Aıdos Sarym: Saıasatqa qatysty 22 zańnyn 5 zańyn qaıta qaraý qajet

Saıasattanýshy "Mıtıngiler týraly", "Saıası partııalar týraly, "BAQ týraly, "Saılaý týraly, "Parlament týraly", Jergilikti basqarý týraly" zańdardy qaıta qaraý, tolyqtyryp, syn-eskertpelerdi eskerip tolyqtyrý qajettigin aıtty.

Aıtalyq, mıtıngiler týraly zańǵa qatysty azamattarǵa óz quqyǵyn aıtýǵa múmkindik berý, oǵan kedergi keltirmeý, halyqaralyq standartqa saı qylý usynylsa, Partııa týraly zańǵa partııa qurýǵa kedergi keltiretin zańnamalyq tosqaýyldardy azaıtý qajettigi aıtyldy.

Saılaý týraly zańǵa qatysty saıası top saılaýdyń aralas júıesine kóshý pikirin bildirdi. Parlament týraly zańǵa zań shyǵarýshy organǵa ótý tabaldyryǵyn tómendetý, parlamenttik oppozııaǵa múmkindik berý, parlamenttiń ashyqtyǵy pen jaýapkerligin arttyrý máseleleri kóterildi.

– Birimizge unasyn-unamasyn, dál osy kezge saıası modernızasııa, saıası reforma degen máselelerge qatysty naqty qoǵamdyq pikir qalyptasty. Jumys toby barsha jumysty, aıtylǵan pikirdi zerdeleı kele saıası máseleler elimizde qabyldanǵan jıyrma eki zańǵa qatysty ekenine kózin jetkizdi. Alaıda, osy kezge deıingi barsha daý-damaı saıası úderisterdi, olardyń basty erejesin anyqtaıtyn bes-alty zańnyń tóńiregine topshylanǵanyn da joqqa shyǵara almaımyz.

Bizdiń usynystardyń basty baǵyty – eldegi saıası úderisterdi demokratızasııalaý, zańnamany ult múddesine saı yryqtandyryp, lıberalızasııalaý, bılik tarmaqtary arasyndaǵy qarym-qatynastardaǵy teńsizdikti joıý, qoǵam tynysyn ashyp, halyq pen bılik arasyn jamaý bolyp tabylady.

Jumys toby júrgizgen monıtorıng, osy kezge deıin istep kelgen dıskýssııalyq alańdar men talqylardyń materıaldaryn zertteý, baspasózde jaryq kórgen maqalalardyń mazmuny, sarapshylar men saıasatkerlerdiń pikiri negizinen bes zańnyń aıasyndaǵy syn men daý-damaı ekenin aıqyn kórsetedi. Osy bes zań túzeletin bolsa, osy beseýi yryqqa kelse, durys saılaý ótedi, saıası plıýralızm men saıası belsendilikke, saıası básekelesitkke jol ashylady degen paıymdar bar.

Bul zańdar:

«Qazaqstan Respýblıkasynda beıbit jınalystar, mıtıngiler, sherýler, pıketter jáne demonstrasııalar uıymdastyrý men ótkizý tártibi týraly» 1995 jyldyń 17 naýryzyndaǵy zań;

2002 jyldyń jazynda qabyldanyp, san márte jamalǵan «Saıası partııalar týraly» zań;

1999 jyly qabyldanyp, qyryq jamalǵan «Buqaralyq aqparat quraldary týraly» zań;

Baǵynan sory kóp, talaı-talaı daýdyń ózegi bolyp tabylatyn, 1995 jyly qabyldanyp, sońynan myń qubylǵan «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý týraly» zań;

«Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti men onyń depýtattary týraly» zań.

Sonymen qatar, qoǵamdyq orta men sanada «Jergilikti ózin-ózi basqarý týraly», «Sot reformasy jáne penıtensıarlyq júıelerdi reformalar týraly» arnaıy tujyrymdamalar birinshi kezekte qabyldanýy tıis dep otyrmyz, –  dedi Aıdos Sarym óz sózinde

Sondaı-aq Aıdos Sarym halyqaralyq izgilendirý talaptary negizinde ólim jazasy uǵymynan tolyq bas tartyp, ǵumyrlyq bas bostandyǵynan aıyrý babyn engizýdi usyndy.