Máńgi emespin, óletin bir pendemin...

«Ult bolmysy» jýrnalynyń «Alash joly»

ádebı shyǵarmashylyq báıgesine

Poezııa janry boıynsha:

Búrkenshik esim: Bahadúr

 

ALLA JOLY

 

Bısmıllah dep bastady men sózdiń basyn,

Kúlli musylman bul óleńdi qabyl alsyn.

Alla nury júrektegi tilden shyǵyp,

Imandylyq shýmaqtary jalyndasyn.

 

Alla joly tússeń oǵan adaspaısyń,

Shaıtan isi, jamandyqpen sanaspaısyń.

Alla jolyn ustansań adal bolyp,

Haram zattyń zııanynan alystaısyń.

 

Alla joly nur quıatyn júregińe,

Aınaldy kúlli musylman tiregine.

Alla jolyn ustansań taıynbastan,

Iman men meıirim bolar júregińde.

 

Alla joly kórkeıtedi ajaryńdy,

Buryp árkez Jaratqanǵa nazaryńdy.

Alla joly aparady jumaqqa,

Sáti kelip qarsy alǵanda ajalyńdy.

 

Alla joly – ımanyń, kúmándanbaı senetin,

Alla joly – qorǵaýshyń qaterlerden tónetin.

Alla joly – sabyrlyq, Alla ózi beretin,

Alla joly – jaqsylyq, júrekke nur tógetin.

 

Alla joly – mahabbat pen jaqsy kórý sezimi,

Alla joly – shydamdylyq, jeter bárine tózimi.

Alla joly – ımandylyq, júregińe quıylar,

Alla joly – nesibeń ol tek ózińe buıyrar.

 

Alla jolyn  ustansań jamandyqqa baspaısyń,

Jaman ádet bárin ysyryp shetke tastaısyń.

Kemeldenip ımanyń, kókirek kóziń ashylyp,

Taqýalyq, tektilikpen jańa ómir bastaısyń.

 

                                                                                 Tamyz 2010 j., BAHADÚR

 

 

Abaı Qunabaevqa arnaý

(Segiz aıaq úlgisimen)

 

 

Babalar sózi –

Aqyldyń kózi

Urpaǵyna ónege.

Túsinetin naqyldy,

Urpaǵy bar aqyldy

Babalar oty sóne me?!

Babalar – pirim, árýaǵym,

Senderge men jyr arnadym.

 

Muńaıyp oılap,

Tereńnen boılap

Qaıǵymen kúnin ótkizgen.

О́leńin arnap,

Shyndyqty jyrlap

Sezimin saǵan jetkizgen.

Túsinbeı aqyn tilegin,

Jaraladyń júregin.

Júrekke jaqyn

О́zińdeı aqyn

Ǵasyrlar boıy tabylmas.

Qyzyl til-óner,

О́leńge sheber

О́zińdeı aqyn jańylmas.

Shabyty esh talmaǵan,

Halqyna jyr arnaǵan.

 

Adasty halyq,

Bilmedi anyq

Abaıdaı ulyq naqylyn.

О́ksýmen ketti,

О́mirden ótti

Abaıdaı uly aqynyń.

Ottaı janyp, gúl jaınap,

Salǵan iziń tur saırap.

 

 

                                                                             Jeltoqsan 2003 j., BAHADÚR

 

Ýa Mahambet, Mahambet!!!

 

 

Ýa Mahambet, Mahambet

Dara týǵan er me ediń?!

Jáńgirdeıin handardyń

Tiline sen ermediń,

Patsha úkimetine halqyńdy

Qanaýǵa jol bermediń.

«Qara qazan, sary bala

Qamy úshin qylysh sermediń».

 

Qanat qaǵyp qyrandaı

Shyńyraý kókte samǵadyń.

Eldik dep qanat qaǵýdan

Sharshamadyń talmadyń.

Jáńgir menen baılardy

Ottaı orap jalmadyń.

 

 

 

 

Atańa nálet han uly-aı,

Tilegin surap alǵan soń,

Oılaǵany bolǵan soń

Patshaǵa habar saldyrdy,

Patshadan ásker aldyrdy.

Mahambet pen Isataıdy

Aıaǵynan shaldyrdy.

Isataıdy izdep Mahambet

En dalany qańǵyrdy.

Atańa nálet Jáńgir han

Halyqty esinen tandyrdy.

 

Áı, Jáńgir han, Jáńgir han,

Saıasatyń jaramaı,

Halqyńdy qýyp jiberdiń

Saz balshyqty dalaǵa-aı.

Qara qazaq balasyn

Shetinen tizip aıdady-aý

Orynbor degen qalaǵa-aı.

 

 

* * *

 

 

Tolarsaqtan saz keship,

Eliń úshin baz keship.

Beketaı qumda, Mahambet,

Eńirep ósken er ediń.

 

Halqym talaı kóshken jer,

Biz er jetip, ósken jer.

Isataı men Mahambet

Solardan qalǵan jer ediń.

 

Birligińdi seniń ańsaǵan,

Tilegen araıly tań saǵan.

Isataı men Mahambet

Solardan aıyrylǵan el ediń.

 

Azattyq úshin eńiretip,

Bolashaq úshin tebirentip.

Mańdaıynan shyqqan burqyrap

Qoıý qan men ter ediń.

 

«Halqymdy zar qaqsatqan,

Eńiretip, aqsatqan

Patsha menen Jáńgirdiń

Túbine jetsem!» - dep ediń.

 

 

 

 

 

 

 

* * *

 

 

Erkindik úshin kúresip,

Jáńgir handy qas qyldyń.

Aýyr ásker qol jıyp,

Isataıdy bas qyldyń.

«Bir qasyq ishken qara sý –

Jumasyna as qyldyń».

Isataımen qosylyp

Jortýyn jorttyń qasqyrdyń,

Aqsúıekterdi sastyrdyń.

Jáńgirdeıin hanyńnyń

Dushpany bolyp basqa urdyń.

Isataıdan aıyrylyp,

Jalǵyzdyqty dos qyldyń.

 

Qyrannan týǵan lashynym,

Tulpardan týǵan asylym –

Mahambet pen Isataı.

Alyp týǵan báıterek,

Eline es bolǵan ertelep –

Mahambet pen Isataı!

 

                Qazan 2003 j., BAHADÚR

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Aqan serige arnaý

 

Ánshi jáne sazger, aqynsyń

Halqyńnyń júregine jaqynsyń.

Zamany sum ýaqytta ómir súrip,

Azap shegip, qınalǵan bir paqyrsyń.

 

Jastarǵa úlgi jáne naqyl berdiń,

Bylaı dep urpaǵyńa aqyl berdiń:

«Eńbek et, óner úıren, erinbe,

Jalqaýlanyp, bosqa jatyp kerilme».

 

Pir tutamyn Aqan seri aǵany,

Sózi asyl, aqyly qundy, baǵaly.

О́kinish pen qaıǵy údegen ústi-ústine

Ýdaı ashy qasiretti zamany.                                 Naýryz 2004 j., BAHADÚR

 

Shoqan Ýálıhanovqa

 

Shyǵysty bilsin, tanysyn búkil álem, – dep,

Boıyna enip, tamyryna tereńdep.

О́zi shyqqan ertedegi Shyǵystyń

Ádebıetin, tarıhyn zerttep, dáleldep.

 

Zertteýinen injý-marjan tógilgen,

Quıryqty juldyz jarq etti kógińnen.

Shoqanyna aıyrylǵan qazaǵymnyń

Qars aıyrylyp qabyrǵasy sógilgen.

                                                                                 Qarasha 2003 j., BAHADÚR

 

Ilııasqa arnaý

 

Qudiretti aqynsyń,

Janyńmen maǵan jaqynsyń.

«Halyq jaýy» atanyp,

Jazyqsyz ketken paqyrsyń ...

 

Taǵdyryńa kúıinem,

О́nerińe súıinem.

Men de sendeı bolsam dep

Maqsatpen myqty túıinem.

 

Aqynsyń naǵyz daryndy,

Halqyńa berdiń baryńdy.

Dushpanyń qorlap jatsa da,

Kirletpediń bir aryńdy.                           Qyrkúıek-qazan 2004 j., BAHADÚR

 

Mirjaqyp Dýlatulynyń «Baqytsyz Jamal» – qazaqtyń tuńǵysh romanyna arnaý

 

Kóz júgirtip ómirdiń azabyna,

Roman jazdyń tuńǵysh bolyp qazaǵymda.

Shydamadyń qazaqtyń jas qyzdary

Kúıgenine ómirdiń tozaǵyna.

 

Sol eken júrekke azaptysy,

Tiri ólik – qınalǵan qazaq qyzy.

«Qalyń mal» buǵaýynda shyrmaldy ǵoı,

О́z erkinde bolmaı bir azat-kúshi.

 

Qıyn kezeń týdy ǵoı jastaryna,

Qara bult úıirilip aspanyna.

Súıgenine qospady ata-anasy,

Bostandyǵyn bermedi bastaryna.

                                                                     Qyrkúıek-qazan 2005 j., BAHADÚR

 

Maǵjan Jumabaev

 

Maǵjan degen aıbattanǵan arystan,

Qarańǵylyq, nadandyqpen alysqan.

                                                 Aǵajan, umytylmas dara tulǵań.

Aqyndyǵyń – ashy shyndyq aınasy,

О́leńderiń – aqyl-kenniń qoımasy,

                                                 Perzentiń óz qolyńmen jaratylǵan.

 

Maǵjan dese qudirettiń kúshin kórem,

Kómeıimnen túıdektelip shyǵady óleń.

                                                 О́leńderiń kúsh beretin qýat maǵan.

Maǵjan dese tebirenip, tolǵanamyn,

Seniń arqań qanattanyp, samǵaǵanym.

                                                 Maǵjan aqyn bul ómirde qymbat maǵan.

 

Sen degende kómeıge jyr keledi,

Jyrmen qosa bir zarly ún keledi.

                                                 Nege sonsha aýyr boldy taǵdyryń.

Maǵjan aǵa, ókinbe, bolǵyn qamsyz,

Jalǵastyrar sara joldy biz barmyz

                                                 Keıingige jetti jyryń, qaldy úniń!

 

                                                                     Qyrkúıek-qazan 2005 j , BAHADÚR

 

 

 

Men de aqynmyn Muqaǵalıdy jyrlaıtyn ...

 

 

Aqynsyń sen erekshe jaralǵan,

Qarasazdyń topyraǵynan nár alǵan.

Jazylǵan jyryń aqqýdyń qanatyna

Áıgilengen, bar álemge taralǵan.

 

О́leńderiń aspandady órledi,

О́leńderiń – armanyńnyń órnegi.

О́mirden erte ketti, amal qansha

О́leńiniń qyzyǵyn, átteń, kórmedi!

 

Arnaldy týǵan jerge jyrlaryń,

Qazaǵyńdy – óz elińdi jyrladyń.

О́kinishti, ómirmen erte qoshtastyń

Qyzyqtaı almaı óleńińniń syrmaǵyn.

 

Sen – qazaqqa bitken alyp báıterek,

Qoshtastyń ómirmen tym erterek.

Aqyny sen qazaqtyń, Muqaǵalı!

Boldyń endi arhıvtegi qundy derek.

 

Muqaǵalı, sen barsyń, áli tirisiń,

Aqyndardyń syıynatyn pirisiń.

Muqaǵalı áli tiri júrekterde

Jas aqynnyń jyrlaıtyn sen jyrysyń.

 

Men de poezııa úshin jaraldym,

Muqaǵalı dúnıesinen nár aldym.

Aǵashtaǵy jemisine qol sozdym

Poezııa atanǵan bir araldyń.

 

 

Aralasam bitpeıtin bir jyr-baqsyń,

Mahabatty óleń etip jyrlapsyń.

Qarasam tuńǵıyqsyń kóz jetpeıtin

Muqaǵalı sen men úshin qymbatsyń.

 

Muqaǵalı júregimde laýlap jatyr,

Qara óleńniń ormany qaýlap jatyr.

Kómeıimniń qaqpasynan óleń sózder

Tizbektele art-artynan zaýlap  jatyr.

 

Muqaǵalı, aqynsyń sen tuńǵıyq,

Tursyń ǵoı júregime nur quıyp.

Áseri sonshalyqty óleńińniń,

Barady júregim janyp-kúıip.

 

Muqaǵalı, sen – halqyńnyń asylysyń,

Saıalaıtyn ný-orman, jasylysyń.

Baıqaǵan tóńirekti kóz qyrymen

Saıatshynyń baptaǵan lashynysyń.

 

Boratamyn qara óleńdi kómeıimnen,

Shabytym kelgen saıyn tógeıin men.

Muqaǵalı jyrlarynan qýat alyp,

Aqyndyqtyń báıgesin kóreıin men.

 

Aqynmyn qazaq elin baıandaıtyn,

Qazaǵymdy tanytýdan aıanbaıtyn.

Aqyndyq tulparyna minip alyp,

Birde shaýyp, birde jelip, aıańdaıtyn.

 

                    Aqpan 2005 j., BAHADÚR

 

О́mir

 

Oý, dúnıe, shirkin-aı, jalǵanyń-aı!

Tiri janǵa quryǵyńdy salǵanyń-aı.

Nebir sańlaq ketti ǵoı jetegińde,

Solardy qıyp ketpeı, alǵanyń-aı.

Qanyn iship, janyn aldyń talaıdyń,

Shynymen sum ,qatigez bolǵanyń ba-aı?!

Urladyń bireýlerdiń jastyq shaǵyn,

Al endi bireýlerdiń armanyn-aı!

Ishim kúıip, órtenip , ókinemin,

Oý,darıǵa, talaı gúldiń solǵanyna-aı!

Sony oılaýmen, qam jeýmen, o,dúnıe,

О́zegimniń órtenip, talǵanyn-aı!

О́mir, shirkin, birde jaqsy, birde  jendet,

Jaqsylardy janyn jep, jalmadyń–aı!

Basyna qıyndyqty úıip-tógip,

Durys basqan aıaǵyn shalǵanyń–aı.

Osy óleńdi ózińe «О́mir» atty

Zarly únmen, qaıǵy men arnadym–aı!

 

О́mir, shirkin! Zymyraıdy, zýlaıdy.

Bul ómirde eshteńe máńgi turmaıdy.

Jaqsysyń ba, jamansyńba nazar bólip

Qaramaıdy, moıynyn oǵan burmaıdy,

Janyńdy almaı, jalǵan ómir qoımaıdy.

 

                                                                                     Sáýir 2007 j., BAHADÚR

 

Máńgi emespin, óletin bir pendemin...

 

Bul ómirge jamandyq úshin kelmedim,

Jaqsylyqtyń besigin árkez terbedim.

Ádildikti jyrlap ótem ólgenshe

Máńgi emespin, óletin bir pendemin!

 

Sol úshin artyma jyr qaldyramyn,

О́leńnen záýlim saraı saldyramyn.

Belgi qalsyn artymda, sol sebepti

О́leńniń  otyn úrlep jandyramyn.

 

Oı, dúnıe-aı, men de bir kún ólemin,

Arman joq artymda qalsa óleńim.

Jazǵan jyrdy keıingiler qup alsa,

Máńgilikke ólmeıtinime senemin.

 

Bul ómirge kelgemin jyrlaý úshin,

Aqyndyq ónerimdi shyńdaý úshin.

Opasyzdyq, ótiriktiń kózin joıyp,

Aqıqat, shyndyq únin tyńdaý úshin.

 

 

Osylaı dep keıingige jyr arnadym,

Oryndalsa bolǵany osy armanym.

Oıyma túıip, kóńilime berik ustap,

Uly maqsatpen ómirimdi sharladym.

 

Men ólgenmen artymda sózim qalar,

О́leńniń sham-shyraǵy mazdap janar.

Keıingi jas órender osy joldyń

Bastaýyn jalǵastyrsa, shóli qanar.

 

Men senemin, óleńderim ólmeıdi,

О́leńniń ólýine jol bermeıdi.

Keıingiler jalǵastyryp mazdatsa,

О́leńniń sham-shyraǵy sónbeıdi.

 

                    Sáýir 2007 j., BAHADÚR