa keldi. Mundaı asqynǵan aýrýmen júkti bolýǵa qatań tyıym salynǵan. Sol sebepti ota jasalyp, áıeldiń jatyryn alyp tastady, – dedi Espaeva.