Qazaqstan Qytaı azamattaryna vızasyz rejım engizbek

QHR azamattarynyń negizgi bóligi úshin vızasyz rejım qysqa, tek bir aýdany úshin uzaq bolady. 

Osy maqsatta el Úkimetiniń 2012 jylǵy 21 qańtardaǵy qaýlysyna ózgeris engizetin jańa qaýly jobasy ázirlendi. Jeti jyl buryn qabyldanǵan qujat Qazaqstanǵa ózge elderden baǵyttalǵan kóshi-qon legin retteýge, kelimsekterdi baqylaýǵa alýǵa, shekaradan zańsyz ótetin sheteldikterdi esepke  alýǵa baǵyttalǵan-tyn.

Tıisinshe, kezinde osy qaýlymen bekitilgen «Kóship kelýshilerdiń Qazaqstanǵa kelýiniń jáne onda bolýynyń, sondaı-aq olardyń Qazaqstannan ketýiniń qaǵıdalary» jańadan jazylady. О́zgeriske sáıkes, Nur-Sultan jáne Almaty qalalarynyń halyqaralyq áýejaılary arqyly tranzıtpen ótetin Qytaı azamattary úshin bir jylǵa vızasyz rejım engiziledi.

«QHR azamattaryna 2020 jylǵy 31 jeltoqsandaǵy 23:59 saǵatqa deıin Qazaqstanǵa kirýdiń, onda bolýdyń, odan ketýdiń 120 saǵattyq vızasyz rejımi qoldanylady», – delingen jańa qujatta.

Basqasha aıtqanda, qytaılar elimizdiń iri eki megapolısinde bes kún boıy vızasyz júre alady. Bul ıgilikke qol jetkizýi úshin QHR turǵynynyń osy merzim ótkesin ushyp ketetinin aıǵaqtaıtyn avıabıleti jáne áýekompanııasynyń sony rastaıtyn haty bolýy tıis. «

120 saǵattyq vızasyz rejım Nur-Sultan jáne Almaty qalalarynyń halyqaralyq áýejaılary arqyly úshinshi elderge tranzıtpen ushatyn QHR azamattaryna olarda jaramdy avıabıleti jáne avıakompanııanyń nemese qazaqstandyq týrıstik operatordyń týrısti qabyldaý týraly rastaý haty bolǵan jaǵdaıda usynylady. 120 saǵattyq vızasyz rejımdi paıdalanatyn QHR azamattaryna ótkizý pýnkterinde Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń shekara qyzmeti mıgrasııalyq kartochka beredi», – delingen Úkimet qaýlysy jobasynda.

Bılik elimizge vızasyz rejım aıasynda qansha qytaılyq kelip, qanshasy ketkenin qaıdan biledi? Osy ispen aınalysatyn avıakompanııalar jáne qazaqstandyq týrıstik operatorlar UQK qyzmetine jáne Ishki ister mınıstrligine tranzıtpen ótetin jáne vızasyz rejımdi paıdalanatyn QHR azamattarynyń tizimin tapsyryp otyrýǵa mindetteledi. Jáne bul tizim quzyrly organdarǵa shyń eliniń turǵyny ushyp kelerden keminde 3 kún buryn joldanýy kerek.

Týroperatorlar men áýe tasymaldaýshylar QHR azamatynyń elimizden ýaqytynda ushyp ketpegeni úshin jazaǵa tartylady: «Olar QHR azamattaryn qarsy alýdy jáne shyǵaryp salýdy uıymdastyrady, sondaı-aq qabyldanatyn týrıster úshin, sonyń ishinde Qazaqstannan úshinshi elderge shyǵý úshin óz reısterine kelmegeni, sol sııaqty vızasyz bolý tártibin buzǵany úshin jaýapty bolady. Bul rette avıakompanııa nemese qazaqstandyq týrıstik operator osy rejımdi buzǵan QHR azamatyn izdestirý is-sharalaryn júrgizýge járdemdesedi», – deıdi qaýly.

Qytaı jaǵy óz azamattary úshin Qazaqstannyń vızasyz rejım engizýin uzaq jyldardan beri surap júr. Biraq qoǵam arasynda kórshige qatysty qaýipterdiń bolýyna oraı bılik bul qadamnan aıaq tartyp keldi.   Osy betburysqa bastamashy bolǵan memorgan basshysy – mádenıet jáne sport mınıstri Aqtoty Raıymqulova 5 kúndik vızasyz rejım týrızmdi damytý úshin qajet ekenin aıtady. Ol osy qadamnyń qoǵamda teris áleýmettik nemese ekonomıkalyq jáne quqyqtyq saldarlarǵa soqtyrmaıtynyna senimdi. Jalpy, buǵan deıin elimiz arqyly ótetin jolaýshylar úshin «vızasyz tranzıt» engizilgen bolatyn. Biraq ol Qytaı men Úndistan azamattary úshin nebary 72 saǵatty ǵana quraıdy. Onyń ústine taıaýda, 2019 jylǵy 31 jeltoqsanda bul pılottyq joba aıaqtalady. Endi osy el turǵyndarynyń eki basty qalamyzda erkin júretin ýaqyty 120 saǵatqa deıin ulǵaıtylatyn bolady.

Taǵy bir ózgeris sol, qazirgi vızasyz tranzıt tek qazaqstandyq áýe kompanııalarymen ushatyn qytaılyqtarǵa ǵana beriledi. Sonyń arqasynda ásirese, «Eır Astananyń» jolaýshylar aǵyny artty. Endi ol bul artyqshylyǵy men monopolııasynan aıyrylmaq. Jańa qujat Qazaqstan arqyly kez kelgen áýe kompanııasymen ózge elderge ushatyn QHR azamattaryna vızasyz rejım syılaıdy.  

«Bul túzetý osy elderden týrıster sanyn ulǵaıtý, Nur-Sultan jáne Almaty áýejaılary arqyly halyqaralyq avıareısterdi júzege asyratyn ártúrli avıakompanııalarmen ushý múmkindigin keńeıtý úshin engiziledi», – dep túsindiredi Mádenıet jáne sport mınıstrligi.

Bul – birjaqty túrde engizilip otyrǵan vızasyz rejım. Buǵan qosa, Qazaqstan men QHR óz azamattarynyń ózara erkin júrip-turýy boıynsha basqa ýaǵdalastyqqa keldi. Syrtqy ister mınıstrligi ázirlegen joba Qazaqstan Úkimeti men Qytaı halyq respýblıkasynyń Makao arnaıy ákimshilik aýdanynyń Úkimeti arasynda bekitilmek. Qos bılik «vızalyq talaptardan ózara bosatý týraly kelisimge» keldi. Premer Asqar Mamınge jazǵan túsindirme jazbasynda syrtqy ister mınıstri Muhtar Tileýberdi bul elimiz ben qytaılyq Makao aýdany arasynda tyǵyz yntymaqtastyqty damytýǵa jáne azamattarǵa jeńildetilgen vızasyz tártip ornatýǵa múmkindik beretinin málim etti. Qazaqstan atynan osy kelisimge qol qoıý QHR-daǵy elshimiz Ǵabıt Qoıshybaevqa júkteledi dep josparlanýda. Al Makao jaǵy kelisimge óz Úkimetiniń ákimshilik jáne ádilet isteri boıynsha hatshysy Chan Hoı Fan qoltańbasyn túsiretinin habarlady. Ádilin aıta keteıik, eger áldeqalaı Makao aýdanynda turatyn qytaılyqtardyń qaptaý jáne qylmysty órshitý qateri týyndasa, qujat kúshin toqtatýy yqtımal.  

«Ýaǵdalasýshy taraptar qoǵamdyq qaýipsizdikke, qoǵamdyq tártipke nemese halyq densaýlyǵyna tónetin qaýipti boldyrmaý úshin osy kelisimniń qoldanysyn tolyǵymen nemese ishinara toqtata turýǵa quqyly», – delingen qujattyń 9-babynyń 1-tarmaǵynda.

Sonymen, kelisim jobasyna sáıkes, QHR-dyń Makao arnaıy ákimshilik aýdanynyń turaqty turǵyndary Qazaqstan aýmaǵyna vızasyz kirip, elimizde 14 kún boıy erkin júre alady. Bul bizde jumys jasaǵysy ne oqyǵysy keletin qytaılyqtarǵa taralmaıdy: olar vıza alýy qajet. Aıtqandaı, dál osyndaı artyqshylyq, ıaǵnı Makaoda eki apta boıy vızasyz júrý quqyǵy barlyq qazaqstandyqtarǵa da beriledi.

«Negizi, «kishi Qytaı» atalatyn Makaoda jergilikti halyqtyń 95%-y qytaılar. Bul týrıstik baǵyt qazaqstandyqtar arasynda keń tanymal emes. Ony negizinen, baı azamattar jaqsy biledi. О́ıtkeni onda kazıno ındýstrııasy ǵalamat órkendegen. Qarapaıym adamdar kazınonyń astanasy Amerıkada dep biledi. Shynynda, oıyn bıznesinen Las-Vegastyń tabatyn tabysy 6,5 mıllıard dollardaı ǵana. Al Makaonyń budan tabysy 45 mlrd dollardan asyp ketti! Qytaıdyń ózinde kazınoǵa tyıym salynǵan. Sondyqtan qytaılar osy Makao aýdanyna aǵylady. Las-Vegas týrısterge baǵdarlanǵan. Al Makao kazınolary kóbine VIP-klıentterge qyzmet etedi. Sands, Melco, Wynn sekildi sán-saltanatty qonaqúılerde bizdiń mıllıonerlerdi de ushyrastyrýǵa bolady», – deıdi ekonomıst Bolat Ádilǵazıev.

Derekkóz: nbusiness.kz