22 Shilde, 2020 Suhbat О́zgertý

"Eldi saǵyndyq, biraq ...". Afrıkada ómir súrip jatqan qazaq otbasynyń áńgimesi

Keıipker jibergen foto

Aıman Mamedalıeva 2019 jyldan beri otbasymen birge Ortalyq Afrıka Respýblıkasynda (OAR) turady. Jergilikti mektepte til mamany. Qamshy tilshisi Mamedalıevamen áleýmettik jeli arqyly sóılesip, OAR-daǵy ómir týraly surady.

Sýrette Aıman Mamedalıeva

Aıman Mamedalıeva Ortalyq Afrıka Respýblıkasynyń astanasy Bangı qalasynda turyp jatyr. О́ziniń sózinshe, shetelge shyǵyp tájirıbe almasý – joldasynyń armany bolǵan.

– Qazirgi ýaqytta shet elde jumys istep, bilim alý, tájirıbe jınaý, el kórý, jer kórý keńinen etek jaıdy. Bizge de sondaı usynys túsken soń, múmkindikti jiberip almaıyq dep birden qabyldadyq. Shet elge shyǵyp tájirıbe almasý áýelden joldasymnyń armany bolatyn. Sol armanymyz búginde oryndaldy. Kóship ketýge eshteńe túrtki bolǵan joq, óz qalaýymyzben keldik. Bolashaqta elimizge paıdamyz tıerine kúmánim joq, – deıdi ol.

Mamedalıevanyń pikirinshe, eki eldi salystyrýǵa múlde kelmeıdy.

– Birinshiden, munda Qazaqstandaǵydaı záýlim ǵımarattar joq. Sondaı-aq balalarǵa arnalǵan oıyn ortalyqtaryn da tappaısyz. Mádenıet oshaqtary (kınozal, teatr, t.b.) da joqtyń qasy. Ekinshiden, taǵamdarda úlken aıyrmashylyq bar. О́ndiris sehtarynyń joqtyǵynan barlyq ónim syrttan eksporttalady. Úshinshiden, ınternet qymbat, baılanys nashar. Tórtinshiden, bul el halqy kedeı. Álemdegi eń kedeı elderdiń qatarynda bolǵandyqtan, halyq turmysy aýyr ári aıanyshty. Besinshiden, bul eldiń tabıǵatty Qazaqstandykinen erekshe. Qazir qys maýsymy sanalatyndyqtan, aýa salqyn, jaýyn kóp jaýady. Biz tórt mezgildi bilip óstik, al munda mezgil altaý, – deıdi Aıman.

Bangı qalasynyń balalary

"BIZGE BEIMÁLIM BANGI"

Afrıka týraly Instagram paraqshasynda qyzyqty jazbalar jazyp júrgen qazaq qyzy jaqynda "Bizge beımálim Bangı" atty kitap jazyp, 8 shilde kúni tusaýkeserin ótkizdi. О́ziniń aıtýynsha, kitapty oqyǵan oqyrman OAR-ǵa saıahat jasap qaıtqandaı bolady.

– Kitap oqýǵa óte jeńil. Barsha oqyrmanǵa arnalady. Meniń kitabymdy oqý arqyly alystaǵy Afrıka ómirine saıahat jasaısyz. Jat eldiń turmys-tirshiligimen jaqynnan tanysyp, qolda bardyń qadirin túsinýge shaqyrady. Oqyrman eńbegimdi oqı otyryp, týǵan jer men tildiń qundylyǵyn sezine túsedi dep oılaımyn, – deıdi Aıman.

Onyń aıtýynsha, ózi turyp jatqan Bangı qalasynyń adamdary násilge bólinbeıdi.

– Bangı qalasynyń jergilikti turǵyndary násilge nemese ultqa bólinbeıdi. Kerisinshe, syrttan kelgen adamǵa qyzyǵýshylyq tanytady. Mundaǵy ıtalııalyqtar, fransýzdar, qytaılar bári de qala turǵyny bolyp sanalady, – deıdi ol.

Afrıkanyń kishkentaı turǵyndary

KORONAVIRÝS SALQYNY

Jyl basynan beri dúnıejúzin dúrbeleńge salǵan koronavırýs indeti Aıman turatyn OAR-dy da aınalyp ótpegen.

– Qazir álemde indet órship tur. Qazaq eliniń basyna túsken aýyrtpalyqqa júregim aýyrdy. Koronavırýstan qaıtys bolǵan adamdardyń otbasyna qaıǵyra kóńil aıtamyn. Álemdi jaılap jatqan pandemııa bul jaqty da aınalyp ótpedi. Biraq bul elge pandemııa kesh jetti. Qazir vırýstan ólgender sany 50 adam. Juqtyrǵandar 4000-nyń shamasy. Karantın qarapaıym halyqqa onsha áser etpedi. Barlyq adam óz sharýasymen kóshede júr. Mektepter ázirge jabyq. Aldaǵy aptada tek emtıhan tapsyratyn synyptar oqytylady. Alaıda daıyndyq sharalaryn baıqamadym. Kúndelikti ómir súretin adamdar bolǵandyqtan karantın sharalaryn qatańdata qoımady. Árkim óz tirshiligin qamdap júr, – deıdi Aıman.

Ol Qazaqstandy, týǵan-týystaryn saǵynǵanyn, biraq pandemııa saldarynan elge jete almaı otyrǵandaryn aıtty.

– Ár eldiń salty basqa, ıtteri qara qasqa demekshi, jergilikti adamdardyń óz salt-dástúri men ómir súrý daǵdylary bar. Bizdiń ómir súrý daǵdymyzǵa uqsamaıdy. Elge baryp týǵan-týysty kórip, arqa-jarqa bolǵanǵa ne jetsin. Balalar da aýyldy saǵynyp qaldy. Álemde órship turǵan pandemııanyń saldarynan áýe joldary toqtap turǵandyqtan, ázirshe saǵynyshymyzdy basyp, shydap júrmiz, – dedi Aıman áńgime sońynda.