• USD 468.56

  • EUR 497.56

  • RUB 7.3

  • CNY 67.18

29 Naýryz, 19:29:37
Almaty
+35°

10 qazan kúni bir top belsendi aqyn, dıssıdent, Shańyraq oqıǵasy boıynsha 18 jylǵa sottalyp, jaqynda ǵana shartty jazamen bostandyqqa shyqqan Aron Atabek kitabynyń tusaýkeserin ótkizdi.

Belsendiler kitap Aron Atabektiń bostandyqqa shyǵýyna oraı jasalǵan syılyq ekenin aıtady. Qurastyrýshylar týyndyǵa "Búlikshi-aqyn, qazaq samýraıy" (kitaptyń túpnusqa aty "Poet-býntar, kazahskıı samýraı!" - red) degen ataý bergen. Eńbek aqynnyń ár jyldary jazylyp, aronatabek.com saıtynda jarııalanǵan shyǵarmalardan turady. Kitap muqabasy jumsaq qaǵazdan jasalǵan. Ázirge 500 danamen taralyp otyr. Kitap "Atajurt" qozǵalysynyń qarjylaı qoldaýymen shyqqan.

 Foto:Qamshy.kz

Tusaýkeser rásiminde sóz alǵan qurastyrýshylardyń biri, belsendi, jýrnalıst, oppozısııalyq saıasatker Jasaral Qýanyshalın "kitap shyǵarý ıdeıasy 2 jyl buryn týdy, bılik Aron Atabekti aıaq-astynan amalsyzdan bosatqandyqtan, kitapty shuǵyl shyǵarýǵa týra keldi" deıdi.

 

Sondaı-aq ol aqynnyń úıine oralǵany qýanǵanyshty jaǵdaı bolǵanymen, qoǵam, jaqtastary, bastysy Aron Atabektiń ózi tolyq aqtalǵanyn talap etetinin, ázirge bılik buǵan qulaq aspaı otyrǵanyn jetkizdi. Aron Atabek densaýlyǵyn túzegen soń ózin kinásiz dep taýyp, matarıaldyq ótemaqy tóletý úshin kúres jolyn jalǵastyratynyn málim etti.

 

Is-shara barysynda Shańyraq oqıǵasynan keıingi tergeýdiń qalaı júrgeni, Aron Atabektiń qazirgi densaýlyq jaǵdaıy men ony emdeý týraly kóbirek aıtyldy.

Foto:Qamshy.kz

Qoǵamdyq baqylaýshy retinde Shańyraq oqıǵasynan keıingi sot isteriniń bel ortasynda bolǵan Jasaral Qýanyshalın "Shańyraq isi" saıası is boldy, sheshim saıası tapsyrys boıynsha shyqty" dep sanaıdy.

Aıtýynsha, 9 aıǵa jalǵasqan sot prosesi kezinde kináli dep tanylyp, "polıseıdi órtep óltirdi" degen aıyp boıynsha 14 jyldan 18 jylǵa deıin bas bostandyǵynan aıyrylǵan 4 azamattyń kináli ekenin dáleldeıtin foto ne vıdeo aıǵaq joq. (Aron Atabek 2007 jylǵy mamyr-maýsymda tergeý ızolıatorynda otyryp jazǵan maqalasynda "sot prosesi kezinde 5 aı boıy kúdikti 25 adamnyń tym quryǵanda bireýi kináli ekeni dáleldeıtin birde-bir bultartpas dálel tabylmady" dep jazady. Maqala jańa kitapqa engen.)

– Qaqtyǵys kezinde ishki ister organdary, ulttyq qaýipsizdik komıteti qyzmetkerleri túsirgen kóptegen vıdeolardyń birde-birinde polıseıdiń órtengen vıdeosy joq. Sot aǵaıyndy kýálerdiń jalǵan kýálik etýin negiz etip, sheshim shyǵardy, – deıdi ol.

Oppozısııalyq saıasatkerdiń sózinshe, sot prosesi aıaqtalǵan soń 2007 jyly Aronǵa qarsy kýá bolǵan aǵaıyndy Aıbatyr, Baýyrjan Ibragımovter press-konferensııa ótkizip, tergeý kezinde ózderin azaptaǵanyn aıtyp, jalǵan kýálik etýge májbúr bolǵanyn málim etken.

 

– Olar basynda qysymmen jalǵan kýálik etýge májbúr bolǵan. Alaıda ary maza bermegenge uqsaıdy. Aqyry shyndyqty jaıyp saldy. Tipti kýá bolǵan bireýi keıin iship ketkenin estidik, – degen Jasaral Qýanyshalın zań jumys isteıtin qoǵamda kýáler óziniń aıtqanyn teristeıtin bolsa, is qaıta qaralatynyn aıtady.

 

Biraq olardyń shyǵymy boıynsha isti qaıta qaraý týraly joǵarǵy sotqa túsirilgen aryz qaralmaı, Almaty qalasy sotynyń sheshimi kúshinde qalǵan.

"Osy kezde sot saıası tapsyrysty oryndaǵany anyq boldy" deıdi saıasatker. 

Foto:Qamshy.kz

Shańyraq oqıǵasynan keıin bılik "jer telimderin zańsyz basyp aldy" degen azamattardyń jerin zańdastyrýmen aınalysqan zańger, advokat Shynbolat Baıjanov ta Aronnyń kináliligin dáleldeıtin tikeleı dálel joq, al tikeleı dálelsiz adamdy sottaýǵa bolmaıtynyn málim etti.

Onyń aıtýynsha, qylmystyq iste "polıseıdi Aron órtedi" degen sóz joq. Sot sheshim shyǵararda tek kýálerdiń aıtýyna ǵana súıengen.

Sondaı-aq Shynbolat Baıjanov Aron Atabek Shańyraq oqıǵasy kezinde kerisinshe bılikti dıalogqa kelýge shaqyrǵanyn aıtyp, "Aron bolmasa, Shańyraqtaǵy úılerdi súrip tastaıtyn edi" deıdi.

– Aron bılik pen halyq arasynda kópir qurýǵa tyrysyp, "shańyraqtyqtar aýyldan kelgen jaǵdaıy joq qazaqtar ǵoı, úılerin súrseńder, olar qańǵyryp ketedi" dep ákimshiliktegilerdi kóndirýge baryn saldy. Shynynda da ol jerde halyqtyń esh kinási joq edi. Olar jerdi Jetisý aýdandyq jer qatynastary bóliminen satyp alǵan, – deıdi zańger.

Jıyn barysynda Aron Atabektiń qazirgi densaýlyq jaǵdaıy asa aýyr ekeni, ony shetelde emdetýdiń joldary týraly sóz qozǵaldy.

 

Jaqyndarynyń sózinshe, Aron sońǵy kúnderi kúnine eki qasyq sorpadan basqa eshteńe ishe almaıtyn kúıge túsken.

 

Zańger Shynbolat Baıjanov Aron Atabek quzyrly organ qadaǵalaýynda ekenine qaramastan, ony shetelde emdetý úshin elden shyǵarýǵa múmkindik bar ekenin aıtady.

 

– Arondy emdeıtin, qabyldaıtyn jer tabylsa, ony elden shyǵarýdyń amalyn tabýǵa bolady, – degen ol aqyndy shetelde emdeýge shuǵyl qoljetkizý kerektigine nazar aýdardy.

 

Jıynǵa kelgen jurtshylyq ta osy oıǵa qosyldy. Aron Atabekti emdeý úshin qarjy jınaý jalǵasatyny habarlanyp, kitap satylymynan túsken qarajat ta Aronnyń qajetine jumsalatyny aıtyldy.

Foto:Qamshy.kz

Belsendiler kitap Aron Atabektiń qaryndasy Razııa Nutyshevaǵa tapsyrylatynyn, satyp alý, qarjy aýdarý máselesi boıynsha da soǵan habarlasý kerektigin jetkizdi.

Razııa Nutyshevanyń baılanys nomeri men rekvızıti tómendegideı:

Telefon nomeri – 8747 832 29 36

Karta nomeri – 4400 4301 9446 4407

Aron Atabek Shańyraq oqıǵasynan keıin "polıseıdi óltirdi" degen aıyppen 18 jylǵa sottalyp, 2021 jylǵy 1 qazanda "aıyqpas aýrýǵa shyldyǵýyna baılanysty" bostandyqqa shyǵarylǵan. Pavlodar soty onyń qalǵan jaza merzimin bostandyǵyn shekteý jazasyna aýystyrǵan. Aqynnyń ózi sot sheshimine narazy. Ol ózin tolyq aqtaýdy, túrmede ótkizgen jyldar men kórgen azaby úshin materıaldyq tólem óteýdi talap etedi.

Qyrkúıektiń sońynda quqyqqorǵaýshy Baqytjan Tóreǵojına Aron Atabek aýrýhanaǵa jatqyzylǵanyn habarlaǵan. Oǵan deıin birneshe quqyqqorǵaýshy Aron Atabektiń densaýlyq jaǵdaıyn eskerip, oǵan raqymshylyq jasaý týraly prezıdent Qasym-Jomart Toqaevqa hat jazyp, qol jınaǵan. Aron Atabektiń densaýlyǵy nasharlaǵany týraly alǵash 18 tamyz kúni Azaptaýǵa qarsy ulttyq aldyn alý tetigi tobynyń ókilderi Pavlodar oblysyndaǵy AP-162/1 túzetý mekemesine barǵanda belgili bolǵan. Alaıda ol kezde aqyn bılikke senbeıtindikten, túrme ákimshiliginiń emdemek bolǵan áreketinen bas tartqan.

Shańyraq oqıǵasy boıynsha, Aron Atabekten bólek úsh adam sottalǵan. Erǵanat Taranshıev (15 jyl) pen Rústem Tuıaqov (14 jyl) 2018 jyly merziminen buryn bosap shyqsa, 16 jylǵa bostandyǵynan aırylǵan Qurmanǵazy О́tegenov áli túrmede otyr.

Melis Seıdahmetov

Avtormen onyń Facebook paraqshasy arqyly habarlasýǵa bolady.

Jazylyńyz

"Qamshy" silteıdi

Qate tapsańyz, qajetti bólikti tańdap ctrl+enter basyńyz.

Pikir qaldyrý

pikir