QUN: Almaty oblysynda kisi óliminiń kóptigine kim jaýap beredi?

IÁ, QUN SURAITYN JAǴDAI BUL! Sońǵy aqparattarǵa súıensek, Almaty oblysynda adamı kapıtaldyń quny qalmaǵan syńaıly. Olaı deıtinimiz, jer jánnaty atanǵan aımaq endi kisi ólimi boıynsha respýblıkada aldyńǵy orynda tur. Tek oǵan selt etken el «seteri», ákimdiktegi qaptaǵan jıynnyń aldyńǵy qataryna qoıyp, opynyp otyrǵan bir basshy joq ázirge.  

Máselen, kúni keshe ǵana Almatyda ótken "Deni saý bala – ult bolashaǵy" atty halyqaralyq ǵylymı-praktıkalyq konferensııada da Jetisýdaǵy bala óliminiń Qazaqstan boıynsha aldyńǵy oryndardy «mise tutyp» otyrǵany aıtyldy.

Mamandardy bes jasqa deıingi balalar arasyndaǵy aýrý men ólim sanynyń kóptigi qatty alańdatyp otyr. Ázirge oblystyń bas dárigeri Ysqaq BAÝYRJAN aımaq ákimi Amandyq BATALOVQA bul jaıynda tis jarmasa kerek-ti. Sebebi, dál búgingi «Egemen Qazaqstan» gazetine shyqqan suhbatynda «habardaǵydaı» kósilipti – ákim myrza. Bálkim oǵan A. Batalovtyń ózi emes, jekelegen jetkizbes «jelp etpesi» kináli bolar.

Kisi ólimi týraly aqparatqa kúıip, aýyz tolǵasyn jetkizgen jalǵyz «aıtpasymyz» bul ǵana bolsa ne etti?! Tyńdasa, Almaty oblysynda 9 aıdyń ózinde 400-ge jýyq adam temir tulpardan mert bolǵan. Apattyq jaǵdaıdyń tolyq málimetine súıensek, jylǵa jetpeıtin qysqa ýaqytta 2000-ǵa jýyq kólik apaty tirkelgeni aıtylady. Másele, oblystyń polıseılerine jyl saıyn úıip-tógip mashına berýmen shektelse qanekeı? Bul, álbette, «baıdyń asyn baıqus qyzǵanadynyń» álpeti emes-tin. Tıisinshe, ákimniń ádebine qaraı madaqtalýshynyń da el maqtaıtyn áreketi bolsa deısiń.

Polıseı demekshi, osy uıyqtaǵy jasóspirimder qylmysynyń da respýblıkada aldyńǵy orynǵa jaıǵasa bastaǵanyn aıta ketýimiz kerek bul rette. Eger estimese, ony da jetkizelik. Jýyrda Ishki ister mınıstri Erlan Turǵymbaev kámeletke tolmaǵandarǵa qatysty zorlyq-zombylyq qylmystardyń, sondaı-aq jasóspirimder buzaqylyǵynyń aldyn alý boıynsha keńes ótkizgen bolatyn. Sonda ǵoı, sonda Respýblıkadaǵy qatań synǵa ushyraǵan tórt oblystyń ishinde taǵy boıy soraıyp «úı ıeleriniń» kindik jurty turǵany aıtylyp edi... ( tolyǵyraq bilgińiz kelse, bul týraly myna jerden oqı alasyz).

Baqsańyz, qun týraly ózge dáıekke qunyqpaı ǵana jetkizgen osy úsh-aq kórsetkishtiń ózi oblys atqaminerlerin oılandyrýy tıis dep oılaımyz. Buny biz betke salyq qyp basý úshin emes, bulyńǵyr dúnıeniń bundaǵy basshylarǵa mańyzyn ashý úshin aıttyq. Halyqshyl ákim ony da túsinip, ornynda bardy ońaltsa deımiz taǵy. О́ıtpese, dál osylaı adam kapıtalynyń quny qalmaýǵa aınalǵan Jetisýda «aýylsharýashylyǵyn damytyp jatyrmyz», «respýblıkada birinshi orynǵa shyqtyq» degen ur da jyq urannyń mánisi qandaı bolmaq, sizshe?

Aıta keteıik, qazirde atalǵan oblys turǵyndaryna barlyǵy 806 medısına mekemesi qyzmet kórsetip otyr. Olardyń ishinde 643 memlekettik densaýlyq saqtaý nysany men 163 jekemenshik ortalyq pen emhana bar.

Qozybaı QURMAN.

Almaty oblysy.