Qazaqstan demokratııalyq tańdaýy qozǵalysy ekstremıstik uıym. Ony kim basqaratynyn kópshililik bile bermeıdi.
Jetekshisi – Muhtar Áblıazov. Onyń arbaýyna túsken keıbir azamattar – ókinishke oraı, oǵan zor senim artady.
Esterińizge salaıyq, 90-shy jyldary ol bızneste bolyp, keıin «KEGOS» ulttyq kompanııasyn jáne Energetıka mınıstrligin basqarǵan.
Kóp uzamaı, ol zańdy belden basyp ury, jemqor, alaıaq jáne adam óltirýshi qylmyskerge aınaldy.
Energetıka mınıstri kezinde jemqorlyq jasaǵany úshin 2002-shi jyly 6 jylǵa bas bostandyǵynan aıyrylǵan.
Qylmysyna ókinip, memleket basshysy men halyqtan keshirim surap, túzelýge ýáde bergen edi. Keshirilgen soń, bostandyqqa shyǵaryldy.
Alaıda, baılyqqa qunyǵyp, qylmystyq áreketterin ári qaraı jalǵastyrdy.
2005-shi jyly óziniń bıznes seriktesi, BTA banktiń tóraǵasy Tátishevti óltirýdi uıymdastyrǵany ashyq sotta dáleldendi.
Qylmysker Toqmadı Tátishevti ań aýlaý kezinde Áblıazovtyń tapsyrysymen óltirip, ony jazataıym oqıǵa retinde kórsetkenin, ol úshin 4 mln AQSh dollaryn alǵanyn moıyndady.
Tátishevti óltirtken soń, Áblıazov bankty ıelenip, basqarý júıesine óziniń sybaılastaryn taǵaıyndap, qylmystyq top qurǵan.
Áblıazovtyń qylmystyq, qıturqy áreketteri san túrli bolǵan. О́zi qurǵan fırmalarǵa jalǵan qujattar arqyly mıllıardtaǵan nesıeler berip, jeke paıdasyna jaratqan.
Mysaly, ol óz baqylaýyndaǵy jarǵylyq kapıtalynda nebári 92 myń teńgesi bolǵan «Rambýrs» seriktestigine 103 mlrd teńge nesıe bergen.
Urlanǵan qarajattarǵa Áblıazov aksııalar, elıtaly úıler men páterlerdi satyp alǵan.
Otbasyna 3 ushaq satyp alyp, olardyń paıdalanylýyna bankten jylyna 1 mlrd teńge jumsap otyrǵan.
Qylmystary áshkerelengen soń, ol 2009-shy jyly Reseıde, keıin Anglııada, 2012 -shi jyly Fransııada bas saýǵalady.
Shetelde jaıly ómir súrý úshin aldyn ala qarajatty offshor arqyly elden shyǵaryp alǵan.
Offshor degenimiz – sheteldik kompanııalardy eshkim teksermeıtin, baqylamaıtyn, shynaıy qojaıyndary belgisiz, salyq tólenbeıtin, qylmystyq qarajattardy jasyrýǵa ońtaıly memleketter.
Ol offshorlyq memleketterdi paıdalanyp 7,5 mlrd AQSh dollaryn jymqyrǵan.
Áblıazovtyń alaıaqtyq áreketterinen qazaqstandyqtar ǵana emes, fransýzdar, nemister, amerıkalyqtar men basqalar da zardap shegýde.
Mıllıardtardy jymqyrǵany úshin Reseı, Ýkraına memleketteri oǵan izdeý jarııalady.
О́tken jyly Nıý-Iork soty Áblıazovtyń "saıası qýdalaýdamyn" degen ýájin teriske shyǵaryp, ony aıypty dep tanydy.
Londonnyń Joǵarǵy soty Áblıazovty "alaıaq" dep tanyp, odan 4 mlrd AQSh dollaryn óndirýge, jalǵan jaýap bergeni úshin 22 aıǵa bas bostandyǵynan aıyrýǵa úkim kesken.
Anglııa Ishki ister mınıstrligi ony bosqyn mártebesinen aıyrǵan soń, ol Fransııaǵa qashyp ketken.
Sol jerde, ol, ózin Qazaqstan bıligimen qýdalaýda júrgen saıası qaıratker keıpinde tanytyp, demokratııa úshin kúresýshi retinde ımıdj qalyptastyra bastady.
Onyń osy ekijúzdigiliginiń maqsaty – qylmystyq jaýaptylyqtan jaltarý.
Aıta ketetin jáıt, 2017-shi jyly «Keshki Bishkek» basylymyna bergen suhbatynda, Áblıazov Qazaqstanǵa sý berýdi toqtatýdy usynǵan. Osylaısha, eldiń ońtústigin qurǵaqshylyqtan zardap shekkizýge umtylǵan.
Qazirgi tańda oǵan qatysty kóptegen azamattyq prosester júrgizilýde.
Búginde 1 mlrd AQSh dollarynan astam qarajat qaıtaryldy.
Qylmystyq ister boıynsha 8 aıyptaý úkimi shyǵyp, 42 adam sottalǵan.
Jymqyrylǵan qarajatty qaıtarý men ony jaýaptylyqqa tartý úshin tıisti jumystar atqarylýda.
Qurmetti otandastar!
Búginde Áblıazov halyq múddesin jeleý etip, jalǵan uranmen azamattardy zańsyz aksııalarǵa úgitteýin jalǵastyryp keledi.
Ol sizderdi qoǵamda áleýmettik alaýyzdyq jáne ultaralyq qaqtyǵysty týdyrý úshin paıdalanýda. Oǵan bir-birimizge degen senimimizdi joǵaltqanymyz tıimdi.
Ablıazovtyń kóksegeni elimizdiń tynyshtyǵy, azamattarymyzdyń amandyǵy emes, jeke basynyń múddesi, mansaby. Ol qylmystyq jaýaptylyqtan qutylýdy kózdeıdi.
Buryn ózi jymqyrǵan Sizderdiń qarajattaryńyzdy mıtıngke shyqqandarǵa tóleýde.
Biz sizderdi arandatýshylyqqa boı aldyrmaýǵa, zańsyz aksııalarǵa qatysýdan bas tartýǵa shaqyramyz.
Nazarlaryńyzǵa raqmet!
Pikir qaldyrý
pikir