Taýyq pen jumyrtqa tapshylyǵy jetpeı tur edi

Reseıde qus eti 27 paıyzdan astamǵa kúrt qymbattap, Reseıdiń «mınselhozy» taýyq eti men jumyrtqanyń eksportyna tolyq tyıym salmaq. Ol azdaı, baǵany turaqtandyrý maqsatynda bul ónimderdi Qazaqstannan satyp ala bastady.

Qazaqstannyń ulttyq statıstıka bıýrosy «Reseı Qazaqstannyń qus eti men jumyrtqasyn túk qaldyrmaı alyp ketýi múmkin» degen alańdaýshylyq bildirdi. Sońǵy jyldary elimizde 12 qus fabrıkasy jumysyn toqtatqan.

Bıýronyń dereginshe, Qazaqstan qus sharýashylyǵy jóninen 33 jyl burynǵy kórsetkishine áli jete almaı keledi. Máselen, «Qazaqstan Táýelsizdik alǵan jyly elde 59,9 mln bas qus bolǵan. Sodan soń qus sharýashylyǵy 90-shy jyldardyń toqyraýynda quldyrap ketti. Sodan beri shırek ǵasyr ótse de, qus sharýashylyǵy damymaı keledi. Sala bir ósip, bir damymaı, tuıyqtalyp qaldy. Byltyr 49,8 mln bas qus, bıyl 52,09 mln bas qus ósirildi», – deıdi ulttyq bıýro habarlamasynda.

Qus sharýashylyǵymen aınalysatyn kásipkerler jem baǵasynyń qymbattaýyna shaǵymdanady. Onyń ústine, buǵan deıin qus fabrıkalaryna ár jumyrtqa úshin bıýdjetten berilip kelgen qaıtarymsyz demeýqarjy joıylǵan. Úkimet basshysy Álıhan Smaılov qus jumyrtqasyna tólenetin sýbsıdııany qaıtarý múmkin emes ekenin málim etken. «Respýblıkalyq bıýdjet múmkindikteriniń shekteýli bolýyna baılanysty qazirgi tańda taǵamdyq jumyrtqany sýbsıdııalaýdy qaıta bastaý múmkin emes», degen bolatyn ol depýtattarǵa bergen jaýabynda.

Elimizde qazir jumyrtqa óndiretin qus fabrıkalarynyń azaıǵanyn Qazaqstan qus óndirýshiler odaǵynyń prezıdenti Rýslan Sháripov te rastady:

– Bıyl byltyrmen salystyrǵanda 200 myń jumyrtqaǵa az ónim berildi. Aqmola oblysynda qus fabrıkasynyń qur turǵanyna 3-4 jyl boldy. Shyǵys Qazaqstan oblysynda qazir bir de bir fabrıka joq. Ol óńirge taýyq eti men jumyrtqa elimizdiń ózge óńirlerinen jetkiziledi, – deıdi ol.

Dúken men bazarlarda qazir jumyrtqanyń bir danasy 65-75 teńgeden satylady. Et qymbattap turǵan zamanda jurt jumyrtqa men qus etin talǵajaý etetin edi. Endi ol da qymbattap keledi.

Sarapshylardyń pikirinshe, qazirgi túrimizben elimizde qus sharýashylyǵynyń máseleleri ázirge sheshilmeıtin sekildi. Úmit joq. Elimizde nebári 69 qus fabrıkasy tirkelgen, onyń qanshasy naqty jumys istep turǵany belgisiz. Salada quldyraý baıqala bastady, byltyr jumyrtqamen qamtamasyz etý 96,3 paıyzdy  qurasa, bıylǵy ol 93,9 paıyzdy kórsetti.