"Qazaqty qorlaǵan qytaı azamaty jazalansyn!"(Ashyq hat)

Qytaı Halyq Respýlıkasy halyq úkimetine,

Qytaı Halyq Respýblıkasy syrtqy ister  mınstirligine,

Qytaı Halyq Respýblıkasynyń Qazaqstandaǵy Bas elshiligine

 

Ashyq hat

Qytaı Halyq Respýblıkasynyń ınternet aqparat quraldarynyń ishindegi yqpaldy, taralymy keń elektrondy aqparat quraldarynyń biri bolyp sanalatyn Shınlań (sina.com.cn) saıtynda Qazaq halqynyń  salt-dástúrin burmalaý, qorlaý, jáne mazaq etý maqsatymen jazylǵan maqala  jaryq kórdi. «Estelik» retinde jazylǵan maqalanyń avtory  Huń Baý: «Qazaq qonaqshyl halyq, qonaǵyn kútkeni sondaı qonaǵyna qoı soıyp, et berip kútýmen qoımaı, qoınyna uzatylmaǵan úlken qyzyn salyp beredi!» dep, Qazaqtyń salt-dástúrinde joq, Qazaq halqynyń ulttyq ar-namysyna tıetin jalǵan oqıǵany óz basynan ótken shyndyq retinde jarııalady. Huń Baý myrzanyń qazaq halqyn masqaralaýǵa arnalǵan osy ótirigi Qytaı elinde turatyn qazaqtarda ǵana emes, san ǵasyr kórshi otyrǵan Qazaq eliniń azamattarynyń, bizderdiń de ashý-yzamyzdy týǵyzdy. О́kinishke oraı, bul shyǵarma QHR saıttarynda qazaqty qorlaý baǵytyndaǵy jazylǵan birinshi maqala emes ekenin esterińizge salamyz. 1986 jyly Huń Baýdyń «Alystaǵy aq otaý» degen kitabynda «atasy alǵash túsken kelinin birinshi astyna basady, sondyqtan tuńǵysh nemeresin óz balasy etip, baýryna alady» degen eshqandaı shyndyqqa janaspaıtyn, ultymyzdyń ulttyq namysyn qorlaıtyn shyǵarmasy aqparat quraldarynda jarııalanǵan bolatyn. Al osydan bir jyl buryn Ýań Lıdy degen  QHR azamaty da osyǵan uqsas jalǵan málimet taratqan edi. Biraq bulardyń barlyǵy Qytaı úkimeti tarapynan eshqandaı jaýapkershilikke tartylmady. Osyndaı  oıdan shyǵarylǵan, ulttyń ǵasyrlar boıy qalyptasqan salt-dástúrin burmalap, mazaqtap, masqaralap beretin «estelikter» tek Qazaq halqyn ǵana emes, álemdegi barlyq túrki, musylman halyqtarynyń da namysyna tıip, ashý yzasyn  qozǵaıtyn asa kúrdeli ultaralyq másele.  Bul «esteliktiń» Qytaı aqparat quraldarynda ashyq jarııalanýy «beıbit qatar turý men ulttar teńdigin dáripteý» saıasatyn ustanǵan QHR úkimeti men qytaı halqyna abyroı ákelmeıtini jáne eki eldiń arasyndaǵy dostyq qarym-qatynastyń damýyna kedergi keltiretini de anyq. Bizder, Qazaqstandyq qoǵamdyq uıymdar ókilderi men jeke azamattar, Qytaı Halyq Respýblıkasynyń Qazaqstandaǵy Bas elshisine osy Ashyq hatty tapsyra otyryp, QHR halyq úkimetine tómendegideı  usynys aıtamyz: 1. Qytaı menshigi bolyp sanalatyn jáne Qytaı halyq úkimetiniń baqylaýynda bolǵan sina.com.cn saıtyna baqylaý jasaı otyryp, ózge ulttyń ulttyq ar-namysyn qorlaıtyn, Qazaq halqynyń abyroıyna daq túsiretin teris aqparatty tórt jyl boıy saıtqa qoıýǵa jol bergen jaýapty qyzmetkerlerdi qatań jazalaýyn suraımyz; 2. QHR aqparat quraly bolyp sanalatyn  «Shınlań» saıty  ózge ulttardyń ar-namysyn qorlaıtyn jalǵan aqparatty esh teksermeı, jaýapkersizdikpen saıtqa salǵany úshin jáne osy jalǵan aqparatty tórt jyl boıy qoıǵany úshin «Shınlań» saıty jáne saıt jaýaptysyn jazalaýdy durys dep esepteımiz; 3. QHR-daǵy az ulttar týraly qısynsyz ári namysyn qorlaıtyn arsyz pikir taratqan, shyndyqqa janaspaıtyn shyǵarma jarııalaǵan  Huń Baý myrza Qytaı halqy men Qazaq halqynyń arasyna  ot tastap, eki eldiń kórshilik tatý qatynasyna qasaqana arandatý áreketin jasaǵany úshin QHR qylmystyq ister zańynyń 250-tarmaǵynda kórsetilgen «az sandy ulttardy kemsitken jáne qorlaǵan shyǵarmalardy baspadan shyǵarý qylmysy úshin» qatań jazaǵa tartylýy tıis ekendigin eske salamyz; Osy usynys talaptarymyz oryndalmaǵan jaǵdaıda Qazaqstandaǵy ulttyq uıymdar men qoǵamdyq  qozǵalystary, barlyq namysy qorlanǵan Qazaq jastary halyqaralyq quqyq qorǵaý uıymdaryna shaǵymdanamyz, Astana qalasyndaǵy QHR elshiligi aldynda narazylyq sharasyn ótkizemiz.   Bolat Abılov ( sopredsedatel OSDP) Rysbek Sársenbaı uly  (redaktor gazety «Jas Alash») Mels Eleýsizov  (predsedatel eko-partıı «Tabıgat») Marjan Aspandıarova ( pravozashıtnık) Nurlan Bakırlanov  (chlen partıı «Azat»)   Dos Koshım (obshestvennyı deıatel, predsedatel OO «Ýlt Tagdyry» ) Týrarbek Kýsaınov (rýkovodıtel apparata respýblıkanskogo dvıjenıe «Ýly Dala» Daýren Babamýratov, rýkovodıtel Respýblıkanskogo obshestvennogo obedınenııa «Bolashak» Mýhtar Shahanov (predsedatel obshestvennogo dvıjenıe «Memlekttik til» Ásem Álmýhanbet Asylqan Ábdiraıymuly Aıbol Aınaqulov (jýrnalıst) Baqytgúl Mátinbaı (gazeta «Dat») Serǵazy Izyrbek Gúlmıra Grıboldınova (gazeta «Dat») Merýert Týrlybekova (gazeta «Jas Alash») Moldaǵalı Mátqan (pısatel, akademık) Núsipov Murat Ageleýov Galym (OF «Lıbertı») Dúısenbın  Bolat (obshestvennyı deıatel) Narymbaev Ermek Mýhtar Taıjan (obshestvennyı deıatel) Mýsagalı Dýambekov (OF Nasıonalnyı antıkorrýpsıonnyı komıtet) Qulkerim Elemes (poet,obshestvennyı deıatel) Serik Murathan Asel Nazaraly (poet) Qajymuqan Ǵabdolla, (predsedatel OO «Batys Alash») Aset Ahmedııa (fızıka PHD  doktor) Dýbek Qazyken (bıotehnologııa PHD  doktor) Qadylbek Toqan  (Glavnyı vrach) Erjan Sultanov    (glavnyı ınjener) Erǵazy Akimbaev Makpal Kojakanov (jýrnalıst) Ermek Tilegen  (jýrnalıst) Aıazgýl Temırova ( prepodovatel) Seterhan Qaden (ınjener) Qýanysh Muqtaı (poet) Naǵashybaı Esmýrzaev (perevodchık) Erkin Karın, jýrnalıst. Aıbolat Bókenov, jýrnalıst. Qymbat Joldyǵulqyzy, jýrnalıst. Izgilik Naǵıev ,jýrnalıst Jandos Qusaıynov, jýrnalıst Kúnsultan Otarbaı, otvetsekretar Respýblıkanskogo gazeta «Sport» Nursulý Aqqulova Myrzabek Janat Sersen qyzaı, fotokorrospondent«Almaty aqshamy» Zaıra Sábıtova Ibrahım Baıtóre Qadyráli Baqytjan