Tótenshe jaǵdaı kezinde baǵany kúrt ósiretinderdi qalaı jaýapqa tartýǵa bolady?

El basyna kún týǵanda halyqtyń sharasyzdyǵyn bas paıdasyna asyratyndar tıylmaı tur.

Atyraý oblysynda qarǵyn sýdyń qaýpin seıiltý úshin qoldan bóget jasap, aıanbaı eńbek etip jatqandardyń biri – jergilikti belsendi Rústem Baıazıev áleýmettik jeli arqyly Atyraý oblysynyń ákimdigi men salyq komıtetine úndeý joldady. Belsendi bóget salý jumystaryna kúrek, qap, qolǵap jetispeı jatqanyn jetkizip, bul zattardyń bazarda da tapshy ekenin, qaptyń barlyǵy bir qolǵa ótip, baǵasy 200-300 teńgeden satylyp jatqanyn kúıine aıtqan. Sonymen qatar sý basqan aýyl turǵyndary jappaı qalaǵa kóship kelýine baılanysty, jaldamaly páterlerdiń kúndik baǵasy 15 myń – 20 myń teńgege deıin kúrt óskeni atap ótip, jergilikti bılikten baǵany retteýdi talap etken.

Zańger Marǵulan Shynybaev baǵany negizsiz ósirý áreketteri Qarjy naryǵyn retteý agenttiginiń mindetin durys atqarmaı otyrǵanyn saldary ekenin aıtady. Mamannyń sózinshe, osyndaıda azamattar tıisti jerge aryzdanyp, baǵany negizsiz kótergen kásipkerdi jaýapqa tarta alady.

– Bizde Qarjy naryǵyn retteý agenttigi bar. Agenttik osyndaı jaǵdaılardy baqylap, habarlama berip, eger oryndamaǵan jaǵdaıda kásipkerdi jaýapqa tartýǵa mindetti. Odan bólek salyq organdary jumys isteıdi. Azamattar baǵany negizsiz kóterý jaǵdaıy tirkelgen kezde osy eki organǵa aryz túsirýine bolady. Eger baǵany negizsiz kótergeni anyqtalsa, kásipkerge aıyppul salady. Bul – ákimshilik kodekspen rettelgen. Ol jerde "óziniń kásipkerlik quqyǵyn asyra qoldaný" degen bap bar, – deıdi zańger.

Odan bólek jergilikti ákimdiktiń de baǵalardy qadaǵalaý fýnksııasy bar. Eger áleýmettik mańyzy bar taýardyń baǵalary kóterilip jatsa, kásipkerlerge aldymen eskertý beriledi. Eger kásipker eskertýge qulaq aspaǵan jaǵdaıda 100 AEK-ke deıin aıyppul salynady. Qaıtalanǵan jaǵdaıda 200 AEK aıyppul salynýy múmkin.

Mamannyń aıtýynsha, jergilikti ákimdikpen kelisip, kóp kólemde kerek taýarlardy áleýmettik mańyzy bar 19 taýar tizimine qosyp, kóterme baǵasyn 15%-dan asyrmaıtyndaı shekteý qoıýǵa bolady.