«Shymkent týrısterdi tarıhymen de qyzyqtyrýy tıis»

Shymkent týrısterdi tamyljyǵan tabıǵaty jáne qonaqjaılylyǵymen ǵana emes, óńirdiń tereń tarıhymen qyzyqtyrýy tıis. Bul týraly búgin Shymkentte ótip jatqan «Uly Jibek joly tarıhyndaǵy Shymkenttiń IýNESKO-nyń mádenı mura júıesindegi orny men róli» halyqaralyq kezdesý barysynda qala ákimi Murat Áıtenov aıtty.

— Shymkent — mádenıet pen órkenıetti úndestirip turǵan tarıhı qala. Búgingi jıyn Shymkenttiń Uly Jibek joly tarıhyndaǵy orny men IýNESKO-nyń mádenı mura júıesindegi rólin aıqyndaı túspek. Biz elimizge kelgen týrısterdi tabıǵatymyzben, qonaqjaılylyǵymyzben ǵana qyzyqtyrmaı, óńirdiń tereń tarıhymen tanystyryp, qyzyqtyra túsýimiz kerek. Al, osy maqsatta atqarylatyn jumys barysynda kezdesý qatysýshylarynan tyń ıdeıalar kútemiz, — dedi Shymkent qalasynyń ákimi M.Áıtenov.

Táýelsizdigimizdiń 30Jyldyǵa qarsańynda uıymdastyrylǵan is-sharada sóz alǵan QR Mádenıet jáne sport vıse-mınıstri N.Dáýeshov elimizdiń tarıhı-mádenı murasyn saqtaý jáne ony álemge pash etý maqsatynda júıeli jumystar júrgizilip otyrǵanyn alǵa tartty.

— Shymkent ótken dáýirde Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy qala retinde tanylsa, búginde «Batys Qytaı – Batys Eýropa» kúre jolynda ornalasýymen qundy. 2200 jyldyq tereń tarıhy bar Shymkent qalasy, ondaǵy tarıhı-mádenı eskertkishter IýNESKO-nyń mádenı muralar tizimin tolyqtyryp, onyń mazmunyn baıyta túsedi dep sanaımyz, – dedi N.Dáýeshov.

Sondaı-aq, halyqaralyq kezdesý barysynda IýNESKO-nyń Almatydaǵy klasterlik bıýrosynyń dırektory Krısta Pıkkat ta sóz aldy.

— Búginde Qazaqstan óz aýmaǵyndaǵy tarıhı-mádenı mańyzǵa ıe eskertkishter men rýhanı murany saqtaý men nasıhattaý boıynsha aýqymdy jumys atqarýda. Qazaqstan Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵy men Shymkent qalasynyń 2200 jyldyǵy aıasynda qolǵa alynyp otyrǵan bul jobanyń mańyzy zor dep esepteımin. Sebebi, ol keleshekte Qazaqstannyń baı ári sanalýan mádenı murasyn saqtaý men nasıhattaýǵa jáne ony álemge tanytýǵa zor septigin tıgizedi, -dedi ol.

Elimizdiń IýNESKO jáne ISESKO isteri jónindegi ulttyq komıssııasynyń bas hatshysy Álııa Baısabaeva men halyqaralyq ICCROM ortalyqyǵynyń bas dırektorynyń arnaıy keńesshisi Franchesko Bandarın, sondaı-aq, «Jibek joly» jobasynyń úılestirýshisi Feng Djıng te kezdesý qonaqtarymen beıne baılanysqa shyǵyp, ǵalymdardyń jumysyna sáttilik tiledi.

— 2200 jyldyq tarıhy bar qalany qaıta qalpyna keltirip, kóneni jańǵyrtý, ony álemge tanytý — úlken eńbek. Bul ótkenge qurmettiń, bolashaqqa degen nyq senimniń kórinisi dep aıta alamyn. Sizderge osynaý ıgi bastamalaryńyzda sáttilik tileımin, – dedi Feng Djıng.

Halyqaralyq konferensııanyń alǵashqy plenarlyq otyrysyn Shymkent qalasy ákiminiń birinshi orynbasary Shyńǵys Muqan júrgizdi. Onda ǵalymdar «Shymkent qalasynyń tarıhı retrospektıvasy jáne bolashaǵy» taqyrybynda pikir almasty. О́zbekstannyń eńbek sińirgen mádenıet qyzmetkeri, ónertaný doktory Kamola Akılova onlaın rejımde baılanysqa shyǵyp, Shymkenttiń Ortalyq Azııa keńistigindegi róline toqtaldy.

Al, «Qazrestavrasııa» respýblıkalyq memlekettik ǵylymı-zertteý kásipornynyń bas sáýletshisi Sádýaqas Aǵytaev «Shymkent qalashyǵynyń aınalasyndaǵy qoǵamdyq keńistikti damytý tujyrymdamasy» taqyrybynda baıandama jasap, eski qalashyq tóńireginde 2015 jyldan beri júrgizilip kele jatqan jumyspen tanystyrdy. Sondaı-aq, eski qalashyq aýmaǵyna júrgizilgen restavrasııalyq jumys barysymen tanystyrdy.

Otyrysty qortyndylaǵan Shymkent qalalyq týrızm jáne syrtqy baılanystar basqarmasynyń basshysy E.Qydyrov qonaqtardy megapolıstiń búgingi týrıstik áleýetimen tanystyryp ótti.

Zamıra Aldabergenova

Shymkent Kelbeti