Quralaı sulý kesenesi qazaq qyzdarynyń sulýlyǵyna qoıylǵan eskertkish  

Moıynqum aýdanyndaǵy Quralaı sulý kesenesi halyq úshin qasıetti ornynyń biri sanalady. О́ıtkeni túrli ańyz dastandarǵa arqaý bolǵan Quralaı sulý qazaq qoǵamynda sulýlyqtyń sımvolyna aınalǵan. Sondyqtan da Quralaı sulý kesenesi «Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografııasy» jobasy boıynsha Qazaqstannyń óńirlik qasıetti nysandary tizimine alynǵan dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

Ańyz derekterde óz sońynan óshpes iz qaldyryp, aty ańyz-áńgimelerde kúni búginge deıin aıtylatyn Quralaı sulýdyń qysqa ǵana ǵumyry qazirgi Moıynqum óńirinde ótipti. Sulýdyń máńgilik turaq tapqan orny Moıynqum aýdany, Kishi Qamqaly aýyly mańyndaǵy Qamqaly kóliniń jaǵasy. Dál osy orynda shıki kirpishten órilgen kesene shamamen HVIII – HIH ǵasyrlarda salynǵan sáýlet eskertkishiniń erekshe bir týyndysyna jatady. Alaıda ýaqyt synyna tótep bere almaǵan eski qurylystyń toz-toz shyqqan. Al 2014 jyly kesene jergilikti kásipkerlerdiń demeýshiligimen qaıta qalpyna keltirilgen.

Quralaı sulý jaıynda mol derekter jıyp, osy attas poema jazǵan aqyn Isa Baızaqovtyń málimetine qaraǵanda Quralaı sulý qalmaq noıany men qazaq kelinsheginen týǵan. О́zi jaýlaǵan óńirdegi ózine unaǵan kelinshekti qanjyǵasyna baılaý jaýkershiliktiń ejelden kele jatqan qaǵıdasy. Keıinnen álgi qalmaq noıanynan qazaq kelinshegi aqylyna kórki saı Quralaı atty sulý qyzdy ómirge ákeledi. Qalmaq qyzyq bolǵanymen Quralaı qazaq jerin atamekenim dep biledi. Sondyqtan sulý týǵan elge qaıta oralýdy tapsyrǵan ana amanatyn oryndaý maqsatynda Kelden degen batyrǵa erip qalmaqtardan qashyp ketedi. Alaıda sulýǵa osy sapar jolynda ný qamystyń ishinde jolbarys kezigip, mert etedi. Al onyń osy saparda joldasy bolǵan Kelden batyr keıinnen 40 narǵa júk artyp kelip, Quralaı sulý kesene turǵyzady.

Aqyn el aýzynan estigen ańyz-áńgimelerdegi derekterge súıene otyryp, «Quralaı sulý» poemasyn jazady. Shyǵarmada qazaq pen qalmaq arasyndaǵy bitispes daý arqyly adamgershiliktiń aq jolyn nasıhattaıdy. Quralaı beınesi asqaqtaı kórinip, kórkemdik kókjıegimen kópti tańdandyrady.

Seıqynnyń bir qyzy bar jannan asqan,

Jerde týyp, kókte kúnmen nuryn qosqan,

Han túgil, halqy súıip Quralaıdy,

Árdaıym, áıelsinbeı aqyldasqan, – dep áspettelgen Quralaı sulýdyń qylyǵy men parasaty áli kúnge kópshilikke úlgi etiledi.