"Orynsyz talaptardy oryndaı bersek, adal jandardyń jigerin qum qylamyz"

Memleket halyqtyń qaı sanatyna kómek berýi tıis? Eńbekke qabiletti azamattardyń memleketke qol jaıýynyń sebebi nede? Muqtajdyqty azaıtyp, masyldyqty qalaı eńserýge bolady? Osy máseleler tóńireginde Eurasian Center for People Management dırektory Erbol Ismaılov pikir bildirdi, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi QazAqparattyń deregin negizge alyp. 

«Lıter» gazetinde jarııalanǵan maqalasynda sarapshy deni saý ári eńbekke qabiletti adamdardyń «maǵan kómek kórsetilýi kerek» degen talappen narazylyq bildiretinine tańǵalatynyn aıtady. Onyń oıynsha, Qazaqstandaǵy jáne postkeńestik elderdegi halyq keıde memleketti jeke monolıtti aǵza, aqshanyń astynda jatqan ári qarapaıym turǵyndarǵa kómekteser kezde sarań «qubyjyq» dep esepteıdi-mys.

«Is júzinde aqsha salyq túsimderinen alynatynyn eskerý kerek. Iаǵnı, jumysqa baratyn adamdar tabysynyń bir bóligin bıýdjetke jiberedi. Dál osy rette 16 jastan bastap jumys isteıtin meniń sanamda bir suraq týyndaıdy. Nege men kúnine 8-10 saǵat jumys istep, eńbekke qabiletti adamdar úshin aqsha berýim kerek?» -deıdi sarapshy.

Erbol Ismaılovtyń aıtýyna qaraǵanda, memlekettiń basty mindetteriniń biri – tıimdi áleýmettik saıasat. Sarapshy memleket óz-ózin aqshamen qamtı almaıtyn azamattardy qamqorlyǵyna alýy kerek dep esepteıdi.

«Múmkindigi shekteýli adamdar, jasóspirimder álemniń damyǵan elderiniń bárinde qamqorlyqqa alynǵan. Biraq bizde keıbir jaýapsyz adamdar da qamqorlyqqa alynatyndar sanatyna engisi bar. Páter taratyp, qaryzyn keshirip, irikteýsiz jumysqa alsaq, biz tabysy men shyǵynyn eseptep, aqshasyn únemdep, alǵa umtylǵan adal adamdardyń jigerin qum etemiz. Sol úshin barlyǵyna teń múmkindik jasaý kerek. Elimiz damyp, ekonomıkamyz ósýi úshin bizge bilikti ári deni saý azamattar qajet. Sondyqtan, win-win qaǵıdaty negizinde memleket balabaqsha salyp, orta bilimge qarajat bóledi, medısınalyq kómek kórsetedi. Bazadan basqa memleket jumyssyzdyqpen kúresýi kerek. Balyq emes, qarmaq taratýy kerek. Iаǵnı, jumyspen qamtý ortalyqtaryn ashyp, mamandardy qaıta daıarlańyz, úzdiksiz bilim berý kýrstaryn ashyńyz, bos jumys oryndary jármeńkelerin uıymdastyryńyz, monıtorıng júıesin quryńyz jáne kásipkerlik qyzmetti yntalandyryńyz», - deıdi sarapshy.

Erbol Ismaılovtyń pikirine qulaq assaq, azamattarda memleket demeýshi degen túsinik qalyptasyp qalǵan.

«Jemqorlyqqa qarsy daýlardy qarasańyz, keıbir laýazymdylar mıllıondaǵan teńgemen, tipti dollarmen ustalyp jatady. Mine, osy rette bizge ashyqtyq jetispeıdi. Adamdar «eger belgili bir kúdikti jobaǵa osynshama aqsha bólinse, onda onyń kishkene ǵana bóligin – meniń ákeme, bolmasa zaýyttyń bir jumysshysyna, stýdentke nege bólmeske» dep oılaıdy. Sondyqtan, munda sheshim memlekettik shyǵyndardy taratýdaǵy ashyqtyqta der edim. Jalpy, jaýapkershilikti kúsheıtip, qymbat jobanyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etý kerek. Jastar ol qarajattyń qaıda jumsalǵanyn bilýi tıis. Mektepte belgili bir balanyń kásipke beıimi, alǵyrlyǵy, ótkirligi, bastamashyldyǵy baǵalana bermeıdi. Ýnıversıtette de sol. Eski júıe bárin bir deńgeıde ustap, tilalǵysh etkisi keledi. Bul - sovettik paıymnyń qaldyǵy. Tejeı berýdiń aqyry masyldyqqa tireledi. Bul - óte kúrdeli proses», - deıdi sarapshy.