Qytaı lagerinde otyrǵandardy jumysqa jekken Sınszıanda shý shyqty (vıdeo)

Sınszıan adam quqyǵyn aıaqqa taptaǵan aımaq retinde belgili. Osyǵan qaramastan Volkswagen (VW) Sınszıanda jumysyn jalǵastyrmaqshy, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi BBC-ge silteme jasap.

Qytaı moıyndamasa da myńdaǵan uıǵyr men basqa da Qytaı lagerinde otyrǵan az ult ókilderi óz erkinen tys aýyr jumys isteýge májbúr bolǵany týraly dálelder bar.

Volkswagen-di synaýshylar kompanııanyń tarıhyn alǵa tartyp, onyń moraldyq turǵyda mundaı qadamǵa barmaý kerektigin aıtady. Germanııanyń nasıster partııasy Volkswagen kompanııasyn 1937 jyly qurǵan jáne ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde túrmede otyrǵandar men lagerge qamalǵandardy aýyr jumys isteýge májbúr etken.

Atalmysh kompanııanyń Qytaıdaǵy basshysy Stefan Vallenshteın (Stephan Wollenstein) BBC-diń Qytaıdaǵy bólimine bergen suhbatynda, Sınszıan astanasy Úrimjide Volkswagen kompanııasynyń jumys isteıtinin qoldaıtynyn aıtty. Onda 600 jumysker eńbek etedi, jylyna 20 000 kólik jasaıdy.  

"Nazı ýaqytynda adamdardy fabrıkada jumys isteýge májbúrledi. Qazir biz eshkimdi óz erkinen tys qara jumysqa salmaımyz. Adamdy qanaýǵa jol bermeýin arnaıy tekseremiz" deıdi Stefan Vallenshteın. Alaıda jýrnalıst odan "kompanııa jumyskerleriniń 25%-y uıǵyrlar lagerinen kelmegenin nyq senimmen aıta alasyz ba?” dep suraǵanynda, dırektor "Joq" dep jaýap berdi.

"Biz kompanııanyń jumys prosessin jiti baqylaımyz. Onyń ishinde jumysqa alynǵan adamdarǵa durys qarym-qatynas ornatýyn qadaǵalaımyz. Bul bizdiń jumys standartyna jat áreketti boldyrmaýǵa kómektesedi. Desek te eshqashan 100% senimdi bola almaımyz" dedi ol.

Eýropa parlamentiniń jáne Volkswagen-niń shtab páteri ornalasqan Tómengi Sakson shtatyndaǵy Germanııa parlamentiniń múshesi Vıola fon Kramon-Taýbadel (Viola von Cramon-Taubadel) atalmysh kompanııanyń Qytaıdaǵy basshysynyń bergen jaýabyna qanaǵattanbady. Ol eńbek kúshin paıdalanatyn lager men kompanııanyń arasynda baılanys bolý múmkindigin múlde qarastyrmaıtyndaı tolyq senimdi bolýy kerektigin aıtady.  

VW ózin aqtaýǵa tyrysqanymen ony synaýshylardyń legi tolastar emes. Ol oryndy da. Sebebi Sınszıanda zaýyt ashsa, Qytaı bıliginiń kelisimin alyp, olarmen birlesip sheshim qabyldaýǵa týra keledi. Sonymen qatar atalmysh aımaqta zaýyt ashý arqyly Qytaıdyń júrgizip otyrǵan saıasatyn únsiz qoldaıtynyn bildiredi.

Spýtnık derekteri men kýágerler lager salynyp jatqanyn jáne fabrıkada adamdardy jumysqa májbúrlep otyrǵanan dáleldeıdi.