Atyńnan aınalaıyn qazaq qyzy

«Qyzǵa qyryq úıden tyıym» deıdi qazaq. Qazir biz qazaq qyzynyń beınesin, bolmysyn umytyp bara jatqandaımyz.

Jalpy, qazaq qyzy qandaı bolýy kerek? Ol jaıly oılaı bermeımiz de. Olaı bolsa, óz boıymyzdaǵy qasıetter men minez-qulyqty saralap, qazaq qyzynyń bolmysyndaǵy qasıettermen salystyryp kórelik!

Qazaqta qyz balasynyń júris-turysy salmaqty bolyp,  syzylyp, uıań da ınabatty, sypaıy bolǵan.Orynsyz jyrtyńdap, kúlmegen. Úlken kisilerdiń sózin bólmegen.Etegi uzyn, keń kóılek kıgen. Eshkimniń aldyn kesip ótpegen. Daýys kótermeı, báseń daýyspen sóılep, basqalarǵa qol tıgizbegen.Keshkilik jalǵyz júrmegen.О́tirik, ósek aıtpaǵan. Taltaıyp otyrmaǵan. 
Tamaqty asap jemegen. Burańdap, qylymsymaǵan. Salt-dástúrden attamaǵan. Ishimdik ishpegen, shylym shekpegen. Úlken-kishini syılaǵan. 

Árıne, munyń bári eskiliktiń emes, tektiliktiń belgisi.

Al búgingi kúngi qazaq qyzdarynyń beınesi qandaı? Kópke topyraq shashý jaramas, áıtse de qazaq qyzdarynyń kóshede tútindetip shylym shegip, áleýmettik jelige jartylaı jalańash sýretin júktep, ózge ult ókilderiniń qushaǵynda ketip bara jatqanyn kórgende, sharasyzdyqtan ne isterińdi bilmeı, ishteı qynjylasyń. Osy turǵyda «Qyzym úıde – qylyǵy túzde» demekshi, qyz balanyń júris-turysy men kıim-kıisi tárbıeniń negizi bolyp sanalady. Árıne ásemdikkke, ádemilikke qumar jandar sándengendi unatady. Tek ol ózińe saı jarasyp, syrt kelbetińdi ashyp tursa.

Qazirgi kúni «Qyryq úıden tyıym» kórgen, gúldeı náziktigi men qos burymdy qazaq arýlarynyń azaıǵany qalaı? Joq, olaı emes, qazaq qyzdarynyń júrekteri ımandylyq pen ıbalylyqqa toly deıin deseń, arzan syıǵa tánin jalańashtap, aryn aıaqqa taptaıtyn qylyqtary oǵan kedergi.

Qashanda ımandy da, ıbaly qalpynan taımaǵan qazaq arýlarynyń ınabattylyǵy bıik bolǵaı!

Jansaıa Ahtaı

Usynǵan: Aqerke Dúısenbaı