Marǵulan Seısembaı: Smartfonǵa ornatylatyn "qaýipsizdik" sertıfıkaty arqyly bizdi qalpaqtyń astyna alady

Qazaqstanda "qaýipsizdik" sertıfıkaty engizilip jatyr. Bul smartfonǵa nemese planshetke májbúrleý tártibimen ornatylatyn baǵdarlama. Eger siz ony ornatpasańyz, sizge Feısbýk, Instagramm, Iýtýb jáne t. b. kóptegen ınternet resýrstaryna qoljetimdilik shekteledi.

Munyń bári bizdiń qaýipsizdigimizge qamqorlyq tuzdyǵymen berilip jatyr. Memleketimiz ańyzdaǵy hakerlersiz aq jeke adamdar derekterin qorǵaı almaı jatqanda bizdiń barlyq derekterimizdi qalaısha hakerlerden qorǵamaq?

Al endi siz bul sertıfıkatty smartfonǵa ornatsańyz, quzyrly organdar ne isteı alady: 
1. Sertıfıkat arqyly memleket sizdiń qupııa sózderińizge, logınderge, áleýmettik jelilerdegi betterge jáne basqa adamdarmen hat almasýǵa tipti telegram sııaqty messendjerlerge jáne t. b. qol jetkize alady. 
2. Siz VPN paıdalana almaısyz. 
3. Memleket belgili adamdardyń áleýmettik jelidegi betterine kirýin shekteı alady. Iаǵnı, jelide tek bılikke jaqyn blogerler ǵana qalady.
4. Memleket kez kelgen adamnyń kez kelgen resýrsqa qol jetkizýin shekteı alady.
5. Memleket kez kelgen sheteldik resýrstarǵa qoljetimdilikti shekteı alady.

Bul tek negizgi fıshkalary ǵana. Men táýlik boıy júris-turys pen sizdiń belsendiligińizdi baqylaý múmkindikteri týraly aıtqan joqpyn. Qysqasha aıtsaq, bizdi qalpaqtyń astyna aldy. Totalıtarızm jaǵyna eń úlken qadam jasaldy.

Men buǵan qaraǵanda hakerlerge kóbirek senemin. Olardyń maqsattary men múddeleri maǵan túsinikti jáne olarǵa qarsy qandaı da bir quraldar bar. Al munda biz sheneýnikterge tolyqtaı táýeldi bolamyz.

Meniń pikirim: demokratııa jáne adam quqyǵy qorǵalmaıtyn elde, ınternetti shekteý jónindegi kez kelgen bastama erkindik qaldyqtaryn tunshyqtyrý dep esepteımin.

Marǵulan Seısembaı

Feısbýk paraqshasynan