Bılik, sen meniń kózime týra qara!

Devalvasııa mynadaı jaǵdaıdy aıqyndap berdi: Qazaqstan qazyna baılyǵy mol memleket edi. Biraq onyń bıligi bul baılyqtyń negizgi mindeti halyqtyń maqsatyna qyzmet etýi tıis ekenin der kezinde uǵa almady. Bılik júıesi ulttyq maqsatty ózderiniń jeke maqsattarymen shatastyryp aldy da, TU Korporasııalardyń quıtyrqy saıasatynyń jetegimen korrýpsııaǵa urynyp, aqyr sońynda mol baılyqtyń "ultqa qyzmet etýshi" tetikterinen de jáne sol "Baılyqtyń" ózinen de ajyrap qaldy. Azǵana adamdar asa iri - "halyqaralyq dárejedegi" baılarǵa aınalsa da, El baılyǵy qoldan ketti. Onyń mıllıardtaǵan paıda ákeletin úlesi halyqaralyq alaıaqtardyń qolynda ketti. Onyń ornyn esh nársemen toltyrý múmkin emes. Tipten, Orta-Shaǵyn bıznestiń damýy da memleketke ondaı kólemdegi kiris kirgize almaıdy. Sondyqtan qazirgi "jantalas" sodan týyndaǵan. Ony bıliktiń ózi de túsinip otyr, shyntaǵyn tistep otyr. Alaıda olar Mashkeevıch jáne onyń Kompanııasy, Mıttal jáne onyń Kompanııasy, Qytaı (Túrik, Eýropa, AQSh, Reseı t.b.) Kompanııalary jáne t.b. sııaqtylardyń kúrep jatqan aqshasyna qyzyǵyp-qyzǵanyp qaraýdan basqaǵa bara almaıdy. Al qazirgi jaǵdaıda bizdiń bılik Memleket aqshasyn meılinshe únemdeýge, basy artyq dańǵaza sharalardy ótkizip bosqa shyǵyndalýdan bas tartpasa, óz qyzmetin tıimdilik jaǵyna qaraı rettemese, halyqtyń adamı deńgeıin jáne áleýmettik jaǵdaıyn shuǵyl jaqsartýǵa qaraı bet burmasa, "memleket degenimiz onyń halqy - sonyń kórkeııýine bárimiz jappaı (birinshi kezekte - memlekettik qyzmetkerler men kúshtik qurylymdar) qyzmet etýge tıispiz" degen prınsıpti qalyptastyrmasa, Qazaqstanda qazaq ulttylyǵyn tez damytpasa, onda kúni erteń halyq ta, baıyp úlgergen sheneýnikter de KEDEILERGE aınalady - kedeı halyq qashanda baılardy "jutyp" qoıatyny anyq. Meıli, qanshama baı bolsa da! Bolmasa, baılar ondaı - "jutyp qoıýǵa ázir kedeı halyqtan" qashyp, shet el asyp, onda baryp ózgelerge basybútin jutylady, ıaǵnı, QAZAQtyǵynan tutas ajyraıdy... Endeshe, bul devalvasııa qolynda endigi joǵaltatyn túgi joq halyqtyń ǵana emes, aldymen memleketti basqaryp otyrǵandardyń (baılardyń) ózderine qatty eskertý bolýy tıis dep esepteımin! Aqyl men Baılyq egiz uǵym ekeni osyndaı kezde kórinýi tıis. Sondyqtan Bılik mıtıngilegen halyqty jaý sanamaı, kerisinshe, olarmen birge sol mıtıngilerde jaǵdaıdy birlese talqylaýlary qajet. Ánsheıinde ondaı sharany uıymdastyrýǵa kóp resýrc jumsalady. Al, myna jerde halyqtyń ózi kelip otyr, sony nege tıimdi baǵytqa burmasqa! Olaı bolmasa, "kóz tumandanǵan" degen aýrýdyń emi joq der edim! Al halyq "Bılik, sen meniń kózime týra qara!" dep aıtatyn bolady. Oǵan onyń tolyq moraldik jáne ádilettilik turǵysynan quqy bar: ol - jıyrma jyldan astam ýaqyt boıy bıligine senip kelgen!

Ábdirashıt Bákiruly 

Fılosof