Kimmen kúresip júrmiz?

Jemqorlyqpen kúres ataýly syrttaı qaraǵanda, keremet qarqyndy júrip jatqan sekildi kórinedi. Ákim de, prokýror da, polıseı de bári "para alyp jatyp" ustala qalady. Jemqorlyqpen kúres agenttiginiń myqtylyǵyna qaıran qala jazdaısyń. Tamasha jumys istep jatqandaı-aq, tańdaı qaqtyrady. Biraq, bári bolmasa da, ishinara arandatýshylyq ta qylań berip qalatyn sekildi. Áıteýir, qalaı da bir jemqordy taýyp quryqtaý kerek degen naýqanshylyqtyń qurbany bolyp ketetinder de qosaq arasynda bos ketip, jazyqsyz japa shegip jatqan joq pa eken degen de kúmán bar.

Bul týraly bıik minberden de aıtylyp jatady eken. Mysaly, QR Senat tóraıymy Darıǵa Nazarbaeva: "V etoı svıazı Senatý prı prınıatıı zakonov neobhodımo obespechıt reshenıe sledýıýshıh voprosov. Povyshenıe garantıı zashıty prav grajdan. Doljna byt ýsılena otvetstvennost sotrýdnıkov pravoohranıtelnyh organov ılı spesıalnyh gosýdarstvennyh organov za provokasıonnye deıstvııa, (doljen byt. - Prım.) ýstanovlen zapret na prıvlechenıe k ýgolovnoı otvetstvennostı ı osýjdenıe tolko lısh na osnove svıdetelskıh pokazanıı ı nepodtverjdennyh dostatochnoı sovokýpnostıý dostovernyh dokazatelstv. Vvedenıe admınıstratıvnoı ıýstısıı, obespechenıe tolkovanııa vseh protıvorechıı v zakonodatelstve v polzý grajdan ı bıznesa, sozdanıe dlıa nıh ravnyh ýslovıı vo vzaımootnoshenııah s gosýdarstvennymı organamı. Rasshırenıe samostoıatelnostı ı otvetstvennostı raıonnyh, gorodskıh ı selskıh ýrovneı vlastı prı reshenıı sosıalno-ekonomıcheskıh zadach mestnogo znachenııa", - deıdi.

Rasynda, ótken jyldyń aıaǵynda dál osyndaı jaǵdaıdyń qoǵam ómirinde bar ekendigin ózim qatysqan bir sot prosesinde kózben kórdim. Aqmola oblysy Qorǵaljyn aýdanynyń prokýrory bolǵan Bolashaq baǵdarlamasymen shetelde bilim alǵan zańger Dýlat Orazalyuly Omardyń sotyna qatystym. Nur-Sultan qalasy Baıqońyr aýdandyq sotynda K. Imashevtyń tóraǵalyǵymen ótken sotta kóptegen derek-dáıekterdiń shıkiligine qaramastan sýdıa ony 4 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrdy. Qorǵaljyn aýdandyq prokýratýrada basshylyq etip júrgen Dýlat Omardy para aldy degen kúdikpen isti etý úshin Sybaılas jemqorlyqpen kúres qyzmetiniń uıymdastyrǵan operasııasynyń ózi qylmyskerdi quryqtaýdan góri kinásiz jandy qalaı da arandatyp, tek orǵa jyǵýdy ǵana kózdegendeı sıpatta júzege asyrylǵany kórinip turdy. Oǵan Dýlat Omardyń eki birdeı qorǵaýshysy M.Mútalıev pen S.О́mirqulov ta jetkilikti dáleldemeler usyndy. Qanshama usynystar jasady. Sot jınalysy barysynda oǵan tóraǵalyq etýshi sýdıa barlyq ýájderge qulaq asyp otyrǵandaı kóringen. Alaıda, jeme-jemge kelgende memlekettik aıyptaýshynyń yǵyna jyǵyla salǵandaı áser qaldyrdy.

Advokattar atap kórsetkendeı, "dálelderdi burmalaý, qyzmettik jalǵan qujat jasaý, zattyq aıǵaqtardy joıý, para aldy dep arandatý, prosessýaldyq tártip buzýshylyqtardyń kóptigin" jáne "shaǵymdanýshy tarapynan jalǵan kýágerliktiń bolǵany aıqyn kórinip turǵanyna qaramastan"  sot sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmettiń qylmystyq áreketin búrkemeleýge tyrysqandaı-aq, Dýlat Omardy tórt jylǵa bas bostandyǵynan aıyrý jazasyna kesýdi suraǵan memlekettik aıyptaýshy jaqtap shyqty.  

Endigi, kezekte qalalyq sot pen Joǵarǵy sot bul iske qatysty appelıasııalyq aryzdy qalaı qaraıtyny qyzyq bolyp tur. Aýdandyq sottyń yǵyna jyǵyla sala ma, álde, istiń shıkiligin anyqtap, arandatýshylyqqa tosqaýyl jasaı ma? Ony ýaqyt kórseter.

Qýandyq ShAMAHAIULY,

jýrnalıst