Sánge aınalǵan "Sadhý"

Ekiniń biri bolmasa da, qazir biraz adamnyń shegege turyp júrgenderin baıqap qalamyz. Áleýmettik jelide sýretterin júktegen jandar jeterlik. Kórip alyp, birden «qaýipti emes pe, qorqynyshty emes pe?» degen suraq qoıasyz. Shegege turamyn dep álbette taqtaıǵa shege qaǵyp almaısyz. Ol qaýipti. Ol terapııa úshin arnaıy «Sadhý» taqtaıshasy qoldanylady. 

Bul terapııanyń bastaýy Úndistannan kelgen. Densaýlyqqa óte paıdaly. Adamnyń tabanynda jetpis myńnan astam talshyqtar bolady. Shegege turǵanda adamnyń qan aınalymy jaqsaryp, energııasy artady. Bul – aıaqqa jasalǵan eń kúshti massaj deýge ábden bolady. Taqtaıshada qansha shege bar, sonsha qol aıaqqa massaj jasaıdy dep esepteýge bolady.

Mamandardyń aıtýynsha, kez-kelgen adam shegege birden tura almaıdy. Aldymen maqsat kerek. Adaptasııa kerek. Qyzyq úshin tursa, uzaqqa barmaıtynyn birden aıtady. Adamnyń mıynda, oı-sanasynda qoqys aqparat bolatyny sózsiz. Qorqynysh ta bolady. Sondaı kerek emes nárselerden qutylý úshin, únemi jaqsy oılaý úshin, depressııaǵa túspeý úshin shegege turý taptyrmas qural. Shegege únemi turatyn adam stress pen depressııany umytady. О́zin mazalap júretin úlken-kishi máseleler shegeden keıin usaq-túıek bolyp qalady. Iаǵnı, qorqynysh azaıady. Árıne, birden uzaq turý múmkin de, mindet te emes. Basynda adamnyń denesi aýyryp, jany qınalady, azap shegedi. Sosyn bar oıy azapta bolady. Sodan keıin ǵana oıdy basqa nársege burý arqyly bosańsıdy. «Eger qoryqsańyz, shegege turyńyz. Qalaı qorqynysh pen aýrýdy jeńesiz, jańa energııa kózi paıda bolady» deıdi mamandar.

Shegege turý –  adamnyń tańǵy uıqysyn shaıdaı ashady, sergektik syılaıdy, uıqyny qalpyna keltiredi, denege qýat beredi, qandy retke keltiredi, tabandylyqty damytady, shydamdylyqty shyńdaıdy.

Jan men tán – bir-birimen óte tyǵyz baılanysty. Jandy emdeý úshin tek psıhologpen sóılesip, dárigerdiń qabyldaýyna barý mindetti emes. «Denege baǵyttalǵan terapııa» uǵymyna kiretin jattyǵýlar arqyly jandy emdeıdi, psıhologııalyq jaraqattardy jazady. Shegege turý terapııasy sol denege baǵyttalǵan terapııanyń bir bóligi. Bul terapııadaǵy eń basty erekshelik –  aýrýdy seziný. Aýyr kúızeliste júrgender óz denesin, jan-tánin sezbeı qalady. Iаǵnı, robot sekildi kúı keshetinder bar. Sondaı kezderde denesine óz erikterimen jaraqat salyp, sezimderin tekserip júretinder de bolady. Shegede turý sıpattamasynda «dál qazirgi sáttegi sezim» («sostoıanıe zdes ı seıchas») degen bar. Ol adamǵa ótken shaqtaǵy ýaıym nemese bolashaqtaǵy qorqynyshtardy emes, dál qazirgi sátti sezinýge kómektesedi. Depressııada júretin adamdar kóbine ótken shaqpen ómir súretini jasyryn emes. О́tkendi kóp oılap, sol aýradan shyǵa almaı júrgenderge bul sezim qazirgi sátti sezinýge, osy sátke oralýyna áser etedi.

Túsingenimizdeı, bul terapııa fızıkalyq ǵana emes, psıhologııalyq terapııa. Mı qyzmetine áser etedi, keńeıtedi. Turaqty aınalysqan adam kúızelisten alys júredi. Jáne ımmýnıtet joǵarylaıdy, zat almasý jaqsarady. Tipti aryqtaýǵa da kómektesedi eken. Iаǵnı, turaqty túrde aınalysqanda nátıje bolady. Tańerteń 1 mınýt shegede turý – 10 shaqyrym júgirgenmen teń degen aqparat bar. Adam óz denesin bosańsytqanda túrli sezim sezinýi múmkin. Bireýi aıqaılaıdy, bireýi jylaıdy, bireýi kúledi. Ýaqyt óte kele adam sadhý taqtasynda turǵanda sanaly túrde emosııasyn basqarýdy úırenedi.  Jáne boıyndaǵy ókpe-renishti, úreı men  qorqynyshty, bala kezden qalǵan jaraqattardy aýa arqyly syrtqa shyǵarady.

Qazir sadhý taqtasyn satyp alyp, óz betimen aınalysatyndar da bar. Alaıda bastapqy ýaqytta mamandarmen, ıoga jattyqtyrýshysymen jumys isteýge keńes beremiz. Eger, jalqaýlyqtan qutylyp, jigerińizdi shyńdaǵyńyz kelse, ómirińizdi ózgertkińiz kelse bálkim shegege turyp kórersiz?!..