Latyn álipbıiniń jańartylǵan nusqasy tanystyryldy

Almatyda ótip jatqan til mamandarynyń konferensııasyna qatysýshylar latyn negizdi álipbıdiń jańa nusqasyn biraýyzdan qabyldady. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń álipbıdi jetildirý kerek degen tapsyrmasyna oraı mamandar latyn álipbıiniń buǵan deıingi nusqasyna taǵy da 4 tańbany qosqan.

Mamandardyń aıtýynsha, olardyń barlyǵy kirme dybystarǵa qatysty iske asyrylǵan.

 

 

Ahmet Baıtursynuly atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtynyń dırektory Erden Qajybek bul jıynda til mamandary taǵy da bas qosyp, latyn álipbıi tóńiregindegi ózderiniń ortaq jobalaryn qaıtadan qarar túrinde qabyldap jatqandaryn jetkizdi.

 

– Bul joba óte qarapaıym. Orys tilinde bizdiń keıbir dybystarymyz tańbalanbaǵan. О́ıtkeni olarda ondaı dybys bolmaǵan. Máselen W ýe – dybysymyz. Ony birese V-men, birde Ý-men bergen. Iаǵnı birde daýysty, birde daýyssyz bolyp keldi. Al bizde W degen daýyssyz dybys. Taw, awa, sawap degendegi ýe-daýyssyz dybys, – deıdi ol. 

Sonymen qatar, ol buǵan deıin biz 42 tańbany paıdalanyp jazyp kelgenimizden qate jazý etimizge sińip ketkenin, olardan birte-birte arylamyz degen oıyn bildirdi.

– 28 tańbaǵa ázirshe F, V, Ch tańbalaryn kirgizip otyrmyz. Olardy alyp tastaýǵa eshqandaı qıyndyq joq. Qazaq chempıondy – shempıon dese eshteńe ózgere qoımas. Bizde qosarly tańbalar bolmaý kerek, olar túrki tilderine tán emes, – deıdi Erden Qajybek. 

Sóz arasynda ol dástúrli tásilderdi paıdalansaq degen usynystary bar ekenin aıtty.

– Mysaly, opostrov, akýt degenderdiń latyn tilderinde ózderiniń qyzmetteri bar. Al myna á-ó, u-ú degenderdi bildiretin eki núkte joǵarydan qoıylady. Ony túrikter, nemister paıdalanady, sondaı úırenshikti dástúrli tásilderdi paıdalana otyryp, bizdiń jazǵanymyzdy  sheteldikter de, túrki elderi de oqı alatyndaı qarapaıym, naqty ádisti qoldaný kerek, – deıdi ol. 

Onyń aıtýynsha, eger álipbı durys bolsa, túsindirme jumystary kóp ýaqytty almaıdy. Kem degende bir aıda el tez úırenip ketetin kórinedi.

 

Ádilet MUSAHAEV

BAQ.KZ