• USD 468.56

  • EUR 497.56

  • RUB 7.3

  • CNY 67.18

29 Naýryz, 08:46:57
Almaty
+35°

Jambyl oblysynyń Baızaq aýdanynda «Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografııasy» jobasyna engen tarıhı mádenı eskertkishterdi saqtaý, nasıhattaý baǵytynda aýqymdy jumystar qolǵa alynǵan. Atalǵan jobaǵa engizilgen Túımekent jurty da ólkeni baı tarıhynan syr shertedi dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

Bul qala jurtynyń orny Baızaq aýdanyndaǵy Túımekent aýylynyń ońtústik shetinde ornalasqan. Qalajurtynyń mańynan Talas ózeni aǵyp jatyr. Qazaq tarıhyndaǵy 2000 jyldyqtan astam tarıhy bar Jarkent, Taraz, Mankent, Saıram, Túrkistan, Otyrar sııaqty tarıhı iri qalalarymen aty qatar atalatyn Túımekentti qorshaǵan qorshaýlardyń bıiktigi 4,5- 7 metrdi quraıdy.

Túımekent qalashyǵyna alǵashqy zertteý jumystaryn 1894 jyly V.Bartold júrgizgen. Araǵa 40 jyl ýaqyt salyp munda Bernshtam jetekshilik etken Jetisý arheologııalyq ekspedısııasy taban tiregen. 1983 jyly qala jurtyna belgili arheolog ǵalys Madııar Eleý jetekshilik jasaǵan ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetiniń arheologııalyq ekspedısııasynyń toby zertteý jumystaryn júrgizdi.

Tarıhshy ǵalymdar munda tabylǵan jádigerler men qurylysynda sáýlettik erekshelikterdi taldaı otyryp qalanyń bizdiń zamanymyzdyń VI – XII ǵasyrlarynda ómir súrgenin anyqtady.

Túımekent qalashyǵynyń paıda bolýyna qatysty ańyzdardyń birinde qala ataýynyń Túıme sulýdyń qurmetine atalǵanyn aıtylady. О́z zamanynda iri saýda-ekonomıkalyq ortalyq bolǵan qalaǵa Uly Jibek joly da aıaldaýy ǵajap emes. Qazir munda aýdan mektepteriniń, kolledjderiniń oqýshylary men stýdentterine arnap ekskýrsııalar uıymdastyrylyp turady. Al qala jurty aýmaǵynda boı kótergen aýyl búginde Túımekent dep atalady. О́z kezeginde bul aýyl aýdandaǵy eń úlken ári halqy kóp qonystanǵan eld meken sanalady.

Jalpy osy ýaqytqa deıin Baızaq aýdanynda 64 tarıhı-mádenı eskertkish tirkeýge alynsa onyń 4-i respýblıkalyq mańyzy bar, al qalǵandary jergilikti mańyzǵa ıe eskertkishterdiń sanatyna jatady. Respýblıkalyq dárejedegi arheologııalyq eskertkishterdiń biri Botamoınaq aýyldyq okrýgindegi «Qostóbe qalashyǵy» 2007 jyly IýNESKO-nyń «Búkilálemdik mura komıtetiniń» tizimine engizildi. Al 2017 jyly «Qazaqstannyń 100 kıeli jerleri» arnaıy jobasyna «Baızaq datqa» kesenesi engizilgen bolatyn.

"Qamshy" silteıdi
Ilmek sózder: Jambyl oblysy

Qate tapsańyz, qajetti bólikti tańdap ctrl+enter basyńyz.

Pikir qaldyrý

pikir