Kóp salaly kooperatıvterdiń kómegi kóp

Memleket basshysy Q.Toqaevtyń Qazaqstan halqyna Joldaýynda aıqyndalǵan shaǵyn jáne orta kásipkerlikti damytý týraly mindetterdi sapaly oryndaý maqsatynda Áýlıeata óńirinde tyń bastamalar qolǵa alynyp, jarqyn jobalar júzege asýda. Aldaǵy maqsattardyń da aýqymy úlken. Osy oraıda Jambyl oblysynyń ákimi Asqar Myrzahmetov usynyp otyrǵan qosalqy sharýashylyqtardy damytý pılottyq jobasynyń bereri mol bolmaq. Oǵan negiz de joq emes. О́ıtkeni, aımaq basshysy árbir aýdanǵa arnaıy at basyn buryp, jekelegen aýlalardy ózi aralady. Jergilikti jurtshylyqpen júzdesip, olardyń muń-muqtajyn tyńdady. Jańa jobanyń uıymdastyrylý máselesi boıynsha tıisti mamandarmen jan-jaqty aqyldasty. Sonyń nátıjesinde ómirge kelgen joba kúni keshe Úkimet tarapynan da qoldaý tapty.

Bul turǵyda barlyq uıymdastyrý máselelerin sheshý úshin ár aýyldyq okrýgte 10 pılottyq kópsalaly kooperatıvter tirkeldi. Pılottyq jobanyń birinshi jáne ekinshi baǵyttary boıynsha ónim óndirýge, alǵashqy óńdeýge arnalǵan jabdyqtarmen qamtamasyz etý úshin 734 mıllıon teńgeniń qajettigin anyqtalyp otyr. Sondaı-aq egin egetin jáne jınaıtyn tehnıkamen kooperatıvti jabdyqtaý úshin 1,4 mıllıard teńge kerek. Al sapaly tuqymdardy, tyńaıtqyshtar men pestısıdterdi satyp alý jáne kooperatıv jumysynyń alǵashqy eki aıyna qajetti aınalym qarajatyn qosa eseptegende 557 mıllıon teńge qajet.

Jalpy kooperatıvterdi qurý jáne jabdyqtaý úshin barlyǵy 2,7 mıllıard teńge qajet.

Árbir kooperatıv jumys istep turǵan 13 qaıta óńdeý kásipornyna baılanatyn bolady. Osynyń esebinen sút óńdeý júktemesi 56 paıyzdan 79 paıyzǵa, et óńdeý – 36 paıyzdan 58 paıyzǵa deıin artady.

Kooperatıvterdiń jumysyn tıimdi uıymdastyrý úshin tıptik qujattar, basqarýdyń ońtaıly modeli ázirlendi. Sonymen birge, býhgalterlik esep jáne is qujattaryn júrgizý úshin árbir kooperatıvtiń quramyna «Taraz «ÁKK» AQ engizildi.

Aıt ketý kerek, pılottyq aýyldyq okrýgterde qosalqy sharýashylyqtan bólek 137 shaǵyn jobalardyń tizimi jasaqtaldy.

Onyń 16-sy aýyl sharýashylyǵyna qatysty bolǵannan keıin jobaǵa suratylyp otyrǵan 7,2 mıllıard teńgeniń esebinen qarjylandyrý kózdelip otyr. Qalǵan 121 jobaǵa 469 mıllıon teńgege jergilikti bıýdjetten bólinedi.

Bul jobalarǵa qatysýshy otbasylarynda 1 117 adam bolsa, onyń eńbek jasyndaǵylarynyń 244-i jumyssyz, 103-i zeınetkerler. Al 32 otbasy ataýly áleýmettik kómek alýshylar tobynan.

Búginde nesıe alýshylardyń alǵashqy bazasy jınaqtaldy, nesıe kepildigin qamtamasyz etýge múlikteri bar. Jobalardyń iske asýymen 385 jańa jumys oryndary qurylyp, 137 jeke kásipkerlik sýbektileri tirkeledi.