Jańa norma. Jemqorlyq boıynsha memqyzmetten qýylǵandar qyzmetke qaıta tura alady

Qazaqstanda teris qylyǵy úshin memlekettik qyzmetten bosatylǵandarǵa taǵy bir múmkindik beriletin boldy. Tıisti zań qabyldanyp jatyr. Oǵan saı, beıádep sóılep, ortasha aýyr qylmys jasaǵandar, ne jemqorlyqpen ustalǵandar 2-3 jyldan soń memlekettik qyzmetke qaıta kele alady. Onyń ishinde kásibı jaramsyz dep tanylǵan sýdıalar, tóreshiler araǵa ýaqyt salmaı birden jumysyna qaıta orala alady.

Bul zańǵa keıbir depýtattar qarsy bolsa da, Konstıtýsııalyq sottyń sheshimi bolǵan soń amal joq, kónetinderin aıtady. Máselen, Májilis depýtaty Murat Ábenov:

– Amal joq, qabyldap jatyrmyz dep aıtsaq, ol ótirik emes. Shynymen de qazir halyqtyń aldyna shyǵamyz, Parlament sonda zańsyz qyzmet atqarǵan, jumystan bosatylǵan qyzmetkerlerdi qaıtadan jumysqa alyp jatyr ma, dep suraq qoıady ǵoı. Konstıtýsııalyq sottyń sheshimi, amal joq. Bolmasa biz olardy jarylqaıyn dep turǵanymyz joq, – deıdi.

Al saıasatker Ámirjan Qosan aldymen máseleniń mán-jaıyn anyqtap, sheneýniktiń qandaı sebeppen jumystan shektetilgenine mán berý qajet ekenin aıtady.

– Árıne, Konstıtýsııalyq sot sheshiminiń óz ýáji bar. Ol adam quqyqtary salasyna tikeleı qatysty. Biraq ta naqty bolmysqa kelsek, máseleniń kem degende úsh jaǵy bar. Birinshiden, memlekettik qyzmetke baram degen kez-kelgen azamat óziniń konstıtýsııalyq quqyqtary sózsiz shekteletinin, onyń búkil tynys-tirshiligi qoǵam nazarynda bolatynyn bilýi tıis. Máselen, azamattardyń jeke ómiriniń qupııasy bolsa, bıýdjettik qarjyǵa ómir súrip otyrǵan atqaminerlerde ondaı quqyq bolmaýy tıis. Eger de adam ondaı shekteýlerdi qalamasa, memlekettik qyzmetke barmaı-aq qoısyn. Sol sebepti Konstıtýsııa men memlekettik qyzmet týraly zańnamany bir-birine sáıkestendirý kerek bolar.

Ekinshiden, árıne, bizde belgili bir sheneýnikke zańsyz aıyp taǵylyp, jumystan shyǵarylýy múmkin. О́mirde ondaı da bolyp turady. Máselen, memqyzmettegi báseke, klan nemese toparalyq tartys, baqtalastyq pen kórealmaýshylyq degendeı. Ondaı jaǵdaıda naqaqtan-naqaq qýdalanǵan sheneýnik ádil sotqa júginip, óziniń adaldyǵyn qoǵam aldynda dáleldesin. Sonda onyń memqyzmetke qaıtyp kelýine tolyq moraldyq quqy bar.

Al memqyzmette júrip, qylmys jasaǵan kez-kelgen adamnyń biraz ýaqyttan keıin sol qyzmetke qaıtyp kelýin nonsens dep sanaımyn! Sondyqtan zańǵa engizilýi múmkin mundaı ózgeristerdiń artynda kezinde jumystan shyǵyp qalǵan, endi sol jyly oryndaryna qaıtyp kelgisi keletin tulǵalardyń myqty lobbıi tur dep sanaımyn, – dedi ol.

     Naqty aıtqanda, endi:

• qyzmettik ádepti saqtamaǵany úshin jumystan shyǵarylǵandar – 1 jyldan soń,
• tártiptik teris qylyqtary úshin jumystan shyǵarylǵandar – 2 jyl,
• ákimshilik sybaılas jemqorlyq quqyq buzýshylyqtary ne qylmystyq teris qylyq jasaǵandar – 3 jyl,
• onsha aýyr emes jáne aýyrlyǵy ortasha qylmys jasaǵandarǵa – 5 jyl ishinde qaıta qyzmetine orala alady.