Qazaqstanda azyq-túlik shamamen 10 paıyzǵa qymbattady

Statıstıkaǵa sáıkes, elimizde nan, et, balyq jáne teńiz ónimderi, jumyrtqa, maı, kondıterlik ónimder, jańa pisken jemister men kókónister, alkogolsiz jáne alkogoldi ishimdikter qymbattady dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi 24.kz saıtyna silteme jasap.

Al qant arzandady. Bir keli qanttyń quny bıyl 211 teńge bolsa, byltyr ol 241 teńgege saýdalanǵan. О́tken aıda qaraqumyq jarmasynyń ortasha baǵasy 265 teńge, suly 349 teńge, kúrish 382 teńgeni qurady.

Budan bólek, sút ónimderi de birshama qymbattaǵany baıqalady. Mysaly, dúkendegi bir kılogramm irimshiktiń ortasha baǵasy 1582 teńge, qaımaq – 1088 teńge, aıran – 291 teńge, pasterlengen sút – 247 teńge deńgeıinde satylǵan.

Statıstıka komıteti azyq-túlik baǵasyn tirkeý jekelegen saýda jelileri men iri qalalardaǵy ortalyq bazarlarda júzege asyrylatynyn habarlady.

Respýblıka boıynsha ortasha baǵa Nur-Sultan, Almaty, Shymkent, Semeı jáne  oblys ortalyqtary men aýdandar deńgeıinde aıqyndalady. Qazaqstandaǵy alkogoldiń 40%-i – kontrafaktilik ónimder. Mamandar osylaı dep dabyl qaǵýda.

Atameken Ulttyq kásipkerler palatasy aqparatyna saı, búginde atalmysh salada eki iri birlestik – «QazAlkoTemeki» jáne «KazSpırıts» jumys isteıdi. Qos uıym alkogol ónimin óndirýshi jáne ımporttaýshy kompanııalardy biriktirip otyr. 2014-2018 jyldardaǵy statıstıka Qazaqstanda alkogol tutyný deńgeıi tómendegenin kórsetti.

Bes jylda araq óndirisi 18,1%-ke qysqardy. Al alkogol ónimderiniń ımporty kerisinshe ósip, tutyný naryǵynyń 40 prosentin ıelengen. Mamandardyń aıtýynsha, statıstıka alkogoldiń zańsyz aınalymyn esepke almaıdy. Sondyqtan bul problema kásipkerlerge kedergi bolyp otyr. 

«QazAlkoTemeki» qaýymdastyǵy derekterine súıensek, 35 mln lıtr nemese araq naryǵynyń 40%-i zańsyz satylady. Zańsyz araqtyń 58%-i aýyldyq jerde, 27%-iqalada saýdalanatyny anyqtalǵan.  ++sıtata «QR qylmystyq kodeksine zańsyz alkogol ónimin óndirýge, jalǵan alkogol ónimin satqany úshin saýda sýbektileriniń saýda jasaý lısenzııany qaıtaryp alǵanǵa deıin shara qoldanyp, jaýapkershiligin kúsheıtý bóliginde ózgerister engizý kerek. О́nimdi óndirý jáne satýǵa janama baqylaý elementterdi belsendi engizýge bolady. Satyp alynǵan bótelkeler jáne elektr energııa shyǵyny boıynsha ár zaýyttyń óndiris kólemin esepteýge bolady».

2019 jyldyń 9 aıynda  halyqaralyq aqsha aýdarymdary júıesi arqyly ótken qarjy kólemi 506 mlrd teńge nemese 2 mıllıonnan astam tranzaksııany qurady. Atalǵan somanyń basym bóligi shetelge ketken. Toǵyz aıda Qazaqstannan ózge memleketterge 473 mıllıard teńgeden astam somaǵa tranzaksııa jasalǵan.

Ulttyq Banktiń Tólem júıeleri departamentiniń habarlaýynsha, shtelge aqsha jiberýshilerdiń 3%-i Qazaqstan Respýblıkasynyń rezıdentteri. Al aýdarymdardyń teń jartysynan astamy taıaý shetelderge -  Reseı Federasııasyna 32,3%  jáne О́zbekstanǵa 22% jiberildi. 

«Halyqaralyq aqsha aýdarymdary júıesi arqyly shetelden 260 mlrd teńgeden astam qarjyǵa 1,2 mln tranzaksııa alyndy. Onyń 60%-ke jýyǵy Reseı Federasııasynan jáne Ońtústik Koreıadan jiberildi delingen habarlamada».