Mıtıngke shyqqan qoǵam belsendileriniń pikiri

Búgin  qoǵam belsendisi Janbolat Mamaı jáne onyń jaqtastary Almaty qalasynda ornalasqan Shoqan Ýálıhanov alańynda eskertilgen mıtıng ótkizdi. Mıtıngte belsendiler ózderiniń talaptaryn aıtyp, bılikke úndeý aıtty. "Qamshy" tilshisi birneshe qoǵam belsendisiniń pikirin nazarlaryńyzǵa usynady.

Mıtıngke shyqqan qoǵam belsendisi Qaırat Erdebaev qazirgi bılikti synap, "Ketsin shal!" dep urandatty.

– Aýyldan ákim saılaıtyn bolsaq, biz onyń tegine, ımanyna, adaldyǵyna, adamı qasıetterine qarap saılaýymyz qajet. Aýyl ákimi saılanǵannan keıin, olar birigip bar jaýapkershilikti moınyna alyp, ózderi bas qosyp aýdan ákimin saılaýy qajet. Al, aýdan ákimderi bas qosyp, oblys ákimin saılaıdy. Bul bılikti túbegeıli ózgertip, tamyrymen qoparyp, kózin joıýdyń joly ǵana. 

Qazaqta "Ket degende ıt te ketedi" deıdi. Nur Otanmen qosa "Ketsin shal!". Ketpeıtin bolsa 16-shy jeltoqsannan bastap bárimiz, sherýge shyǵamyz. Biz 16-shy jeltoqsanǵa deıin Toqaevqa da, Shalǵa da (Nursultan Nazarbaevqa) ýaqyt bereıik, – dep aıtty Erdebaev. 

Qytaı ekspansııasyna, jer máselesine qatysty belsendi Rysbek Toqtasyn  bylaı dep pikir bildirdi.

– Nazarbaev bıligi "aýyldyń bolashaǵy joq" dep aýyldy qurtty. Aýyldan halyq bezip, qalaǵa ketti. Bos jatqan jerdi tıimdi ıgerýimiz kerek. Toqaev myrza: "Aýyl sharýashylyq jerin tıimdi paıdalanýymz kerek, sheteldiń ınvestısııasyn tartýymyz kerek" dep aıtyp otyr. "Jer sheteldikterge satylmaıdy" deıdi. Másele satylýda emes. Eger de Qytaı 25 jylǵa bizdiń jerimizdi jalǵa alatyn bolsa ony keıin qaıtaryp alý múmkin emes. Bizdiń jerimizge Qytaı kóz salyp otyr. Sebebi Nazarbaev prezıdent bolyp turǵan tusta Qytaıǵa baryp kelgen saparynda osy máseleni kóterip keldi. 1 mln gektar jerdi qytaılyqtarǵa jalǵa berýge kelisken. Sodan bastap halyq kóterilip, 5 jylǵa moratorıı jarııalanǵan edi. Endi ol moratorııdiń bitýine 1-aq jyl ýaqyt qaldy. Biraq áli kúnge deıin zańdaǵy bapqa ózgeris engizilgen joq, – dedi belsendi. 

Almaty oblysy Eńbekshiqazaq aýdanynan mıtıngke arnaıy kelgen jeltoqsanshy Saǵıdolla Mergenbaev jer, nesıe máselesine baılanysty bylaı dep aıtty.

– Jer – halyqtyń qazynasy, ıesi – halyq. Jerge ıelik etýge bıliktiń eshqandaı quqy joq. Bılik keledi, ketedi. Al, halyq qalady. Jerden aıyrylsaq biz bárinen aıyrylamyz. Jer – bizdiń tuǵyrymyz. Tuǵyry joq halyq – halyq emes, óshken halyq. Sondyqtan da atadan qalǵan amanatqa ıe bolaıyq. Ekinshi nesıe máselesi kóterilip jatyr. Bul ot bolyp janyp turǵan, ár otbasynyń basynda bar másele. Halyqta jaǵdaı bolmaǵan soń nesıeni alýǵa májbúr. 30 jyldan beri halyqqa zaýyt, fabrıkalar salyp berip, óndiris oryndarynyń oshaqtaryn halyqtyń qolyna berse, bizdiń halyq mundaı jaǵdaıǵa dýshar bolmas edi. "Nesıe keshirilsin" degen qur jelden alynǵan jaǵdaı emes. Nesıeni keshirý, ne keshirmeý bıliktiń qolynda tur. Tek olarda muny jasaýǵa qulyq joq, – dep atap ótti  Saǵıdolla Mergenbaev. 

Oqı otyryńyz: "Kredıt keshirilsin". Almaty qalasyndaǵy mıtıng (fotoreportaj)