Qaraqoja meshiti 110 jyl buryn salynǵan

Talas aýdany aýmaǵynda óz zamanynda dinı minájat etetin oryn retinde paıdalanyp, ár jyldary Jambyl oblysynyń respýblıkalyq dárejedegi memlekettik tarıh jáne mádenıet eskertkishteriniń tizimine jáne 2017 jyly «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda «Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografııasy» jobasy boıynsha Qazaqstannyń óńirlik qasıetti nysandar tizimine alynǵan orynnyń biri Qaraqoja meshiti. Talas aýdany, Oıyq aýylyna qarasty Seıilbek eldi-mekeni aýmaǵynda boı kótergen nysannyń qurylysyna qatysty ańyz-áńgimeler jeterlik, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

1909 jyly HIH ǵasyrdaǵy Shý-Talas óńiriniń sáýlettik qurylys úlgisinde salynǵan meshit 9 kúmbezdi etip jabylǵan. Onyń qabyrǵalary tórtburyshty etip kúıdirilgen kesekpen qalanǵan. Kópshiliktiń namaz oqýyna arnalǵan zaldaǵy mıhrab qýysy mańynda bul nysan qurylysynyń hıjra jyl sanaýy boıynsha 1327 jyly júrgizilgeni jazylǵan.

Meshitke qurylysynda 1945 jyldan bastap ár kezeńderde tarıhshy-ǵalymdarmen ǵylymı-zertteý jáne qaıta qalpyna keltirý jumystary júrgizilgen. Bóltirik sheshen memorıalymen qatarlas ornalasqan meshit bul kúnderi jergilikti turǵyndardyń táý etetin qasıetti oryndarynyń biri sanalady. Tipti bul meshtike arnaıy at izin salatyndar da barshylyq.

El arasyndaǵy ańyz-áńgimeler Qaraqoja meshitin salýǵa Jupan ananyń zor yqpaly bolǵany aıtylady. Tekti áýletke kelin bolǵan Jupan ana jubaıynan jastaı aıyrylsa da taǵdyrdyń synaǵyna moıyn burmaı qaısarlyq tanyta bilgen jan. Onyń uıymdastyrýymen jergilikti jurt osy meshti qurylysyna jylý jınaıdy. Saýapty iske shyndap bel býǵan Jupan ana meshit qurylysyn júrgizetin sheberlerdi Tashkentti ózi baryp alyp kelgen eken.

Al meshittiń ataýy onyń alǵashqy ımamy bolǵan 14 jasar Qaraqojanyń qurmetine qoıylady. Jastyǵyna qaramaı jurtty jappaı ımandylyq pen dinı saýattylyqqa baýlı alǵan ımam meshitti Keńes odaǵy shyndap kúshine engenge deıin qasıetti dinı oryn retinde ustap tura aldy. Alaıda azamattyq soǵystan keıin beleń alǵan jappaı tárkilieý, uly jut, qýǵyn-súgin jyldary meshit jamaǵatynan aıyryldy. Arada ýaqyt ótip zaman tynyshtalǵan soń, el táýelsizdigine qol jetkizip Qazaqstan álemge zaıyrly memleket retinde ún qatqan jaqta tarıhı orynnyń mán-mazmuny artty. Bul meshittiń de zamannyń aýmaly-tókpeli shaǵynda buzylmaı qalǵandyǵyna qatysty túrli ańyz bar.