Lombard ókilderi memleket tarapynan eshqandaı kómek almaǵanyn aıtyp shaǵymdandy

Búgin, 28 sáýir kúni tótenshe jaǵdaıǵa baılanysty jumysyna tyıym salynǵan shaǵyn nesıe uıymdary men lombardtardyń ókilderi onlaın brıfıng ótkizdi. Olar memleket ózderine salyq jaǵynan eshqandaı jeńildik qarastyrmaǵanyn aıtyp, Ulttyq bank janynan qurylǵan Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttiginiń tutynýshylar qaryzyn 15 maýsymǵa deıin shegerý talaby qısynǵa kelmeıdi dep otyr.

Brıfıngte «Qazaqstannyń ulttyq lombard lıgasy» assosıasııasynyń basshysy Robert Abzalılov, «Qazaqstan lombardtarynyń ulttyq qaýymdastyǵynyń» jetekshisi Ashat Iztileýov, «Avtokólik kepiline nesıe berý kompanııalary» qaýymdastyǵynyń Prezıdenti Dýlat Tastekeev bılikke óz ýájderin aıtty.

«Qazaqstan lombardtarynyń ulttyq qaýymdastyǵynyń» jetekshisi Ashat Iztileýov tótenshe jaǵdaıǵa baılanysty tabysynan aıyrylǵandar qatarynda lombardtardyń ıeleri men qyzmetkerleri de baryn aıtty.

– 2020 jylǵy 1 qańtardan bastap Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerinde qarjy naryǵyn retteý jáne damytý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizildi, jyljymaıtyn múlikti (lombardtar) kepilge qoıǵan zańdy tulǵalarǵa qysqa merzimdi nesıe berýdi ýákiletti organ «Mıkroqarjy qyzmeti týraly» Qazaqstan Respýblıkasy Zańynyń negizinde retteıdi. Sáıkesinshe, retteýshilerdiń talaptary kúsheıtilýde. Búginde lombarttar úlken shyǵyndarǵa dýshar bolǵanyna qaramastan, memlekettiń saıasatyna súıenip, halyqqa qoldaý kórsetken bul sektor memleket tarapynan eshqandaı kómek ala almaǵan, – deıdi ol.

Ashat Iztileýovtyń sózinshe, lombardtardy memlekettik baǵdarlamamen qarjylandyrý máselesi qarastyrylǵany jón. Bul tótenshe jaǵdaı kezinde saladaǵy shyǵyndardyń ornyn toltyrýǵa septigin tıgizedi.

– Lombard ıeleri 2020 jyldyń 26 naýryzyndaǵy № 167 buıryqty oryndap, ózderiniń boryshkerlerine 3 aı boıy qaryz tólemeýge múmkindik bergendikten shyǵynǵa ushyrady. Sondyqtan bankterge nesıe qaryzyn tóleýdi keıinge qaldyrý týraly ótinishpen júgindi. Biraq lombardtar tótenshe jaǵdaıdan japa shekken kásiptik sektorǵa kirmegendikten bankter ótinishti qabyldamady. Búginde lombardtardyń shyǵyn kólemin azaıtýǵa, bıznestiń tabystylyǵyn saqtap qalýǵa eshqandaı múmkindigi, shyǵyndardy tómendetýdiń alǵysharttary joq. Kerisinshe, ınflıasııaǵa baılanysty shyǵyndardyń kóbeıetini málim.

Retteýshiniń qatań talaptarynyń saldarynan jyljymaly múlikti kepilge qoıý arqyly júzege asyrylatyn nesıelik qyzmetterdi usynatyn lombardtardyń 90 paıyzy naryqtan ketýi múmkin. Osynyń kesirinen 20 myńnan 30 myńǵa deıin adamnyń jumys ornynan aıyrýyna soqtyrady. Bul olardyń otbasy múshelerimen qosqanda kem degende 60 000 – 90,000 adamǵa áser etedi, – deıdi Ashat Iztileýov.

Osyndaı kezeńde agenttik qaýymdastyqtarmen jáne bıznes ókilderimen kelispeı, lombardtarǵa qoıylatyn talaptardy qatańdata túsetin erejeler qabyldaǵan. Máselen, esepke turý úshin 2020 jyldyń 1 mamyryna deıin tirkelý qajet. Tótenshe jaǵdaıda qyzmetkerler úıde jumys isteıtindikten talaptardy oryndaý qıyn. Sondaı-aq retteýshiler qatań talaptar engizý barysynda aýyl turǵyndarynyń jaǵdaıyn eskermegen. Osy jaǵdaıattar analızdiń durys jasalmaǵanyn, zań talaptarynyń buzylǵanyn kórsetken.

– Eń qyzyǵy, agenttiktiń qyzmetkerleri, meniń kelispegenime qaramastan, 2020 jylǵy 6 naýryzdaǵy №1 Hattamany shyǵardy, bul jerde másele qoǵamdyq talqylaýǵa túskeni jaıly jáne Agenttiktiń usynysyna meniń kelisim bergenim jaıly aıtylady. Ony qalaı túsinýge bolady? Demek, qyzmetkerler alaıaqtyq jasady, sol kezdesýde men salalyq qaýymdastyqtar men sarapshylardy qatystyra otyryp, jumys tobyn qurýdy, sodan keıin ǵana sheshim qabyldaýdy usynǵan edim. Qatysýshylardyń barlyǵy bul usynysty qoldady. Agenttik ókilderi basshylyqpen kelisýge ýáde berdi, biraq sodan keıin olar mıkroqarjylandyrýdy lısenzııalaýdy engizý boıynsha usynystardy talqylaý úshin, jınalysta hattama jasaıtyny belgili boldy.

Lombard qyzmetin retteıtin zańnamadaǵy jaqynda bolǵan ózgerister bıznes-qoǵamdastyqta úlken rezonans týdyrǵanyn eskere otyryp, men 2020 jyldyń 30 naýryzynda qol jetkizilgen kelisimderge sáıkes, Qazaqstan Respýblıkasynyń qarjy naryǵyn retteý jáne damytý jónindegi agenttigi mıkroqarjy uıymdarymen birlesip uıymdastyrǵan beınekonferensııaǵa qatystym. Tóraǵa orynbasary Nurlan Almasulyna lombard qyzmetine baılanysty suraqtar qoıyldy. Men N. Abdrahmanov myrzaǵa lombard ókilderimen beınekonferensııa ótkizip, bıznes-qoǵamdastyqtyń barlyq suraqtaryna jaýap berý jaıly usynys tastadym. О́kinishke qaraı, búgingi kúnge deıin biz resmı jaýap ala almadyq. Lombard ókilderiniń beınekonferensııasy da uıymdastyrylmady. Agenttik tóraǵasynyń orynbasary Agenttikke suraqtarmen tikeleı habarlasýdy ózi usynsa da, bizdiń áli jaýap ala almaǵynymyz qynjyltty.

Qurmetti bılik ókilderi! Lombardtar qyzmeti – qarapaıym ári pen jedel ekenimen, ótinish bergen kúni qarajatty alýǵa bolatynymen erekshelenedi. Negizgi klıentterdiń jumys orny joq, jınaq aqshasy joq, kredıttik tarıhy teris. Biraq aqshalaı qarajat alý úshin kepil retinde zergerlik buıymdar, avtomobılder jáne ózge de zattary bar. Sondaı-aq lombard kredıtti rásimdeý kezinde EDB, mıkroqarjy uıymdary sııaqty qashyqtyqtan jumys istemeıdi, óıtkeni jyljymaly múlikti kepilge qoıý kezinde qaryz alýshynyń ózi mindetti túrde rásimdeýge qatysýy qajet. Biraq shekteýler jaǵdaıynda bıznes qalaı jumys isteıdi? logıka qaıda? Lombardtar TJ kezinde zardap shekken kásiporyndarǵa jatqyzylmaǵan, júrip-turýy shektelgen memleketten shyǵyndardy óteý túrindegi kómek joq.

Sondaı-aq jarǵylyq kapıtal mólsherin ulǵaıtý múmkin emes, óıtkeni júzege asyrý sharalary 1 mamyr 2020 jylǵa deıin halyqty qoldaý agenttiginiń №167 buıryǵyna sáıkes lombardtardyń jumysy tolyǵymen toqtatylyp, aıyppul jáne turaqsyzdyq tólemi, sondaı-aq negizgi borysh tólemi men syıaqyny keıinge qaldyrý usynyldy. Tıisinshe, lombardtar tabys kózin tolyǵymen joǵaltqan, karantınge baılanysty ǵımarattardy jabýǵa májbúr, – dep atap ótti «Qazaqstan lombardtarynyń ulttyq qaýymdastyǵynyń» jetekshisi Ashat Iztileýov.