"Úıi jınaqy adamnyń oı da jınaqy". Maman úıdegi zattardy retteýge basa mán berýge shaqyrady

Úıdegi keńistikti durys uıymdastyra bilý mańyzdy. Bul – úıdi jaıly ári keń ete túsip, kúndelikti tártipti saqtaýǵa septesedi. Elordalyq úı retteýshi maman Aıjan Aıtmyrza mundaı sharýa bir qaraǵandaǵydaı ońaı emes, bastysy úıdegi zattardyń ret-retimen turýy adamnyń kóńil-kúıine áseri mol deıdi.

Aıjan Aıtmyrza – bala kezinen tazalyqty jaqsy kórgen. Búginde bizdiń qoǵam úshin jas mamandyq bolyp sanalatyn retteýshi maman bolyp jumys isteıdi. Aıjan kóp jerde ózderin oryssha «organızator prostranstva» degendi tikeleı aýdaryp «keńistikti uıymdastyrýshy» dep te atap jatatynyn, alaıda «retteýshi maman» degen kóbirek keletinin ári jalpaq jurtqa túsinikti ekenin aıtady.

Bul kásip AQSh-ta HH ǵasyrdyń aıaǵynda paıda bolǵan. Amerıkada kıim ındýstrııasy qatty damyǵan soń, adamdardyń kıim nemese zat alýǵa qoljetimdiligi artyp, satyp alǵan zattaryn úıine jınaı bergen. Zat kóp bolǵanda shań jınala bastaǵan. El arasynda «shańnan túrli mıkrobtar paıda bolady, ol adamnyń ókpesine túsip, densaýlyǵyna zııan keltiredi osylaısha óz densaýlyǵymyzǵa zııan keltirip jatyrmyz» degen áńgimeler taraǵan. Osydan keıin artyq zattarynan qutyla bastaǵan. Birinshi kezde eriktiler kómekke kelgen, artynsha arnaıy mamandar paıda bolyp, kásipke aınalǵan. Mamandyqtyń Qazaqstanǵa kelgenine tórt-bes jyldaı bolǵan. Ary qaraıǵy áńgimeni Aıjannyń óz sózimen jalǵaıyq.

RETTEÝShILERDI ÚI TAZALAÝShYLARMEN ShATASTYRMAǴAN JО́N

Úıdi bárimiz tazalaımyz. Biraq ony qalaı tazalaý kerektigin eshkim úıretken joq. Bala kezimizde úlkender aıtqandy ıa istegendi qaıtalap júrdik. О́se kele onymyz ádetke aınaldy. Instagram-da bir paraqshadan jýrnalıst úıine retteýshi mamandy shaqyryp, shkafyn jınatyp jatqatynyn kórip qaldym. Bul jumys maǵan qyzyq kórindi. О́zimniń bolmysyma úıdi retteý unaıtyn. Izdestire kele bul sharýa búginde tolyqqandy mamandyq bolyp qalyptasqanyn, Batysta, tipti Reseıde keń etek jaıǵanyn bildim. Buǵan qatty qýanyp, kásibı túrde úıretetin adam izdep, Aıgúl Manapova degen kisiniń kýrsyn oqydym. Qazir ózim de úırenemin deýshilerdi oqytyp júrmin.

Kóbimizde kıim kóp bolǵandyqtan úıdegi jıhazdarymyzdyń ishi shashylyp jatady. Biz osyndaı sátte zattardy durystap ornalastyryp beremiz. Árbir nárseni aqyldy júıemen rettestiremiz. Adamnyń ómirlik jaǵdaıyna baılanysty zattar men kıimderdi yńǵaılastyramyz. Kóbimiz úıdi tazalaǵanda edendi jýyp, shańyn súrtip qana shyǵamyz. As úıdegi, kire beristegi, jatyn bólmedegi jıhazdyń ishine mán bermeımiz. Áıel adamdar oǵan kóp kóńil bóle bermeıdi. Vızýaldy túrde qaraǵanda jıhaz ishindegi zattar jınaýly tur. Alaıda, onyń ishindegi árbir zattyń rettelýiniń óz ádis-tásilderi bar. Biz sol zattar men kıimderdiń qalaı ornalasý qajettigin kórsetemiz.

Retteýshilerdi úı tazalaýshylarmen shatastyrmaǵan jón. Ekeýiniń aıyrmashylyqtary úlken. Úı tazalaýshylar úıdegi kózge kórinip turǵan nárselerdi tazalaıdy. Lıýstra, kilem, eden t.b. zattardy jýady. As úıdegi nemese basqa bólmelerdegi shkaftardyń syrtyn súrtip ketedi. Olar ishki jaǵyna tıispeıdi. Bizdiń olardan aıyrmashylyǵymyz eden jýyp, shań súrtpeımiz. Biz tek sórelerdi rettestiremiz. Bizdiń jumys adamnyń ishki jan dúnıesin rettegenge uqsas. Tap psıholog áspetti. Biz tutynýshyǵa bir ret qana qyzmet etemiz. Tutynýshy ary qaraı rettilikti ustasa, jıhazdarynyń ishi shashylmaıtyn bolady.

ÚII JINAQY ADAMNYŃ OI DA JINAQY

Úıdegi zattardyń orny-ornymen rettelip turǵany adam kóńil-kúıine jaǵymdy áser beredi. Úıi jınaqy adamnyń oı da jınaqy, áreketi shıraq, belsendi bolady. Kóńil-kúıimiz jaqsarsa, jaqyndarymyzǵa da qýanysh syılaımyz. Áıel adamnyń kóńili ornynda bolsa, tamaǵyn dámdi pisiredi. Zattar rettelip tursa, ýaqyty únemdeledi. Keıde bir jerge asyqqanda, kıim tappaı jatamyz. Qolǵabymyzdyń syńaryn, ekinshi shulyǵymyzdy, sharfymyzdy izdep, útikti taba almaı úıdi sharlap áýre bolamyz. Osynyń bárin aldyn alý úshin rettilik qajet. As úıde de árbir zat ornynda bolsa, tamaq jasaý da yńǵaıly. Jalpy adamnyń jan dúnıesin, onyń shkafy arqyly da bilýge bolady. Qyzmetimizdiń suranysy artsa, úı tazalaýshylar sııaqty kúndelikti mamandyqqa aınalatynymyzǵa senimdimin. Búginde bizdiń qyzmetimizdi kóbine bıznes ledı nemese jumysbasty áıelder paıdalanady.

«BIZDIŃ QYZMETIMIZ ÚSh KEZEŃNEN TURADY»

Birinshisi – artyq zattardan qutylý. Oǵan kıilmetin kıimderdi jatqyzsaq bolady. Olardy qoqysqa tastaı salmaımyz. Kıimderge de ekinshi ómir syılaý kerek. Olardy muhtaj adamdarǵa berýge bolady.

Ekinshisi – kúndelikti qoldanatyn zattardy ǵana qaldyrý. Kıimderdi mezgiline qaraı bólip, tús jaǵynan da suryptaımyz.

Úshinshi kezeńde zattarǵa oryn taýyp berýmen shuǵyldanamyz. Kúndelikti jıi kıetin kıimdi bólek, qonaqqa barǵanda kıetindi bólek jınaımyz. Úıdi retteýdiń osy kezeńderin ustansaq, árbirimiz óz úıimizdi ońaı rettestirip alamyz.

Bólmedegi zattar kózge vızýaldy shým retinde kórinbegeni durys. Mysaly ilgishter birdeı túste bolǵany jón. Kıimdi qalyńynan bastap, juqaǵa qaraı ilgen durys. Týra solaı qara tústen, aq túske deıin ilý kerek. Sonda báriniń rettelgendigi kórinedi. Ár ilgishke bir ǵana kıimnen ilý qajet. Bizde kemi úsh-tórt kıimnen ilinedi. Osylaı astynǵy kıimdi umytyp, kózimizge jaman kórinip te qalady. Ish kıim, shulyqtar salatyn organaızerler bar. Olardyń da tústeri birkelki bolǵany jón. Olar dúkenderde qoljetimdi baǵada satylady. Aıaq-kıim qoraptaryn paıdalanyp, qoldan da jasaýǵa bolady. Olardy tús qaǵazdarymen de qaptap jatady.

As úıde de osyndaı jaǵdaı. Tamaq jasaýǵa yńǵaıly bolýy úshin, bir qolyńyzben bárin alýǵa bolatyndaı ornalastyrý kerek. Qazan aralastyratyn ojaý izdesek, ońaı alynatyn jerge qoıyńyz. Tek qonaqqa arnalǵan servısterimizdi joǵary jınaıyq. Aýyr ydystardy shkaftyń tómengi jaǵyna qoıǵan durys. Olardy da kategorııaǵa bólý kerek. Kondıterlik zattardy bir jerge qoıǵan jón. Úıde bes adam tursa, artyq keseni kúndelikti ashpaıtyn sórelerge salyp qoıaıyq. Osyndaı erejelerdi ustanyp otyrsaq, úıimiz ózdiginen rettelip otyrady. Zattardy qoldanǵan soń, ornyna qoıýdy qalyptastyrý ádetke aınaldyrý kerek.

Kóbisi rettestirýdi tym jeńil kóredi. Keıde áleýmettik jelide er adamdar «úıdi tazalaýshylar jınap, sizder rettestiretin bolsańyzdar, áıelderimiz ne isteıdi» dep jatady. Biraq maman úı sharýasyna kásibı kózqaras turǵysynan qaraıdy. Ári onyń kómegine bir márte júginý jetkilikti. Bir kórip alǵan soń as úı ıesi ary qaraı ózi sol tártippen úıin jınaqy ustaı alady. Adamdar úı jınaqy turǵanda ózderindegi ózgeristi baıqaı bastaıdy.

ADAMDAR MINIMALIZMGE ÚIRENÝI KEREK

Tutynýshylarǵa barǵanda, artyq zattardan aryla almaıtyny qıyndyqqa týdyryp jatady. Mundaı jaǵdaı úlken kisiler arasynda jıi kezdesedi. Olarǵa artyq zattardan qutylý óte qıyn. Olar sovet zamanynda tapshylyq pen joqshylyqty kórgen ǵoı. Osyndaı kezde bizge de qıyn. Sondyqtan bizdiń qyzmetimizge júgingen adam, artyq sattan arylýǵa psıhologııalyq jaǵynan daıyn bolý kerek.

Orny tabylmaıtyn zattar bolmaıdy. Árbir zattyń óz orny bar. Kıim kóp, shkaf kishkentaı bolǵandyqtan zattar syımaı qalatyn jaǵdaı jıi ushyrasady. Biraq adamdar mınımalızmge adamdar úırenýi kerek. Biz zatqa emes, zattar bizge qyzmet etýi kerek.

Úıdegi kireberis tazalyǵy asa mańyzdy. Búkil adamnyń energııasy kire beristegi bólmeden bastalady. Adam kıinip syrtqa shyqqanda, jaqsy aýramen shyqqany mańyzdy. Bas kıimder aralasyp, qolǵaptar shataspas úshin dálizden arnaıy zona bólý kerek. Barlyǵyn qorapqa salyp, qolshatyr ilinip turatyn orynǵa deıin bolǵany abzal.

Qadiráli SARYPBEK