«Shevron» kompanııasynyń Qazaqstandaǵy áleýmettik ınvestısııalary ınnovasııany qoldaıdy

«Shevron» kompanııasy ǵylymmen jáne jańa sıfrlyq tehnologııalarǵa qatysy bar jastardyń jobalaryn belsendi túrde qoldaıdy dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi kompanııanyń baspasóz qyzmetiniń deregin negizge alyp. 

«Shevron» kompanııasy elimizdiń eki iri munaı-gaz ken orny – Teńiz ben Qarashyǵanaqqa ınvestısııa salǵan iri jeke energetıkalyq kompanııa.

Indýstrııa salasynyń kóshbasshysy bola otyryp, «Shevron» Qazaqstannyń bolashaǵyn quratyn, orta mektepterde jáne ýnıversıtetterde oqıtyn jas urpaqtyń ınnovasııalyq startaptaryna qoldaý kórsetýdi uıǵardy. Osylaısha sońǵy bes jyl ishinde júzdegen jasóspirim baǵdarlamalaý jáne áleýmettik kásipkerlik negizderi boıynsha ınteraktıvtik oqýlarǵa qatysyp, ózderiniń startaptary men jumys oryndaryn quryp, ǵylymı konkýrstar men festıvaldarǵa qatysty.

Kompanııa jańa tehnologııalardy, ǵylymdy qoldaıdy, jas urpaq úshin zııatkerlik múmkindikter ashady, qalalyq jáne aýyldyq mektepterdiń muǵalimderin jáne trenerlerin oqytady. Bul jobalardyń barlyǵyn STEAM - Science (ǵylym), Technology (tehnologııa), Engineering (ınjenerlik is), Art (óner), Math (matematıka) sózine biriktirýge bolady. Osy jobalardyń birneshesimen tanysaıyq.

ITeachMe
ITeachMe ınklıýzıvtik bilim berý jobasy múmkindikteri shekteýli jastardy oqytýǵa baǵyttalǵan. Jobaǵa Qazaqstannyń barlyq aımaqtarynan kelgen azamattar qatysty. Osy biregeı joba múmkindigi shekteýli jastar men deni saý balalardy biriktirdi. Joba basshysy Zahıra Begalıevanyń aıtýynsha, «jobaǵa qatysý olardyń kóbi úshin bolashaq ómirge jol ashty. Bul jerde olar bir-birine kómektesýdi, básekelesýdiń ornyna qoldaýdy, topta jumys isteýdi úırendi. Jastar IT tehnologııalar shekaralardy joıatynyna sene bastady».

Joba barysynda qatysýshylardyń birazy jumysqa turyp úlgerdi. Jastardyń biri baǵdarlamalaýshy boldy, úsheýi iri tehnıkalyq kompanııaǵa ákimshi bolyp jumysqa kirdi. Sonymen qatar olar ózderi Qazaqstanda IT tehnologııasy boıynsha 30 shara júrgizýdi sheshti.

Robototehnıka
Oqýshylardyń arasyndaǵy «Robocon Games!» respýblıkalyq robototehnıka chempıonaty Halyqaralyq aqparattyq tehnologııalar ýnıversıtetimen (HATÝ) seriktestikte júrgiziledi. Chempıonatqa qatysatyn komandalar sany 15-ten 30-ǵa deıin ósti, qatysýshylardyń geografııasy da keńeıe tústi. Almaty qalasynda bastalǵan chempıonat respýblıkalyq deńgeıge shyqty.

Jarystardyń aldynda daıyndyq merzimi ótedi. Bes aıdyń ishinde Qazaqstannyń 30 mektebi Arduino mıkrokontrollerleriniń negizine robot ázirleýmen aınalysady. Oqýshylar arasyndaǵy «Robocon Games» daryndy jastardy anyqtaýmen qatar, Qazaqstandaǵy robototehnıkany robot qurylysynyń halyqaralyq standartyna sáıkestendirýge kómektesedi», – deıdi uıymdastyrýshylardyń biri, HATÝ prorektory Medet Turǵambaev.

Astana Science Festival

British Council (Brıtan keńesi), Nazarbaev Ýnıversıtetimen, «Fond naýkı» AQ jáne OYLA ǵylymı-tanymdyq jýrnalymen seriktestikte uıymdastyrylǵan Astana Science Festival ǵylymı festıvali jastar arasynda ǵylym men tehnologııany tanytýǵa baǵyttalǵan.

Festıval aıasynda oqýshylar arasynda Science Stars ǵylymı konkýrsynyń jáne Qazaqstannyń jas ǵalymdary arasyndaǵy FameLab halyqaralyq konkýrsynyń fınaldary ótti. Shara qonaqtary ınteraktıvti dárister barysynda ǵylym jáne ǵalymdar týraly qyzyqty faktilermen tanysyp, Nazarbaev Ýnıversıtetiniń zerthanalaryna bardy, OYLA ǵylymı-tanymdyq jýrnaly uıymdastyrǵan Ashyq zerthana barysynda óz ǵylymı bilimderin tekserý múmkindigine ıe boldy.

«Qazirgi zamanda tehnologııalar bizdiń ómirimizdi qarqyndy ózgertip jatqan kezde ǵylymı bilim berý, halyqty ǵylymı jetistikter týraly habardar etý, adamdardy ǵylymǵa tartý damýdy durys baǵyttaý úshin óte mańyzdy. Adamdar úshin jasalatyn zattar túsinikti jáne qoljetimdi túrde jetkizilýi kerek. Men úshin FameLab konkýrsynyń jeńimpazy bolý úlken abyroı», – dedi Artýr Saýdabaev marapattaý rásiminde.

Girls in STEM Summer Camp
«Shevron» demeýshilik kórsetetin barlyq jobalardyń eń belsendi qatysýshylary ádette qyzdar. Olar áıelder úshin jańa IT mamandyqtaryn úırenip, tabysty startap qurady.

«Shevron» kompanııasynyń qoldaýymen «Girls in STEM Summer Camp» 13 jas pen 18 jas aralyǵyndaǵy qyzdar lageri jumys isteýde. Bul jerge kelý úshin arnaıy irikteý konkýrsynan ótý kerek: olardyń oıynsha adamzat tarıhyndaǵy eń mańyzdy ónertabysy týraly 2 mınýttyq vıdeo túsirip, qazirgi álemde neni ózgertkisi keletinin jáne olarǵa lager nesimen kómektesetinin aıtyp berýleri kerek.

«Men ǵylymǵa, baǵdarlamalaýǵa únemi qyzyǵatynmyn, – deıdi Almatydaǵy Nazarbaev zııatkerlik mektebiniń oqýshysy Nargız Asqarbekqyzy, – Biraq men tek mekteptegi bilimderimmen shektelip qalyp júrdim. Lager maǵan osy shekteýlerden aıyrylýǵa kómektesti. Men bolashaqta nemen aınalysqym keletinin túsingen sııaqtymyn».

Byltyr, 2018 jyly, jazǵy lager qatysýshylary, qyzdar komandasy úlken synyp oqýshylary arasyndaǵy QR Ulttyq tehnologııalyq damý agenttigi ótkizetin konkýrsty Parkınson aýrýyna shaldyqqan adamdarǵa arnalǵan ózdiginen turaqtandyrylatyn qasyqty oılap tapqany úshin jeńip aldy. Komanda jobasyn basqa 200 jobamen qatar tanystyrý úshin Sıngapýrdaǵy tehnologııalyq startaptar konkýrsyna sapar syıǵa tartyldy.

Zańǵar
Jergilikti úkimettik organdarmen, qaýymdastyqpen, bilim berý mekemelerimen birge kompanııa jastardy ómirde, mansapta jáne qoǵamda tabysqa jetkizýge baǵyttalǵan Atyraý q. jastardy damytý bastamasyn iske asyrady. «Zańǵar» jobasy onyń mańyzdy bóligi bolyp tabylady jáne Halyqaralyq jastar qorymen jáne Atyraý oblysy ákimdigimen seriktestikte iske asyrylady.

Baǵdarlamanyń basynan bastap 2015 jyly 6 000-nan astam jastar jáne 400 oqytýshy ómirge qajetti daǵdylar jáne STEM pánderi boıynsha oqyp, trenıngterden ótti, sonymen qatar festıvaldar men konkýrstarǵa qatysty.

FabLabAtyrau
Qazaqstandaǵy alǵashqy lısenzııalanǵan FabLab Atyrau zerthanasy jobalardy damytý jáne qurý úshin jastarǵa arnalyp ashylǵan. Zerthana zamanaýı quraldarmen jáne jabdyqtarmen, sonyń ishinde 3D prınterlerimen, sandyq baǵdarlamalyq basqarýy bar joný bildegimen, lazer keskishtermen, metall joný bildegimen jáne basqa da quraldarmen jabdyqtalǵan.

«FabLabAtyrau – bilimdi mashyqtap, jumysty is júzinde kórýge bolatyn tamasha jer», – dep túsindiredi №34 lıngvıstıkalyq gımnazııa túlegi Dıas О́mirbekov. Ol №16 J. Qarajigitov atyndaǵy lıseı túlegi Bek Qalıevpen birge elektr múgedek arbasyn jobasyn jasap qurastyrdy.

Osy jyldar boıy birneshe tamasha joba iske asyryldy, sonyń ishinde kózderiniń kórýi jáne estýi nasharlaǵan adamdarǵa tústi jáne dybysty anyqtaıtyn qurylǵy, qaýipti ortany zertteýge arnalǵan qashyqtan basqarylatyn robot, jáne taǵy basqa jobalar bar.

«Bul bizdiń Qazaqstanda iske asyryp jatqan jobalarymyzdyń birazy ǵana, – deıdi «Shevron» kompanııasynyń jurtshylyqpen baılanys jónindegi úılestirýshisi Janar Qoshpanova. – Biz STEAM-di halyqqa keńinen taratýǵa kúsh salý úshin QR Bilim jáne ǵylym mınıstrligimen, elimizdiń jetekshi ýnıversıtetterimen yntymaqtasamyz, novatorlardy jáne bastamashyldar toptaryn qoldaımyz. Biz Qazaqstannyń bolashaǵy jarqyn áli jańashyl bolǵanyn qalaımyz».