08 Aqpan, 2020 NEWS
qamshy.kz
Keshe áleýmettik jelide Jambyl oblysy Qordaı aýdanynda dúngen ultynyń azamattary "80 jastaǵy qazaq qarııa men onyń eki balasyn armatýramen, balǵamen uryp, basyn jarǵany" týraly aqparat taraǵan. Keıin dúngenderdiń polısııa qyzmetkerlerine ses kórsetip, tóbelesken vıdeosy áleýmettik jelide qyzý talqylandy. Keıin bul jaıt jappaı tóbeleske ulasqan.
Búgin Qordaıdaǵy jaǵdaıǵa baılanysty prezıdent Toqaev shuǵyl jıyn ótkizip, qaqtyǵys kezinde qaza tapqandardyń otbasyna kóńil aıtty. IIM tóraǵasy Erlan Turǵymbaev qaqtyǵys kezinde 8 adamnyń qaza tapqanyn 2 polıseıdiń jaraqat alǵanyn málimdedi.
Atalmysh oqıǵa áleýmettik jelide qyzý talqylanyp jatyr. Qordaıdaǵy qaqtyǵysqa baılanysty dintanýshy Qaırat Joldybaıuly, Asyl arna telearnasynyń bas dırektory Muhamedjan Tazabek jáne dintanýshy Keńshilik Tyshqan pikir bildirdi.
Qaırat Joldybaıuly:
Qazaq jigitteriniń keshegi áreketin túsinýge bolady. Ishtegi qorlanǵan namys syrtqa shyqty. Dúngen jastarynyń buzaqylyǵy baryp turǵan basynýshylyq. Sondyqtan kinálilir zań aldynda eń qatal jazaǵa kesilýi kerek. Aqsaqaldary keshirim surapty. Tek keshirim suraýmen shektelmeı jastaryn qazaq halqyn syılaýdy, shańyraqqa qaraýdy ár otbasy, oshaq qasynda kishkentaılarynan úıretýleri qajet.
Keshegi jaǵdaıdan barlyq dıasporalar sabaq alyp, osy baǵytta tárbıelik jumys jasaýlary qajet. Bılikten keshegi jaǵdaıǵa qatysqan qazaq jastaryn jaýapqa tartpaýyn talap etemiz.
Biraq jastar máseleni ary qaraı shıelenistirmeı, budan ári zańsyzdyqqa barmaýlary qajet. Zań jumys istesin. Kináliler anyqtalyp, qatań jaýapqa tartylsyn. Álemniń túkpir-túkpirinde qazaq dıasporalary bar. Alda-jalda sondaǵy birli-ekili jastarymyz buzaqylyq jasaǵan jaǵdaıda, búkil qazaq dıasprasyn qyrǵynǵa ushyratsa, qandaı ádiletsizdik bolar edi. Osymen toqtaıyq. Abaı aıtpaqshy "árbir jaqsy nárseniń ólsheýi bar. О́lsheýi assa, boǵy shyǵady". Quranda "Jazyqsyz adamdy óltirý búkil adamzatty óltirgenmen birdeı" - delingen.
Muhamedjan Tazabek
Týǵan jerim Jambyl oblysy, Qordaıǵa qarasty "Masanshy" aýylynda bolǵan dúrbeleń kesheden beri tynyshymyzdy alyp, tynysymyzdy taryltyp otyr. Jan-jaqtan túrli vıdeolar kelip, janymyzdy qýyrǵandaı, qanymyzdy qozdyrǵandaı áser etip boldy. Qazaqpyz ǵoı, "qazaqtyń aqsaqalyn sabapty" degende namysymyz oınap shyǵa kelgeni ras. "Túnniń kesiri bar" demeı me qazaq, bul lap etpe ashý túndegi vıdeolardyń áseri ekenin tań aǵarań bere baıyppen uǵyp otyrmyn. Qazirgi málimetke súıensem, adam shyǵyny bar eken. Ultaralyq qaqtyǵysqa da uqsaıdy. Biz ózi otyz jyldan bermen aıalap kelgen táýelsizdigimizdiń bir ustyny da osy qazaq pen ózge dıasporalardyń tatýlyǵy edi ǵoı. Demek, bul bizdiń jandy jerimiz. Dúngen bola ma, basqa bola ma, olar osy eldiń ıesi qazaq ekenin umytpaǵandary abzal. Al biz - qazaq, osy Uly Dalanyń murageri retinde aınalamyzda toptasqan usaq ulttardan shyqqan keı tentekti tezge salýda shekten shyqpasaq eken deımin. Qyzdy-qyzdymen qıratpaıyq, kúsheıgen bolyp kúıretip almaıyq deımin. Ásirese aqparat taratqanda abaı bolaıyq. Osy jerde aıta keteıin, "bularmen qosa basqalarǵa da kókesin kórsetý kerek" degenderdiń keý-keýine kelispeımin. Biz elmiz, memleketpiz. Zańymyz bar. Bul zańǵa qaıshy. Sosyn "jaman ult bolmaıdy, jaman adam bolýy múmkin" demeı me. Endeshe, násili musylman dúngen ultynyń ishindegi izgileri de arandap, tasqyn ashýdyń kóshkininde qalmasa eken. Biz qazaq ózi eshkimge soqtyqpaı jaı jatqan elmiz ǵoı áýelden. Tıgendi tyıyp qalý, soqtyqqandy soıyp salýdan kende emespiz. Al basty qasıetimizdiń biri - kez kelgen jaǵdaıda baıyppen saralap baryp, saqtyqpen is qylý. El bir, Otan jalǵyz. Iesi qazaq. Jerimizdiń tutastyǵy men qaýipsizdigi áýeli qazaqtyń qamy.
Osy tusta memlekettik kúshtik qurylymdar da kinálini taýyp, laıyqty jazasyn beredi dep senemin. Prezıdentimiz Qasym-Jomart Kemeluly da máseleni laıyqty túrde sheshý úshin sıtýasııany dereý qolǵa aldy. Komıssııa quryldy. Ár sózimiz ben isimizge esep bere qadam basýymyz kerek. Áýeli arandap qalmaıyq, sosyn san soǵyp otyrmaıyq.
Al bul qaıǵyly jaǵdaı endi qaıtalanbasyn, qazaqtyń da, basqa ulttardyń da qany tógilmesin dep Alladan rııasyz peıilmen suraımyn.
Tilegim - tatýlyq, batam - birlik.
Keńshilik Tyshhanuly:
Alǵys bulaı aıtylmaıdy! Nemese bular alǵys aıtpaıdy. Bir el-bir til degen pikirdi aıtýshylardy qoldaımyn! Attaryn túgel qazaqsha jazdyryp, qazaq mektepterinde oqytý kerek! Masanshydaǵy meshitte ýaǵyz duńǵansha (qytaısha) aıtylady. Eshkimniń shamasy kelmeıdi! Úı ishinen úı tigip alǵan! О́sti, kóbeıdi. Endi qutyrǵany qutyrǵan!
Qate tapsańyz, qajetti bólikti tańdap ctrl+enter basyńyz.
Pikir qaldyrý
pikir