Qyrshyn ketken qyrandar-aı...

Pendeniń peshenesine pishilgen qamshy sapty ǵumyrdyń baıandy bolǵany baqyt qoı..Aıtpaı keletin ajaldyń aıtqyzbaı qoımaıtyn sózi qalmaıdy. Burynǵylardyń «bes kúndik jalǵannyń» opasyzdyǵyn baıan etkenderin bergi jaqpen qabyldap júrgen basymyz aldymyzdan aqıqı kelbetpen jolyǵatynyn sezdik pe? Kúni keshe aramyzda aıryqsha orny bar asyl azamattarymyzdan aıyrylyp, aza tutyp dostary, artynda ańyrap ata-anasy qaldy. Qos birdeı qyranynymyzdyń ajaly kókte emes jerde, jerde emes, jolda kórindi ǵoı. Aıaýly dostarymyzǵa qımas kóńildiń qynjylysyna boıalǵan qazanamany qalamym qaltyraı jazyp otyrmyn.  Arystar edi-aý... ál-Farabı atyndaǵy  QazUÝ, jýrnalıstıka fakýltetiniń stýdentteri  Aıdos Áripbaev pen Aqjol Eshmat endi aramyzda joq.

    Bir jyldyń tóli,bir jyldyń túlekteri, bir kýrstyń stýdentteriniń  ajaly da birge bir kúnde kelgeni me? Aqjarqyn qalpynan ajyramaǵan Aıdostyń alar asýy áli alda edi. Aıdostyń jeke paraqshasyndaǵy: «Ata-anamnyń qasymda aman júrgenine, Dos-jarannyń qadirimdi bilgenine, О́mirdiń lázzátin sezine oınap-kúlgenime, jeke basymnyń amandyǵyna, jaqyn adamdarymnyń adaldyǵyna shúkir. Barlyǵy Allanyń arqasynda. Oılap qarasam, osy ýaqytqa deıin talaı ólimnen ońaı qutylyppyn... Búgin de sonyń birazy basymnan ótti desem de bolady. Táýbe, qanaǵattyń qashan da jadymyzda bolǵany jón. О́ıtkeni, ómirimizdiń órnektelip, janymyzǵa qýanysh syılar dúnıelermen kórnekilenip otyrǵanynyń bári Allanyń sheksiz meıiriminiń arqasy! Alhamdýlıllah», degen eken. Aıdostyń  bul  sózderinen onyń barǵa  qanaǵat  ete  alatyn  adamı  ıgi  qasıetteri  baıqalady. О́ziniń ómirden  erte  ketetinin  sezdi  me eken? О́mirdiń mánin  uqtyratyn  osyndaı  jazbalar  jıi  jarııalap  júrgen-di.

   Haqtyń isine amal bar ma?

   Al, Aqjoltaıdyń oıy ushqyr, armany alysta  edi. Onyń ústine Aqjol úıiniń jalǵyz balasy, ákesi erterek qaıtqan. Fakýltette  únemi ashyq-jarqyn, úlkendi-kishilerdiń  bárimen qaljyńdasyp júretin. Eshkimge  qabaq shytpaı,  dostyń da,  ustazdardyń  da  kóńilin  taba  biletin.

    «Qudaıǵa da jaqsylar kerek»  degen babalar sózinen baıyz taýyp, salmaqty sabyrdyń tutqynynda otyrýdan basqa amal qaıda? Endi olar jaıly aıtylar syr, shertiler muńnyń basynda «kózi tirisinde» degen aıaýshylyqtan jurdaı sózder turǵanyn kórý -aıanyshty. Aıdos pen Aqjol aramyzda biri bilimdiliktiń,bilýge qushtarlyqtyń sımvoly bolsa, biri aqkóńil, darhandyqtyń adamgershiliktiń qaıtalanbas úlgisi edi. Amal ne? Allany isine ne  shara? Olardyń bizdiń júregimizde dostyq jyldary, qashalyp jazylǵan altyn esimderine aqyretke deıin amanat retinde qaraımyz.

Murat Shaımaran,  ustazy: "Jas ólse báıteregiń synǵandaı-aq" deýshi edi ǵoı... Júrek aýyrtar, kóńil muńaıtar qaza boldy. Ekeýiniń beınesi kóz aldymda tur áli... Qabyrǵam sógilgendeı... Janaıyn dep turǵan ot sóndi... Jarqyraıyn dep turǵan juldyz aǵyp tústi.О́lim túgili, ókpege qımaıtyn azamattar edi ǵoı... Allanyń isine ne amal. Baqul bolyńdar, baýyrlarym! Jandaryń jannatta bolsyn, qyrshyndarym..

Gúlmıra Sultanbaeva, ustazy: Keshe keshkisin jaısyz habar keldi. Men senerimdi senbesimdi bilmedim. Múmkin emes dep sheshtim. Biraq taǵdyrdyń jazǵanyna shara bar ma? 2011 jyly  QazUÝ, jýrnalıstıka fakýltetiniń 1 kýrsyna  «Mýltımedıalyq jýrnalıstıkadan» dáris oqydym. Kóp stýdentterdiń ishinen Aıdostyń qabiletti de talapshyl ekenin baıqap, ony ǵylymǵa baýlı bastadym. Jazǵandary unap, ǵylym jolyna, jýrnalıstıka álemine baýlydym. Bul úshin men áli kúnge maqtanam, alla jazsa, maqtana berem de. Ustaz retinde shákirtterimniń boıyndaǵy árbir jetistikterin kórip qýanatynmyn. Biraq, Allanyń jazǵanynan ozyp kete almaımyz. Aıdostan aırylyp qaldyq dep Araılym (stýdent) telefon tutqasynda jylap jibergende, men jubanyshqa sóz aıta almadym. Jubanyshqa sóz bolmady, sóz tabylmady. Meniń armandap ǵylymǵa qosqan úsh báıge atymnyń biriniń omaqasyp qulap túsip, ajal qushqanyna moıyndaǵym kelmedi. Biraq amal jol. О́tegen batyr aýrýhanasyna barǵanda, jigitterdi alyp ketipti. Aqjoldyń anasyna kóńil aıtyp, jubatqanmen ne qaıyr?! Jalǵyz ulynan aırylǵan ana kóńili qam. Qurbylarynan oq boıy ozyq turǵan Aıdos dara edi. Ol qarapaıym. Artyq sózi de, qylyǵy da joq. Aıtqandy paıymmen qabyldap, ornymen oryndap júredi. Sózge joq, iske sheber. Onyń qolynan http://intelligent.kz/  http://youngreporter.kz/  saıttary shyqty. Ol jýrnalıstıka fakýltetiniń 80-jyldyq tarıhynda alǵash jasaqtalǵan "Qazaq eli" ǵylymı ekspedısııasynyń kartasyn syzdy, traektorıaısyn daıyndady. Qazaq halqynyń tarıhı-semıotıkalyq atlasyn ázirledi. Feısbýk jelisinde "Aýylǵa hat" paraqshasyn quryp, moderatory boldy. Ol zamanmynan ozyq turdy. Qatarlastarynan artyq oılady. О́zim qyzǵyshtaı qoryp, qanatyma tartyp júrgen Aıdostan osynsha erte aırylyp qalam degen meniń túsime de, óńime de enbegen shyndyq edi. Ol izdengish edi. Talapshyl, baýyrmal edi. Anasyn, ákesin qolǵa alyp, qala shetinen úı soǵam dep jatpaı-turmaı sabaqtan, jeumystan bos kezderi eńbektenetin. tynbaıtyn. Oqýyn támamdamastan "Aıqyn" gazetine veb-redaktor bolyp jumysqa qabyldanýy da onyń kásibı maman bolyp, erteń eńbekke aralasýyna múmkindik berdi. Ol Ystyqkólde alǵash ótkizgen jýrnalıstıka jazǵy mektebine trener bolyp qatysty. О́zinen joǵary kýrs, ózimen kýrstas stýdentterge dáris berip, «Internet-jýrnalıstıka» salasyndaǵy tájirıbesimen bólisti. Jatqan  jeriń  jannatta bolsyn, Aıdos!

Aıdos syzǵan "Qazaq eli" ekspedısııa traektorııasy. 2013, maýsym

 Qarlyǵa  Mysaeva, ustazy: Búgin osy FB jelini jek kórdim. Osyǵan deın fb-dan  shákirtterdiń  árbir jetistigin, qýanyshtaryn kórip, birge qýanyp otyrýshy edım.... Al, birdeı eki stýdentimizden aıyrylǵanymyz týraly osy jeli sýyq habar jetkizdi. Senbeımin... 2-3 kún buryn ǵana Aıdospen pándik olımpıada jaıly sóılesken edik... "Kelesı aptada bári daıyn bolady, Apaı",-dep edi... Jastyǵyna qaramastan, Aıdos aqyryn júrip, anyq basyp kele jatqan, qazaqtyń jarq etip shyǵar jaryq juldyzdarynyń biri edi, átteń-aı..... Bul orny tolmas qaza...

Raýan Oqasov,  jýrnalıst: Eki inimniń qazasyn estip, egilip otyrmyn. Aıdospen tanys emes edim. Biraq eldiń jazǵandaryn oqyp, onyń óte daryndy jigit bolǵanyn bilip otyrmyn. Bir úıdiń jalǵyz balasy bolypty. О́kinishti. Imany salaýat bolsyn! Al, Aqjoltaıymdy ómirge kelgen kúninen bastap bilemin. Búgin saǵat ekiler shamasynda, bizdiń úıge anasy habarlasyp, "Aqjoldyń kelin túsirer kúnin kútip júrmin",- degen tátti armanyn aıtyp qalyp edi. Ehh, dúnıe-aı! Col sátte basqa jaqta qaıǵyly jaǵdaıdyń bolyp jatqanyn qarashy... Anasynyń erkeletip otyrǵan jalǵyz balasy edi. Ákesiz ósti. Qalqamanda anasy ekeýi ǵana turatyn. Qyryqtan asqanynda, ómirge ákelgen balasy. "Meniń ákem de, inim de, qaryndasym da, anam deıtin",-Aqjol. Al, endi anasy, alpystan asqan shaǵynda jalǵyz qaldy. Aqjol ozat oqýshy bolǵan. 11 synypta oqyp júrgende, Vengrııada dúnıejúzi tarıhynan halyqaralyq Olımpıadaǵa qatysyp, júldeger atanǵan. Sonyń arqasynda, jýrfakqa grantqa qınalmaı tústi. Keıingi kezderi, bir telearnadan avto týraly baǵdarlama ashsam degen armanyn aıtyp júrýshi edi. Sol avtodan keldi ajaly. Baqul bol baýyrym, inim, altynym! Janyń jánnatta bolsyn! ALLA Anańa densaýlyq, sabyrlyq, uzaq ǵumyr bersin!

Daryn Shókenov,toptastary: Jaratqan jandaryn jánnáttan etkeı! Tirilerdiń qolynan duǵa tileýden ózge ne kelsin! Ekeýi de Sábıt Muqanovsha aıtsam "Aqqan juldyzdar" ǵoı. Jarq etip kelip, jarq etip ótti! Allanyń qalaýymen ekeýi de eki kún buryn ómir synaǵynan súrindi, endigi tilerim osy ýaqytqa deıin jıǵan saýaptary qabir azabynan qutqaryp, jumaq esigine jetelese eken!

Gúljan  Serik,  jýrnalıst:  Aıdostyń talantty ekeni 1 kýrsynda-aq baıqalǵan. 3D fılm túsirip, tańdaı qaqtyrǵan. Keıin «Eń daryndy jýrnalıst» baıqaýyna birge qatysqanymyzda jaqyn aralasyp kettik. Sol jarysta Aıdos ózi qatysqan nomınasııa boıynsha eń úzdik atandy, joǵary ball jınady. Ekinshi ret, Aıdospen «I Qojekeev oqýlarynda» qaıta qaýyshtyq. Bárimiz júldeliler qatarynan oryn aldyq. Sol jarystaǵy onyń ashqan «Satırık.kz» saıty búkil qazaq qoǵamyna qajet edi. Marqum Qojekeevtiń shyǵarmashylyǵyna ǵana emes, satıra janryna arnalǵan tyń dúnıe boldy. Úshinshi ret, Aıdospen Qyrǵyzstandaǵy jazǵy mektepke birge bardyq. Ol bizge oqytýshy retinde baryp, dáris oqydy. Saıt ashýdyń qyr-syryn shamasy kelgenshe úıretti. Tórtinshi ret, Aıdospen Elbasynyń shákirtaqysyna birge taǵaıyndaldyq. Birimizdi birimiz quttyqtap, qýanyshty habardy tort alyp, toıladyq. Besinshi ret, Aıdospen BUU aıasyndaǵy fılmniń tusaýkeskerinde kezdestik. Onda da marapattalyp qaıttyq. Altynshy ret, Aıdostan gazetke suhbat aldym. «Daryn» degen aıdaryma shyǵaryp «Alǵyr Aıdos» dep maqala jazdym. Sonda búkil redaksııadaǵy ujym Aıdostyń myqtylyǵyna tańdandy. Keıin 2013 jyldyń qorytyndy gazetin shyǵarǵan tusta Aıdostyń qorytyndy pikirin jarııaladyq. Sonda ol «2013 jyl men úshin tabysty bolǵan, ásirese este qalatyndyǵy jaqyndarymmen jaqyndaı túskendigim. 2014 jyldan munan da jaqsy úmitter kútemin» degen edi.

 Iá, Aıdos bolashaǵynan úmit kútetin daryndy jas bolatyn. Qazaq jýrnalıstıkasy bir ulynan aıryldy. О́mirge kúz bop kelip, kóktem bop ótti. Janyń jánnatta bolsyn, Aıdos...

(Aıdostyń dáris oqýy)

Ermurat Nazaruly, dostary: Alladan buıryq kelse shynymenen, Aǵyp túser juldyz da aspandaǵy... Ajal Alla qalasa bireýge erte, bireýge kesh keler. Aıdos pen Aqjoldyń qazasyn telefonmen estidim. Allah Taǵala ajaly jetkendi keshiktirmeı de, ilgeriletpeı de barzaq álemine baǵyttaıdy. Aqjolmen jaqsy aralaspasam da sálemimiz túzý bolatyn. Al, endi Aıdos Áripbaevtyń jóni bir bólek. О́zine qatysy joq nársege bas aýyrtpaıtyn asqan daryn ıesi edi jaryqtyq. Jandaryń jánnatta bolsyn, baýyrlarym!!!

Áıgerim  Maqajanova, Aıdostyń dosy:  Facebook arqyly tanysqan dosym. О́mirde kórmesem de, chatta birtalaı sóılesip baýyrymdaı bolyp ketken edi. «Aıqyn» gazetinde kótergen qoǵamdyq máselelerge baılanysty pikir almasqan edik, keıin ol pikirlerdi baspasózge jarııalady. «Jasy kishi bolsa da, aqyly assa aǵańdaı bolar» demekshi, bilimdiligimen, parasattylyǵymen bolashaǵy zor jýrnalıst ekenin baıqatty, óte sypaıy, mádenıetti sóılesetin. Odan kóp nárseni úırenýge bolar edi, átteń ǵumyry uzaq bolmady. Jol apatynan qaza bolǵanyn keshe sýreti bar posttardan oqyp, júregim aýyrdy. Jatqan jeri jaıly, topyraǵy torqa bolsyn! Ata-anasynyń, týystarynyń, jaqyn dostarynyń qaıǵysyna ortaqpyn. Imany salamat bolsyn!

   Osy qaıǵyly  estelikter  eki balanyń  qanshalyqty qymbat, qanshalyqty  qadirli  bolǵandyqtaryn  ańǵartyp turǵandaı. Olardyń orny  oısyrap qaldy. Qý, dúnıe-aı! Aıdos Áripbaev VK jelisinde: "Bári ótkinshi... Sezim de, senim de, mahabbat ta!  Bári bitedi... Qyzyq áńgime de, jyly sóz de, qushtarlyq ta! Bárinen jalyǵasyń... Jaqsydan da, jamannan da! Bári qalady... Sulýlyq ta, symbat ta!" dep jazypty. Múmkin, erte ketetinin aldyn ala sezdi me eken? Nege ómirdiń ótkinshi ekenin erte uqty?  Erte uqty da, erte ketti. О́zi aıtqandaı, bári qaldy. О́tkinshi ómir de, qabyrǵasy qaıysqan ata anasy da, dostary, toptastary, maqtan tutatyn ustazdary... Jatqan jeri jaıly, topyraǵy torqa bolsyn!

     Aıdos pen Aqjoldyń ata-anasyna qaıǵyra kóńil aıtamyz. Jandary jánnatta bolsyn!

Orynbasar Baqytbekuly

Janııa  Ábdibek