Azyq-túlik baǵasynyń qymbattaý sebebi aıtyldy

Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi azyq-túlik baǵasynyń ósý sebebin túsindirdi. 

Vedomstvo málimetinshe, jyl basynan beri áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik taýarlarynyń baǵasy 6, 7 paıyzǵa ósken. Al 2020 jyly 5,5 paıyzdy quraǵan. 

Birinshi jartyjyldyqta negizgi ósim 6 pozısııa boıynsha baıqalǵan. Atap aıtqanda:

• Jemis-kókónis ónimderi. Onyń ishinde sábiz, kartop, sońǵy eki aıda baǵa aıtarlyqtaı ósken. Kartop 48,6 paıyzǵa, sábiz 53,5 paıyzǵa qymbattaǵan.

• Jumyrtqanyń qymbattaýyna 2020 jyly óndiristiń qysqarýy, azyqtyń qymbattaýy, qustardy vaksınasııalaýǵa sýbsıdııa alynyp tastalýy, jumyrtqa qunyn arzandatýǵa aqshanyń ýaqtyly bólinbeýi, jumyrtqa óndirisine beriletin sýbsıdııany 50%-ǵa qysqartý sebep bolǵan. Nátıjesinde 34 iri qus fabrıkasynyń ishinen 5 óndirýshi jabylǵan.

• Taýyq etiniń qymbattaýyna qus tumaýynyń órshýi, qus sanyn azaıtý jáne jem qunynyń artýy, elektr energııasyna tarıftiń 15%-ǵa qymbattaýynan taýyq etiniń 1 kelesi 6,1 teńgege ulǵaıǵan. 

• Qaraqumyq óndirisi 2020 jyly 10,9 paıyzǵa tómendegen. Oǵan qaraqumyq egis alqaptarynyń 99 245,4 gektardan  57 917,6 gektarǵa qyrqarýy sebep bolǵan.

• Qant óndirisi 2019-2020 jyldar kezeńinde 29 paıyzǵa tómendegen. Qyzylsha egis alqaptary 17 myń gektardan, 15,2 myń gektarǵa deıin qysqarǵan. Sondaı-aq reseılik jáne belorýstik óndirýshiler baǵany ósirgen. 

• Bazarlarda jemis-kókenis ónimderi qymbattaýyna astyqty saqtaý úshin jetkilikti zamanaýı qýattardyń bolmaýy, sáıkesinshe qorlardyń sarqylýy sebep bolyp, maýsym aıynan bastap baǵa ósken. 

– Osyny eskere otyryp, monopolııaǵa qarsy organ baǵalardy turaqtandyrý jónindegi úkimettiń jol kartasyna taýar naryqtaryn damytý, molyqtyrý jónindegi sharalar keshenin engizdi. Buǵan egis alqaptaryn ulǵaıtý jáne ımportqa táýeldi taýar naryqtaryn sýbsıdııalaý, sýbsıdııalaýdyń turaqtylyǵyn qamtamasyz etý, sýbsıdııalaýǵa arnalǵan ótinimderdi qaraý men qanaǵattandyrýdyń ashyqtyǵyn arttyrý, óńirlerdiń qajettiligin eskere otyryp, saýda-logıstıkalyq ınfraqurylym obektilerin (kókónis qoımalaryn, jylyjaı keshenderin) ulǵaıtý, qysqa merzimdi jáne uzaq merzimdi tejeý sharalaryn ýaqtyly qabyldaý maqsatynda óndiris pen tutyný teńgerimderin jáne baǵalardy boljaý tetigin júrgizý sharalary kiredi. Qabyldanǵan sharalar baǵany kóterýdiń eksponensıaldy trendin tómendetýge múmkindik berdi, – dep qorytyndylady agenttik ókilderi.