"Kelinshegiń kóterdi me?" – bul erkek aıtatyn sóz emes

– Úılendim, 3 aı boldy – dep biri qýanyshyn jetkizdi. Qutty bolsyn aıtystyq. Sóıtip turǵanda endi biri:

– Qalaı, kelinshegiń kóterdi me? – dep suraqty tótesinen qoıdy. Úılengen jigit qysylyp, qyzaraqtap, túri buzyla bastady. Men tóbemnen bireý sý quıyp jibergendeı boldym. Shydaı almaı:

– Suraǵyń yńǵaısyz eken?– dedim. Sodan ol únsiz qaldy da, áńgimeniń aýany basqa jaqqa buryldy. Álgi jigitke keıin túsindirdim. Nesin jazǵyraıyn, múmkin kishkentaıly bolǵanyn qalaǵasyn suraǵan shyǵar. Biraq, bul erkektiń aıtýy tıis sózi emes edi. Jıi baıqap qalam, sońǵy kezde jigitter arasynda «kelinshegiń kóterdi me?» dep surap qap jatady. Qaıtalap aıtaıyn, bul erkektiń aıtatyn sózi emes. Osyndaıda burynǵy qazaqtyń kesek minez, bekzat bolmysy eske túsedi. Eriksiz qaıran qalam!

Árbir ata-ana qyzyn uzatqannan keıin onyń perzentti bolǵanyn qalaıdy, sol úshin Uly Alladan duǵa tileıdi. Aıaǵy aýyr bolǵanyn bilgisi de keledi. Biraq, ákesi, aǵasy turmaq, sheshesiniń ózi ony qyzynan suramaıtyn bolǵan buryn. О́ıtkeni, ony suraý uıat degen uǵym qalyptasqan. Iа, aq nekeli adal jary. Allanyń da, adamnyń da aldynda ary taza. Dese de, bul tilmen aıtyp túsindire almaıtyn qazaqqa tán uıat, ıba, ınabat. Ony qyzdyń ózi de tórkinine ashyqtan-ashyq jarııalaýdan qysylady. Biraq, aıaǵy aýyr bolǵanyn qyzdar sheshesine bildirgen. Sonda qalaı? Ol bylaı.

О́z elinen jyraqqa kelin bolyp túsken qyz alǵashynda áke-sheshesiniń aıaly alaqanyn, ystyq qushaǵyn saǵynady. Izdeıdi. Múmkin ońashada jylap ta alatyn shyǵar. Muny qazaq jaqsy biledi. Mine, osy kezde qyzdyń áke-sheshesi qudasyn áýletimen birge «irge kórsetý»degen saltty negizge alyp, qonaqqa shaqyrady. Sóıtip, qudalar arqa-jarqa bolyp qaýyshady. Qyz tórkinine kelgesin ábden saǵynyshyn basady. Osy kezdiń ózinde qansha bilgisi kelgenmen anasy qyzynan «aıaǵyń aýyr ma?» dep suraýǵa qysylady, qyzy da aıtpaıdy. Tek sózdiń reti kelgende anasyna: «bir jylǵa deıin kele almaıyn dep turmyn» deıdi. Endi oılanyp kórińizshi! Nege bir jylǵa deıin kele almaıdy? О́ıtkeni, qazaqtyń kelini júkti bolyp, ishi biline bastaǵan kezde aǵasynyń, ákesiniń kózine túspeýge tyrysady. Sondyqtan, ol bosanyp, balasy qataıǵansha eshqaıda bara almaıdy. Endi qarańyzshy, qursaq kótergenin qalaı jetkizedi, á?! Bárin ishteı túsine qoıǵan anasy aqylyn aıtyp, keńesin beredi.Ana júregi názik qoı, endi qyzynyń aman-esen bosanýyn Alladan tileıdi. Kezinde anasynyń qyzyna qoıýǵa batpaǵan suraǵyn búginde jigitterdiń aýzynan estigende qynjylasyń?! Qazaqy tanymnyń joǵalyp, bolmystyń ózgergeni júregińdi aýyrtady.

Aıdos Marat