Jańa ereje shyqty. Kredıtti ýaqytynda tóleı almasa ne isteý kerek?

Qazaqstanda qazan aıynan bastap problemalyq bereshekti sotqa deıin retteýdiń jańa tetigi iske qosyldy. Bul týraly Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigi habarlady.

"1 qazannan bastap bankter jáne bank qyzmeti, sondaı-aq mıkroqarjylyq qyzmet týraly zańdarǵa bankter men mıkroqarjy uıymdarynyń (MQU) qaryz alýshynyń problemalyq bereshegin biryńǵaı quqyqtyq retteý rejımin engizý bóligindegi túzetýler kúshine endi. Endi merzimi ótken bereshegi bar qaryz alýshy-jeke tulǵalar óz kredıtterin nemese mıkroqaryzdaryn qaıta qurylymdaý máselelerin quqyqtyq sheńberde azamattardyń ótinishterin qaraýǵa mindettelgen kredıtorlarmen tikeleı sheshe alady" delingen agenttik habarlamasynda.

Qaryz alýshylar, óz kezeginde, merzimi ótken kúnnen bastap 30 kún ishinde qaryzdardy qaıta qurylymdaý úshin kredıttik uıymǵa jazbasha ótinishpen nemese kredıttik shartta kórsetilgen basqa tásilmen júginýi kerek. О́tinishte merzimin ótkizip alýdyń nemen baılanysty bolǵanyn kórsetý, yqtımal qaıta qurylymdaýdyń óz nusqalaryn usyný jáne kiristerdiń tómendegenin jáne óz mindettemeleri boıynsha tólem jasaýdyń múmkin emestigin kýálandyratyn rastaıtyn qujattardy usynýy qajet.

Agenttiktiń habarlaýynsha, qaryz alýshynyń ótinishi mindetti túrde qabyldanýǵa, tirkelýge, esepke alynýǵa jáne bank pen MQU tarapynan qaralýǵa tıis. Tolyq emes málimetter usynylǵan kezde qaryz alýshy olardy qarjy uıymynan habarlama alǵan kúnnen bastap 5 jumys kúni ishinde usynady.

Kredıtor qaryz alýshydan qujattardyń tolyq paketin alǵannan keıin ótinishti qaraıdy, bul rette qaryz alýshynyń qarjylyq jaǵdaıy (tólem jasaýǵa qabilettiligi), áleýmettik jaǵdaıy, kepilge salynǵan baspananyń jalǵyz bolýy, qaryz boıynsha mindettemelerdi adal oryndaý sııaqty faktorlardy eskeredi.

Kredıtor óziniń jaýabyn kúntizbelik 15 kún ishinde usynýy kerek. Usynystardyń tómendegideı nusqalary bar.

• qaryz alýshy usynǵan banktik qaryz/mıkrokredıt shartynyń talaptaryna ózgeristerdi qabyldaı otyryp, kelisedi; 
• banktik qaryz/mıkrokredıt shartynyń talaptaryn ózgertý jónindegi óz usynystaryn joldaıdy; 
• sebepterdiń dáleldi negizdemesin kórsete otyryp, bas tarta alady.

Qaryz alýshy nemese kredıtor usynǵan qaıta qurylymdaý talaptary tómendegideı túrde bolýy múmkin: syıaqy mólsherlemesin tómendetý, tólemdi keıinge qaldyrý, óteý ádisin ózgertý, qaryz merzimin ulǵaıtý, borysh júktemesin azaıtý (merzimi ótken negizgi borysh, syıaqy, aıypaqy jáne tólemder men komıssııalardyń ózge de túrleri), ıpotekanyń máni bolyp tabylatyn jyljymaıtyn múlikti derbes ótkizý nemese kepil múlkin kredıtorǵa berý, satyp alýshyǵa mindettemeni bere otyryp, jyljymaıtyn múlikti ótkizý arqyly bas tartý tólemin berý.

Sharttyń talaptaryna ózgerister engizý bank osyndaı sheshim qabyldaǵan kúnnen bastap kúntizbelik 15 kún ishinde júzege asyrylady.