Qazyna qarjysy maqsatty jumsalýy tıis

Qandaı da bolmasyn memlekettiń damýy – eń birinshi qaralǵan qarjynyń tıimdi ıgerilýinde ekeni haq. Teńge tetigin taýyp jatsa, jumys da júıesin tabatyndyǵy daýsyz. Sondyqtan da jambyl oblysynda memlekettik qarjyny ıegýde júrdim-bardymǵa eshqana jol berilgen emes. Sonyń nátıjesinde qazyna qarjysy maqsatty jumsalýda, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

Jalpy oblys boıynsha bıýdjettik qarajattar 210,8 mlrd. teńgege nemese 98,6%-ǵa ıgerilgen, ıgerilmegeni – 2,9 mlrd. teńge (2018 jyldyń 1 qyrkúıegine – 98,0%, ıgerilmegeni – 3,5 mlrd. teńge). Esepti kezeńde áleýmettik kórsetkishterdiń oń dınamıkasy baıqaldy. Halyqtyń orta eseppen jan basyna shaqqandaǵy ataýly aqshalaı tabystary 2019 jyldyń 1 toqsanynda 66361 teńgeni qurap, 2018 jyldyń tıisti kezeńimen salystyrǵanda ataýly kóriniste 14,0%-ǵa, naqty – 8,5%-ǵa artty. Ortasha aılyq ataýly jalaqy 2019 jyldyń 2 toqsanynda 126,5 myń teńgeni qurap, ataýly kóriniste 13,7%-ǵa, naqty - 8,2%-ǵa ósti. Jumyssyzdyq deńgeıi 2019 jyldyń 2 toqsanynda 4,8%-dy qurady.

Kez kelgen qoǵamdaǵy ekonomıkalyq damý barysynda tutyný taýarlarynyń suranymy qurylymynda jáne óndiris tehnologııasynda mańyzdy ózgerister bolady. Bul ózgerister óz kezeginde jumys kúshine jalpy suranymnyń qurylymyn da ózgertedi. Osyndaı ózgeristerge baılanysty kásipterdiń keıbir túrleri azaıady ne qysqarady‚ al basqa bir túrleri kóbeıedi. Qoǵamdaǵy jumyssyzdyqtyń paıda bolý sebebi jumys kúshiniń osy ózgeristerge baıaý yńǵaılanatyndyǵyna jáne onyń qurylymynyń naqty jumys ornyna saı kelmeıtindigine baılanysty bolady. Frıksııalyq jumyssyzdyq pen qurylymdyq jumyssyzdyq arasyndaǵy eleýli erekshelik mynada: birinshi jaǵdaıda jumyssyzdarda eńbek naryǵynda usynýyna bolatyn daǵdy‚ mashyq bar‚ al ekinshi jaǵdaıda olar qaıta daıarlanbaıynsha‚ qosymsha oqyp biliktiligin arttyrmaıynsha‚ tipti turǵylyqty jerin aýystyrmaıynsha jumys taba almaıdy. Frıksııalyq jumyssyzdyq neǵurlym qysqa merzimdi sıpatta bolady‚ al qurylymdyq jumyssyzdyq neǵurlym uzaq merzimdi sıpatta bolady‚ sondyqtan ol qoǵamdaǵy neǵurlym eleýli jumyssyzdyq bolyp tabylady. Sıkldik jumyssyzdyq – eldegi taýarlar men kórsetiletin qyzmetterge jıyntyq suranymnyń kúrt azaıýy saldarynan bolatyn qubylys. Osy sebepten ony keıde suranymnyń tapshylyǵyna baılanysty jumyssyzdyq dep te ataıdy.

Dese de mundaı úrdis Jambyl jerine jat emes. Qarjynyń maqsatty da, tıimdi ıgerilýdiń arqasynda jumyssyzdyqpen kúres te, baǵdarly bolashaqqa salynǵan jol da baǵdaryn taýyp otyr.