• USD 468.56

  • EUR 497.56

  • RUB 7.3

  • CNY 67.18

28 Naýryz, 16:02:25
Almaty
+35°

Qazaqstanda 1 aqpannan beri reseılik "Sputnik V" koronavırýsqa qarsy ekpe salý bastaldy. Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń málimetine qaraǵanda, jyl sońyna deıin 6 mln qazaqstandyqqa vaksına salý josparlanǵan. Biraq halyq arasynda ekpege baılanysty kózqaras ártúrli. Ekpege kúmánmen qarap, qarsylyq bildirip jatqandardyń qarasy kóp. "Qamshy" tilshisi vaksınasııaǵa qatysty kóptiń kókeıindegi saýaldarǵa jaýap izdep, kásibı mamandar pikirin bildi.

Qazaqstandyqtardyń teń jartysynan kóbi aýyryp jazylǵan

Medısına ǵylymdarynyń kandıdaty, dáriger Qaıyrǵalı Kóneev koronavırýsqa vaksınasyn jappaı emes, qajetti azamattarǵa ǵana salý qajet dep sanaıdy.

– Dál qazirgi ýaqytta halyqty jappaı vaksınasııalaýdyń qajeti joq. О́ıtkeni qazaqstandyqtardyń 50-60 paıyzy koronavırýspen bir aýyryp, qalypty jaǵdaıǵa keldi. Qazir úkimette halyqty oılaıtyn eshkim joq. Árıne, ekpeniń sapasyna eshqandaı kúmánim joq. Biraq ony jappaı emes, qajetti azamattarǵa ǵana salý qajet. Sondyqtan vaksına salmas buryn adamdardy tolyq tekseristen ótkizip alǵan durys, – deıdi dáriger.

Biz qazir murynǵa tamyzatyn ekpe ázirlep jatyrmyz

Al vaksınolog, professor, Qazaq ulttyq agrarlyq zertteý ýnıversıtetiniń Halyqaralyq vaksınasııa ortalyǵynyń dırektory – Qaısar Tabynov "ekpe ysyrap bolmas úshin eń aldymen skrınıng júrgizý kerek", – degen pikirde.

– Halyqtyń jappaı ekpe salýǵa kúmánmen qaraýy – olarǵa aqparattyń, úgit-nasıhattyń durys júrgizilmeýinen. Onyń ústine usynylyp jatqan kóptegen vaksınalar óte asyǵys, qysqa ýaqytta jasaldy. Sondyqtan halyq onyń sapasyna kúmánmen qaraıdy. Meniń jeke oıym ekpeni azamattar belgili bir nusqaýlyq boıynsha qabyldaýy qajet. Al úkimettiń halyqty oǵan jappaı  mindetteýi durys emes. О́ıtkeni birinshiden, dál qazir elde vaksına jetkiliksiz. Sondyqtan ekpe qabyldar aldynda eń aldymen pasıent koronavırýspen aýyrdy ma, aýyrmady ma degen suraqqa jaýap berý kerek. Onyń birden-bir kórsetkishi aýyrǵan adamdarda belgili bir mólsherde antıdene saqtalyp, biraz ýaqyttan keıin joǵala bastaıdy. 

Jalpy vaksınany ysyrap jasamas úshin eń aldymen skrınıng júrgizý kerek degen oıymdy tarqatyp aıtsam, qazir bizde qoljetimdi skrınıg jasaıtyn test júıesi jetkilikti. Máselen, medısına qyzmetkerleriniń kóbi – qaýipti indetpen aýyryp jazylǵandar. Onda olarǵa qaıtadan vaksına egýdiń qajeti qanshalyqty? Sebebi olarda belgili bir ımmýnıtet túzildi ǵoı. Osy jaǵynan kelgende, bizdiń usynysymyz – adamdardyń ımmýndyq statýsyn tekserip, eger antıdenesi joq nemese tómen deńgeıde bolsa ǵana ekpe salý. Al antıdene deńgeıi joǵary bolsa, qazir olarǵa ekpe egýdiń qajeti joq, – dep atap ótti ol.

Vaksınologtyń aıtýynsha, kez kelgen vaksına zańnamaǵa sáıkes Qazaqstan aýmaǵynda paıdalanbas buryn resmı túrde tirkelýi qajet.

– Densaýlyq saqtaý mınıstrligi bar jaýapkershilikti ózderine alǵandyqtan vaksınaǵa eshqandaı kúmán keltirmeımin, kerisinshe durys qadam dep esepteımin. "Sputnik V" týraly shyqqan sońǵy derekterge súıensek, tipti 80 jastan asqan adamdarǵa salynyp, oń nátıje kórsetken. Bizdiń mınıstrlik  18 jasqa deıingi jasóspirimderge jáne 65 jastan asqan azamattarǵa vaksına salýdyń qajeti joq ekenin aıtqan. Alaıda atalǵan nusqaýlyq ózgeretin sııaqty, – dedi ol.

Sondaı-aq Qaısar Tabynov qazir ózderiniń zertteý ortalyǵynda shyǵaryp jatqan ekpeniń jańa túri týraly aıtyp berdi.

– Biz shyǵaryp jatqan vaksınanyń ereksheligi túbegeıli jańa tehnologııaǵa negizdelgen. Onyń 2 túri bar. Birinshisi – bulshyq etke egiletin vaksına, ekinshisi – murynǵa tamyzatyn. Alaıda áli bizde oǵan klınıkaǵa deıingi zertteý jumystary júrgizilip jatyr. Osy jyly vaksınany aldymen maımyldarǵa salyp kórýdi josparlap otyrmyz. Keıin nátıjesine qaraı kóremiz. Endi bizdiń negizgi maqsatymyz – jańadan jasalyp jatqan platformany belgili bir mejege jetkizip, kelesi pandemııaǵa daıyndalý, – dep  túıindedi sózin professor. 

Nursulý Temirhanqyzy

Avtormen onyń Facebook paraqshasy arqyly habarlasýǵa bolady.

Jazylyńyz

"Qamshy" silteıdi

Qate tapsańyz, qajetti bólikti tańdap ctrl+enter basyńyz.

Pikir qaldyrý

pikir