"Álippe" qaıtyp kelse, qandaı qarippen shyǵýy kerek?

Qazaqstannyń mektep baǵdarlamasyna eki jyldan keıin qaıta oralǵaly jatqan álippe Ahmet Baıtursynulynyń ádistemesi negizinde oqytylady deıdi. Degenmen, bul máselege qatysty ǵalymdar tarapynan birqatar suraqtar bar dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi Sputnik Qazaqstan saıtyna silteme jasap.

Mınıstrdiń málimdemesi qandaı?

Tamyz konferensııasynda bilim jáne ǵylym mınıstri Ashat Aımaǵambetov mekteptiń oqý baǵdarlamasyna álippeniń qaıta engiziletinin málimdedi.

"Ustazdar men ata-analar kópten álippe máselesin kóterip júr. Bul másele óte mańyzdy. Biz álippeni qaıtarý kerek dep esepteımiz. Ol 2021 jyly, ózderińizge jaqsy tanys, qazaq tiline beıimdelgen Ahmet Baıursynovtyń ádistemesi negizinde engiziletin bolady", - dedi Aımaǵambetov.

Mınıstr "oıdan eshteńe qurastyrýdyń qajeti joq" degen pikirin de jetkizdi. Sebebi bizde qazaq tiline beıimdelgen ádisteme bar. Ol - Ahmet Baıtursynovtyń ádistemesi. Álippe sonyń negizinde jasalady.

Sonda álippe qalaı ózgeredi?

Tamyz konferensııasynan keıin ótken baspasóz máslıhatynda mınıstr myrza jańa oqýlyqta birqatar ózgeristiń bolatynyn da aıtyp qaldy.

"Biz egemen elde turyp jatyrmyz. Sondyqtan ishki qurylymy qazirgi zamanǵa qaraı ózgertiletin bolady. Biraq qazaq tiline beıimdelgen Ahmet Baıtursynovtyń ádistemesi negizinde ázirlenýi kerek", - deıdi Aımaǵambetov.

Ǵalymdardy dál osy ózgeris máselesi alańdatyp otyr. Professor Aıgúl Smaqovanyń aıtýynsha, mınıstr jaqsy jańalyqty jarııalasa da, oǵan qatysty negizgi máselelerdi ashyq aıtqan joq.

"Mınıstr álippe Ahmet Baıtursynulynyń ádistemesi negizinde qaıtyp keledi dedi. Al álippe latyn nusqasynda bola ma? Qazirgi biz sóılep júrgen kırıll nusqasynda bola ma? Sebebi Ahmet Baıtursynulynyń álippesi tóte jazýdaǵy álippe. Biz ondaı jazýdy qoldanyp júrgen joqpyz. Mine, bul másele ashyq qaldy. Sondyqtan halyqqa osyny túsindirý kerek", - dedi Smaqova.

Ǵalymnyń aıtýynsha, búginde latyn grafıkasyna kóshýge qatysty naqty jospar bar. Alaıda álippeniń latyn nusqasy bekitilmegen.

"Menińshe, álippe qazirgi kırıll qarpimen shyǵýy kerek. Sebebi búginde bizdiń til ǵalymdary usynyp jatqan latyn nusqasy shıkileý. Sondyqtan balalardyń mıyn ashytpaı, álippeni aldymen ózimiz úırengen nusqada engizgen durys. Artynsha latyn álipbıi talqylaýdan ótip, bekitilgennen keıin kóshýge ońaı bolady", - dep atap kórsetti Smaqova.