• USD 468.56

  • EUR 497.56

  • RUB 7.3

  • CNY 67.18

29 Naýryz, 03:26:55
Almaty
+35°

– Aǵa, 80-nen asqan aǵamyzdyń taǵy úılenip jatqanyna qalaı qaraısyz? 

– Áı, aınalaıyn, sodan basqa áńgime joq pa? О́sek pen tósektiń aınalasynan nege asa almaı qaldyńdar, joq álde talqylaıtyn taqyryp tabylmady ma? – dep saparlasymnyń sóziniń sońyna jetkizbeı shart kettim de, jaılap sabama tústim. 

– Bir jaǵynan, senderde kiná joq shyǵar. Kóretinderiń – ánshilerdiń qyzyldy-jasyldy ómiri. Telearnalarda da – solarǵa arnalǵan baǵdarlamalar, solar júrgizetin – jeńil-jelpi birdeńeler, eldi oılandyryp, jurtty tolǵandyratyn, ultty rýhtandyratyn dúnıeler dińkelep tur ǵoı qazir. Al, shyndap kelgende, biz oılanýǵa tıis másele tolyp jatqan joq pa!? Saparlasym únsiz. Sózimdi jalǵap kettim:

– Baıyrǵy babalarymyz da el bolýdy, ózgelermen terezesi teń bolýdy kóksedi. Urpaǵyna ulan-baıtaq qonys, ulaǵatty ósıet-ónege qaldyrdy. Ata-babalarymyzdan qyran ushsa – qanaty talatyn, qulan jortsa, tuıaǵy tozatyn qııalda ǵana bolatyn qııan ólke qaldy. Iаǵnı, kóktegi qus pen jerdegi ańǵa deıin – qazaqtyń ulttyq baılyǵy. Ashy bolsa da ashyǵyn aıtaıyq, ókinishke qaraı, darqan dalanyń uly murasy túgel tonalyp boldy... Tonalmasa, osydan birneshe jyl buryn myna «Altyn emel» asýynan asqanda úıirimen júretin qulanym qaıda? Nege kórinbeıdi? Bul ólkede ańnan buryn adamynyń da quny qalmaǵanyn túz taǵylary qaıdan bilsin... Qulanmen birge qundylyqtardyń quryp bara jatqanyna eki birdeı qoryqshynyń beıbit kúnde oqqa baılanǵany dálel emes pe?! Ań turmaq adamynyń da quny qalmaǵan qazir. 

Qazaqy qasıetke ıigen atalarymyz jer baýyrlap ushqan qarlyǵashqa qarap-aq aýa raıyn boljap, mal-janyn saqtaǵan edi. Tabıǵatpen bite qaınasqany sonshalyq, irgesinde kúshiktegen qasqyr ekesh qasqyr da qońsy otyrǵan qoıshynyń qoıyna eshqashan tıispegen. Ǵaryshqa jol salyp kókke samǵamaı-aq aspan álemin zerttep, jymyńdaǵan sansyz juldyzǵa ádemi at qoıa bilgen. «Jeti qaraqshy», «Úrker», Temirqazyq, «Aqboz at pen Kókboz at», «Sholpan», «О́mirzaıa»... Kete beredi. Bir ǵajap «til arqyly» tabıǵatpen tildesken qazaqtyń sol qasıeti saıyn dalanyń erkesi – qulanmen birge qurdymǵa ketkeni me!?

Kózimiz kórgen soń ań men qustyń joǵalǵanyn sóz etemiz-aý! Al jerasty baılyǵymyz – munaıymyz ben ýranymyz, altynymyz ben kúmisimiz qaıda? Ol – ol ma, ata-babam urpaǵyna muraǵa qaldyrǵan qasıetti Jerdiń ózin «saýdaǵa salǵymyz» kelgeni she? Keshirile me munymyz? Satqandy bylaı qoıyp jalpyǵa ortaq qundylyqty qaltalylardyń jekemenshik etip, basybaıly ıelenýge qaqy bar ma edi? El men Jerdiń ıesi kim? Biz – qazaq nege jerasty baılyǵynyń ıgiligin qaltalylarmen birge kórmedik? Baıtaq jerdiń ıesi – qazaq, endeshe, kıesi uryp, bar qazaqty zaýaly soǵyp ketpeı me... Qudaı saqtasyn! Aı, juldyzben syrlasa bilgen ulttyń urpaǵy búginde telefonǵa telmirip, jelige baılanǵan. Jaı telmirip otyrǵan joq, tıtimdeı qalta telefony arqyly ǵalamtordaǵy qatygezdik pen jaýyzdyq ataýlyny boılaryna sińirip jatyr. Usaq áńgime men arzan sózge jaqyn bolmaıyqshy osy biz! Esepten de, ósekten de bıik bolaıyq. 

Orynsyz suraq qoıyp, artynan oıǵa batqan inishekke quba belde jorta almaı qalǵan qulandaı ishtegi muńymdy osylaı jetkizdim.

Bekjan Turystyń feısbýktegi paraqshasynan

"Qamshy" silteıdi

Qate tapsańyz, qajetti bólikti tańdap ctrl+enter basyńyz.

Pikir qaldyrý

pikir