Kaıdzen júıesi: О́mirińizdi ózgertý – óz qolyńyzda

Jalpy bir saryndy ómir sizdi jalyqtyrdy ma? Al mundaı jaǵdaıda ne isteý kerek? Munyń esh qıyndyǵy joq. Ol úshin óz-ózińizdi basqara bilgenińiz jón.

Jalpy úlken isterge múmkindik kishkentaı qadamnan bastalady. Ol úshin aldymen maqsatqa barar joldy durys tańdaǵanyńyz jón. Negizi aqyl aıtý ońaı, biraq basyńyzǵa kelgen oıdy júzege asyrý, ol qıyn emes árıne. Ol úshin «ne isteý kerek?» dep, pálsapalyq saýalǵa bas qatyrýdyń da qajeti shamaly. Álemdik tájirıbede mundaı júıe bar. Ol  – kaıdzen baqarý júıesi. Bazbireýler bul iri óndiris oryndary men alpaýyt bıznes kompanııalarynda ǵana paıdalanylady deýi múmkin. Bul túsinik múldem qate. Ony kúndelikti qarapaıym ómirińizde de qoldanýǵa bolady. Ol úshin ózińizdi úzdiksiz ózgertip otyrý kerek. Japon tilinen aýdarǵan kaıdzen sózi osy maǵynany beredi. Bul  – qarapaıym tilmen aıtqanda, jańashyldyqqa umtylý. Bul tirshiliksiz otyrǵannan myń ese artyq. Tek alǵashqy qadam jasaý kerek. Ary qaraı múmkindikter jalǵasady, onyń nátıjesi de kórine beredi. Ol úshin úzdiksiz izdenis pen tártip qana kerek. Kúnde ne isteısiz, onyń nátıjesi qandaı bolady? Ony keshkisin tarazylap otyrsańyz, nátıjesi kóp kúttirmeıdi.

Negizi kez kelgen nárse mańyzdy: mysaly japon oqýshylary bala jasynan bastap,  kishkentaı is pen úlken tirliktiń esh aıyrmashylyǵy joǵyn oqyp, úırenip túsinedi. Sondyqtan da olar ómirde kóp qatelespeıdi. Mysaly, olar shala istelingen kishkentaı istiń sońy úlken problemaǵa uryndyrýy múmkin ekendigin biledi. Úlken jetistikke jetý úshin turaqty túrde adam ózin jetildirip, kez kelgen iske tujyrym jasap úırenýi qajet. Japondarsha aıtqanda, kaıdzen prınsıpi boıynsha ómirde tabystylyǵyńdy anyqtaýǵa múmkindik beretin alǵashqy 5 negizgi qadamyńdy anyqtap alýyń qajet jáne oǵan baǵynǵanyń durys. Ol –uqyptylyq, adaldyq, tazalyq, standarttaý jáne tártip.

Birinshi qadam. Eń aldymen ómirińizdi ózgertetin jáne oǵan kedergi keltirip turǵan nárselerdi anyqtańyz. Sosyn óz maqsatyńyzǵa jetýdiń joldaryn tujyrymdap, oǵan jetýdiń qadamyn oıyńyzǵa pisirińiz. Bir paraq aq qaǵaz alyńyz da, ony ekige bólip, onyń bir jaǵyna ómirińizdi jaqsartýǵa kedergisin keltirip turǵan nárselerdi jazyńyz. Ekinshi jaǵyna óz ómirińizdi jaqsartýǵa septigin tıizetin nárselerdi júıeleńiz.

Eger siz óz maqsatyńyzdy naqty anyqtap alsańyz, onda kaıdzen júıesi boıynsha endi «ne isteý kerek?» dep saýal qoıyńyz. Demek osy saýaldy qoıý arqyly siz oryn alǵan problemanyń sebebi men saldaryn anyqtaýǵa tyrysasyz.

Ekinshi qadam. Bir paraqqa eki bólip jazylǵan jaǵymdy jáne jaǵymsyz nárselerdi qorytý arqyly siz naqty kartınany kóz aldyńyzǵa keltiresiz. Sodan keıin ómirińizdi ózgertý úshin taıaýdaǵy bir aıdyń ishinde júzege asyratyn kishkentaı qadamnyń nobaıyn jasaısyz. Mysaly, siz salaýatty ómir saltyn qalyptastyrǵyńyz kelse, onda uıyqtar aldynda serýenge shyǵýdy ádetke aınaldyratynyńyz aqıqat. Negizi kaıdzen júıesinde «ár mınýttyń erejesi» degen qaǵıda berik saqtalǵan.  Negizi «1 mınýtta eshteńege úlgere almaımyz» degen pikir bar. Biraq ol múlde qate túsinik. Aqıqatynda, siz 1 mınýtta talaı paıdaly nárse  isteı alasyz. 1 mınýtta kózińizge nemese ıyǵyńyzǵa gımnastıka jasap, balańyzǵa teleyon shalýyńyzǵa bolady. Tipti     sózin jattap, bolashaqtıa shetel tilin úırenýińiz de ǵajap emes. Sondyqtan 1 mınýttyń bolashaqqa tabystylyqqa negiz qalaıtynyn bilgenińiz abzal.

Úshinshi qadam. Basyńyz kereksiz aqparattan ada bolýy qajet. Úıde de, jumysta da, kóshede de. Eger kereksiz nárselerden qutylyp, oıyń taza bolsa, kóńil kúıiń joǵary bolady. Aqyl oıyńdaǵy josparyńdy  iske asyrýdaǵy múmkindik te mol bolady. Biz negizi kereksiz nárselerge bas aýyrtyp, ýaqytymyzdy kóp jumsaımyz ǵoı.

Tórtinshi qadam. Bul kezeńde biz boıymyzdaǵy burynǵy eski ádetterden tolyqqandy arylýymyz kerek. Ol qandaı ádetter? Atap aıtar bolsaq, «sharshap turmyn», «erteń isteı salaıynshy», «munyń maǵan ne keregi bar?» jáne taǵy sol sııaqty jaǵymsyz ári iske kedergi keltiretin ádetter.

Besinshi qadam. Tipti eger alǵan maqsat jolynda qıyndyqtar kezdesse, oǵan qynjylýdyń qajeti shamaly. О́mirińizdi qyzyqty etýdiń jolyn taǵy da qarastyryp, alǵa basa berińiz. О́ıtkeni...

Kaıdzen –eń aldymen ómir súrýdiń máni, sodan keıin adamnyń jaǵdaıy men turmysyn jaqsartýǵa arnalǵan uzaqmerzimge arnalǵan ómir boıǵy strategııa ekenin umytpańyz.