Qytaı elshisi Shyńjańda qamalǵan qazaqtar jaıly: Onyń bári – jalǵan...

Qytaıdyń Qazaqstandaǵy elshisi Chjan Sıao "Shyńjańdaǵy lagerlerde qazaqtar qamaýda otyr" degen aqparatty "jalǵan" dedi dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi Azattyq saıtynyń deregin negizge alyp. 

- Ondaı aqparat qaıdan shyǵyp jatyr? Onyń bári – jalǵan, dezınformasııa, - dedi ol 27 jeltoqsanda Nur-Sultanda ótip jatqan "tuńǵysh prezıdent kúnine" arnalǵan konferensııada (1 jeltoqsan – eldi 30 jyl basqaryp, bıyl prezıdenttikten ketken, biraq bıliktiń bir tarmaǵyn ýysynda ustap otyrǵan Nursultan Nazarbaevty qurmetine mereke retinde bekitilgen).

27 qarashada Nur-Sultanda 40 shaqty adam jıyn ótkizip, Qazaqstan bıliginen Qytaıda qamalǵan týystaryna kómek kórsetýdi surady. Jıynǵa kelgenderdiń kóbi jaqyndarynyń Shyńjańdaǵy lagerlerde qamaýda otyrǵanyn, sol jaqtaǵy jaqyndarymen baılanysy almaı otyrǵanyn aıtqan.

Qytaı Shyńjańda lagerler ashyp, oǵan uıǵyrlar, qazaqtar jáne basqa da túrkitildes ulttardy qamap jatqany jaıly aqparat 2017 jyly taraı bastaǵan. Pekın basynda lagerlerdiń baryn joqqa shyǵaryp, keıin bul jerlerdi "terrorızm men ekstremızmmen kúresetin jáne kásip úırenetin ortalyq" dep sıpattaǵan. Byltyr BUU "Shyńjańdaǵy lagerlerde bir mıllıonǵa jýyq uıǵyr, qazaq jáne basqa da túrkitildes ult ókilderi otyr" dep málimdegen.

Byltyrdan beri Almaty men Nur-Sultanda "týysymyz Shyńjańda qamaýda otyr" degen adamdar birneshe ret jıyn ótkizip, Qazaqstan bıliginen kómek suraǵan.

Bıyl mamyrda Qytaıdyń Qazaqstandaǵy elshisi Chjan Sıao "Shyńjańda qazaqtarǵa qysym jasalady, Shyńjańǵa barǵan qazaq stýdentteri keıin Qazaqstanǵa qaıta almaı jatyr" degen aqparatty da "jalǵan" degen.

Resmı Nur-Sultan Shyńjańdaǵy jaǵdaıǵa qatysty resmı ustanymyn bildirmegen, biraq eldiń syrtqy ister mınıstrligi Qytaıdaǵy qazaqtardyń máselesi dıplomatııalyq joldarmen sheshilip jatqanyn aıtqan.

24 qarashada Jýrnalısterdiń halyqaralyq zertteý konsorsıýmy (ICIJ) "Qytaı bıligine tıesili" qupııa qujatty jarııalaǵan. ICIJ jarııalaǵan qujatta "lagerge túskender qashyp ketpes úshin ne isteý kerektigi, lagerlerdiń baryn qupııa ustaý ádisteri, aýrý taraýdyń aldyn alý tásilderi, ıdeologııa júrgizý amaldary, qamaýdaǵylardyń dárethanaǵa shyǵatyn, jaqyndarymen kezdesetin ýaqytyna" deıin kórsetilgen. Qytaıdyń Ulybrıtanııadaǵy elshiligi bul qujattardy "feık" degen.