16 jeltoqsan: baltanyń basymen shetelge jetken shyndyq

Búginde ańyzdan aqıqatqa aınalǵan sonaý 1986 jylǵy jeltoqsanda Almatydaǵy qazaq jastarynyń bas kóterýlerine tikeleı aralasyp, kózsiz erlikke barǵan myna bir azamattardy aıryqsha eske alǵan jón sııaqty.

Alashtyń arda uldary: fılosf-ǵalym, saıası kúresker Sábetqazy Aqataı men etnograf-ǵalym Jaǵda Babalyquly sol bir qaharly kúnderi jeke bastarynyń qaýip-qaterine qaramaı, jastarmen birge alańǵa baryp, keıin Jeltoqsan týraly shyndyqty egjeı-tegjeıli zerttep, jınaǵan qujattaryn Almatynyń ár túkpirine jasyryp, KGB tarapynan qýǵynǵa túskenderi óz aldyna taýsylmaıtyn bir áńgime.

Ásirese, Sábetqazy Aqataı men Jaǵda Babalyqulynyń Jeltoqsan týraly shyndyqty alys sheteldegilerge jetkizý jolyndaǵy áreketteri kimdi de bolsa tańǵaldyrady.

Máselen, osy eki azamat Almatydaǵy Jeltoqsan kóterilisi týraly málimetterdi foto-plenkaǵa kishireıtip túsirip, ony arnaıy satyp alǵan baltanyń temir bastaryna egep kirgizip, tesikti qaıtadan balqytyp jaýyp, Qytaıdaǵy, Arab elderindegi, Batystaǵy, AQSh-taǵy tanystaryna "sálem-saýqat" retinde jóneltýlerinde kózsiz erlik jatyr emes pe. Sol "sálem-saýqattardyń" Qytaıdan basqa memleketterge aman-esen jetip, ondaǵylar ashyp-oqyp, Jeltoqsan týraly shyndyq álem nazaryna alǵash ret solaı ilingenin búginderi bireý bilse, bireý bilmeıdi. Sol kezde Sábeń turǵan úıdiń podvalyna KGB-dan jasyrý úshin arnaıy tyǵylǵan qujattardyń qazirgi taǵdyry da beımaǵlum kúıinde qalýda.

Sábetqazy marqumnyń kóz jumǵanyna da kóp jyl boldy. Al Jaǵda Babalyquly aqsaqal  da qaıtys bolǵaly az jyl ótken joq.

     Jumash KО́KBО́RI, aqyn.