Taryǵa oraq tústi

Halyq danalyǵynda «Bıdaıdan bir tamǵanda, tarydan eki tamady», «Kespe kóje kún batqansha, bıdaı kóje el jatqansha, tary kóje tań atqansha» dep tary daqylynyń mańyzdylyǵyn erekshe atap kórsetken. Sonymen qatar taryny «jaýynger daqyl» dep te ataǵan. Jeseń toıymdy, densaýlyqqa erekshe paıdasy kóp daqyldy Jambyl oblysy Moıynqum aýdanyndaǵy Kúshaman, Kókjelek, A.Nazarbekov aýyldarynyń dıqandary ósirýmen aınalysýda. Bul aýyldarda negizinen «qyzyl tary» dep atalatyn túri kóp ósirilýde, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

Taryny daıyndaýdyń ózi bir basqa bolsa, onyń jınaý jumystary da ońaı emes. Dál qazir Kúshaman aýylyndaǵy «Kórkem» sharýa qojalyǵynyń tarysyna oraq túsýde.

— Osydan 2-3 jyl buryn sharýaǵa qolaısyz jyl bolyp, tarydan oıdaǵydaı ónim ala almadyq. Sebebi aǵyn sý tapshy boldy. Qazir jaǵdaı túzeldi, aýdanǵa jańa basshy bolyp Máden Musaev kelgeli, qazylmaǵan kanaldar qazylyp, súdiger kóterlip, sharýashylyqqa barlyq jaǵdaı jasaldy. Bıyl sýarmaly ádispen 4 gektar jerdiń 2,5 gektaryna jońyshqa 1,5 gektaryna tary ektik. О́simi jaman emes, mine oraq salyp otyrmyz. О́nim jaqsy shyǵady degen oıdamyz, - deıdi Nurlan Buzaýbaev.

Sonymen qatar tarynyń dánin qyrmanǵa túsirip jatqan Maral Tomanovtyń da jumysy júıeli.

-«Dala jaýyngeri» atalǵan tary daqylyn qyrmanǵa ákelip, dánin túsirip jatyrmyz. Bıyl sharýashylyqqa qolaıly jyl boldy, sý bar, aryqtar, kanaldar tazalanǵan, bári jaqsy. Mende 4 gektar jerge tary egip, mol ónim alamyn dep otyrmyn. Keler jyly egistik alqabymdy keńeıtsem degen oıym bar, — deıdi Maral.

Sondaı-aq «Yntymaq» sharýa qojalyǵynyń jetekshisi Meıirbek Shynjarbekov 11 gektar sýramaly jerin tıimdi paıdalanyp, oǵan júgeri, jońyshqa, tary, kartop, kókónis jáne baqsha daqyldaryn egipti. Munymen qoımaı 4 gektar jerge aýyldaǵy 3-4 jigitpen birigip, tary daqylyn ósirip, mol ónimge kenelgeli otyr.

Aýdan boıynsha byltyr 3125 gektar jerge aýyl sharýashylyǵy daqyldarynyń ónimi egilse, bıyl 5074 gektar jerge jazdyq arpa, dándik júgeri, tary, kúnbaǵys, kartop, kókónis jáne baqsha daqyldary, kóp jyldyq jońyshqalar egilgen. Al Kúshaman aýylynyń ózinde 129 gektar jerge júgeri, 72 gektar jerge tary egilgeni kóńilge qýanysh uıalatady.

Al bul degenińiz aýyldaǵy bos júrgen birneshe adamǵa jumys bolǵanyn da aıta ketken jón.

Tary daqylynyń qundylyǵyn aıtar bolsaq, tary sabanyn jegen saýyn sıyrdyń sútiniń qunarlylyǵy artady, dáninen spırt jasalsa, sabaǵynan qaǵaz shyǵarýǵa bolady. Al medısınada da emdik qasıeti bary dáleldengen. Demek, paıdaly daqyldyń eńbeginiń aýyrlyǵyna qaramastan ósirýmen aınalysyp otyrǵan sharýalarǵa, qyrmandaryńyz dánge tolsyn demekpiz.