«Adamdar úshin arnalǵan qala»: saıabaqtar men gúl baqtaryn qaıta qurý boıynsha Almaty ákiminiń tapsyrmalary qalaı oryndalýda

8 qazanda Almaty qalasynyń О́ńirlik kommýnıkasııalar qyzmeti qalany abattandyrý nysandary boıynsha baspasóz týryn uıymdastyrdy.

Baspasóz týry barysynda qatysýshylar Almaty qalasynyń ákimi B.Saǵyntaevtyń tapsyrmasy boıynsha «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy 2020» baǵdarlamasy, «Bıýdjetke qatysý» jobasy aıasynda júzege asyrylyp jatqan saıabaqtar men gúl baqtaryn aralady.

Esterińizge sala keteıik, buǵan deıin ákim abattandyrylǵan saıabaqtar men gúlzarlar eresekterdiń de, balalardyń da jaǵymdy jáne paıdaly ýaqyt ótkizý ornyna aınalýy tıis ekenin atap ótken bolatyn. Bul rette qala turǵyndarynyń pikirleri eskerilýi tıis.

Qazirgi ýaqytta «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy 2020» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda aýmaqtardy abattandyrý jáne kógaldandyrý boıynsha jumystar júrgizilip jatqan «Dostyq» saıabaǵy osyndaı nysandardyń qatarynda.

Odan ary baspasóz týrynyń qatysýshylaryna Almaly aýdanynda ornalasqan Gandıdiń batysyndaǵy gúl baǵy, Mahabbat gúlzary tanystyryldy. Gandıdiń batysyndaǵy saıabaqty abattandyrý «Bıýdjetke qatysý» jobasy aıasynda aýdan turǵyndarynyń usynysy boıynsha júzege asyryldy. Rezeńke tósem, kespe tastan jasalǵan tósem jáne aýmaqty asfalttaý qamtamasyz etildi. Oryndyqtar men qoqys jáshikterin ornatý jáne qalpyna keltirý jumystary júrgizildi. Sonymen qatar, saıabaqta workout alańy, trenajerler, eki sport aımaǵy, balalar alańy ornatylǵan. Jaryqtandyrý qamtamasyz etildi, sánsáýleli tireýler, shamdar ornatyldy. Kógaldandyrý alańy 1080 sharshy metrdi quraıdy, sondaı-aq 100 aǵash otyrǵyzyldy.

Mahabbat saıabaǵynda ýchaskeni kógaldandyrý jumystary júrgizildi, aǵashtar, kópjyldyq butalar, kógaldar otyrǵyzyldy. Jaryqtandyrý qamtamasyz etildi, 24 shyraq, sánsáýle úlgisindegi 8 shyraq ornatyldy.

Sonymen qatar, qatysýshylar Medeý aýdanyndaǵy 28 panfılovshy gvardııashylar atyndaǵy saıabaq aýmaǵyn abattandyrý jobasymen tanysty. Bul joba «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy 2020» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda júzege asyrylýda. Saıabaq aýmaǵyn abattandyrý kezinde aýdany 17 000 sharshy metrden asatyn asfaltbeton jabynyn aýystyrý, 373 jaryqtandyrý tirekterin ornatý, aýdany 3600 sharshy metrden asatyn trotýar plıtkalaryn ornatý, 59 000 sharshy metrden asatyn aýmaqty kógaldandyrý kózdelgen. 103 jańa oryndyq ornatylyp, 23 retro oryndyq qalpyna keltiriledi, sondaı-aq uzyndyǵy 2100 p. m. drenaj júıesin qaıta qurý boıynsha jumystar oryndalady, búgingi kúni jumys kóleminiń 75%-dan astamy aıaqtaldy. Shamamen aıaqtalý merzimi qazan aıynyń sońyna deıin.

Sondaı-aq, baspasóz týryna qatysýshylar Túrksib aýdanynda ornalasqan Jas qanat shaǵyn aýdanyndaǵy saıabaq pen Maıak aýylyna, rekreasııalyq aımaqtar qurý boıynsha jumystar júrgizilip jatqan Áýejaı kóliniń aımaǵyna bardy. Kógaldandyrý alańy 170 myń sharshy metrdi quraıdy. Qaıta qurý kezeńinde 70 jumys orny quryldy. 22 976 sharshy metr alańǵa abattandyrý jáne kógaldandyrý júrgizildi. Avtokólikterge arnalǵan 30 oryndyq turaq aımaqtary jáne velosıpedterge arnalǵan turaq bar. Aýmaqta sporttyq nysandar, workout alańdary, mınıfýtbol jáne strıtbol alańdary, parkýr alańdary, balalar alańdary salyndy. Sondaı-aq, 125 oryndyq, 130 qoqys salǵysh, oryndyqtary bar 8 ústel ornatyldy.

«Almaty 2050» damý strategııasyn, atap aıtqanda «Adamdar úshin arnalǵan qala» qaǵıdatyn iske asyrý sheńberinde megapolıste qolaıly, jaıly qalalyq ortany qalyptastyrý: halyqtyń jaıly ómir súrýin qamtamasyz etý úshin qalanyń qoǵamdyq keńistigin kógaldandyrý jáne damytý boıynsha jumystar belsendi júrgizilýde.

brıfıngte qalalyq Jasyl ekonomıka Basqarmasynyń basshysy Natalıa Lıvınskaıa, qalany kógaldandyrý úshin qandaı jumystar júrgizilip jatqanyn aıtty.

«Búginnen bastap biz kúzgi kóshet otyrǵyzýǵa kiristik. Jumys bıyl 20 qarashaǵa deıin sozylady. Shamamen 290 myń kóshet otyrǵyzý josparlanýda. Jasyl jelekterdiń basym bóligi Alataý, Naýryzbaı, Jetisý aýdandaryna otyrǵyzylady», — dedi N. Lıvınskaıa.

Jasyl jelek otyrǵyzýǵa nıetti adam bul sharaǵa qatysa alady. Jelek otyrǵyzý kestesimen Basqarmanyń resmı saıtynda tanysa alasyz. Jalpy, 3 jyl ishinde shamamen 1 mln jasyl jelek otyrǵyzylady.

«Aǵash otyrǵyzý kezinde belgili bir krıterııler bar. Mysaly, bıiktigi keminde 3 metr, 5 qalyptasqan butaǵy bar, 6-8 jastaǵy aǵashtar otyrǵyzýǵa ruqsat etiledi. Magıstrali tegis, dıametri 3 sm, kútimi kem degende 2 jyl bolýy tıis», — dedi N. Lıvınskaıa. Aǵashtyń túri aımaqtyń klımaty men topyraǵyna baılanysty anyqtalýy kerek.

Júrgizilgen túgendeýjumysynda qalanyń jasyl jelekteriniń tizilimi júrgiziledi. Onda GAJ-júıesi bazasynda jasyl jelekterdiń tıpteri, túrlik quramy, alańynyń kólemi, jaı-kúıi jáne ornalasýy týraly derekter turaqty túrde jańartylady.
Sońǵy jyldary qalada engizilgen jándikterdiń ınvazıvti túrleriniń jappaı kóbeıýiniń órshýi baıqaldy. Olardyń arasynda emen taý-ken úgindilerimen emenniń zaqymdanǵan kórdik.

Jasyl jelekterdi bıologııalyq ádisterge beıimdep qorǵaý jáne saýyqtyrý maqsatynda japyraq jeıtin jáne soratyn zııankester men sańyraýqulaq aýrýlarynyń qozdyrǵyshtaryna qarsy profılaktıkalyq jáne qorǵanysh óńdeý júrgizildi. Emenniń dıatrıpy nekrozy, Lınden men qaraǵaıdyń tırostromozy, tamyrdyń kebýi nemese úıeńki shanyshqysy, melankonıı jáne sılındr-sporaly nekroz jáne t. b. sııaqty aýrýlardyń aldy alyndy. Júrgizilgen jumystardyń arqasynda zaqymdaný dárejesi 70-85% — kronnan 30-35%-ǵa deıin tómendedi. Al keıbir jerler aýrýdy tolyǵymen aldyn aldy.
Zııankesterge qarsy bıologııalyq belsendiligi joǵary, ekologııalyq taza, adamdar úshin múldem ýly emes jáne qaýipsiz bıologııalyq ónimder qoldanylady.

Sonymen qatar, jasyl jelekterdi tıisinshe sýarýdy qamtamasyz etý maqsatynda Alataý jáne Bostandyq aýdandarynda 10 uńǵymany burǵylaý júrgizilýde. Sondaı-aq, sýarý júıesine arnalǵan 38 sý qabyldaǵyshtyń qurylysy josparlanýda.