"Qazaqstan uıǵyrlardyń qolyna óte me?"(maqalanyń túpnusqasy)

Qytaıdaǵy uıǵyr saıttarynyń "Qazaqstannyń kelesi Prezıdenti uıǵyr bola ma?" degen taqyrypta maqala jarııalap, qyzý talqylap jatqanyn osyǵan deıin jazǵan bolatynbyz (http://qamshy.kz/?p=11035). Az ǵana ýaqyttyń ishinde ınternet qoldanýshylardyń qyzý talqysyna túsken taqyryp, ile-shala óshirilgen bolatyn. Mine, búgin "Uyrasim" deıtin uıǵyr saıty atalǵan maqalany "Baǵdash minberiniń"  siltemesimen qaıta jarııalap otyr. Maqalany qaz-qalpynda nazarlaryńyzǵa usynyp otyrmyz. 

Eger Nursultan Nazarbaev bir sátsizdikke ushyrasa, Qazaqstan uıǵyrlardyń qolyna ótip kete me?

Qazaqstan saıasatkerleriniń "Qazaqstannyń kelesi Prezıdenti uıǵyr bola ma" deıtin mazmundaǵy pikirleri jurt arasynda kúshti ańys qozǵady. Sebebi, bıylǵy jyldyń basynda Qazaqstan elbasy N.Nazarbaev kenetten shuǵyl syrqattanyp qaldy da, dereý buıryq berip, Premer-mınıstr K.Másimovti óziniń orynbasarlyǵyna kórsetti.  Bul shuǵyl buıryqqa Qazaqstandaǵy saıasatkerler oń qabaq tanytpady, árıne. Eger Nazarbaevtyń basyna kún týsa, buıryq boıynsha bılik taǵyna Kárim Másimov otyrady. О́ıtkeni, ol N.Nazarbaevtyń eń senimdi adamy.

Memlekettiń joǵary bılik qyzmetinde otyrǵan K.Másimov Qazaqstan úshin az kúsh jumsamady. Onyń saıasatkerligi, tereń bilimdiligi – Qazaqstan sheneýnikteriniń ishinde «menmundalap» turady. Degenmen, ol Qazaqstan bıligin qolyna alsa da, moıyndamaıtyndar kóptep tabylady. Ondaı jaǵdaıda qoǵamda tártipsizdik ornaıdy degen sóz.  Qazirgi bılik basyndaǵylardyń taqqa talasatyndyǵy da sózsiz. Jershildikten, rýshyldyqtan aıyryla almaǵan halyq úshin bir uıǵyrdyń qazaqqa bas bolýy múmkin emes ekendigi sózsiz.  « Eń bastysy memlekettiń amandyǵy men táýelsizdigi úshin meıli qaısy ult ókili bolsa da halyqqa qyzmet etse bolǵany» dep oılaıtyndar bar ma? Memleket ishinde Másimovti qoldaıtyndar da az emes.  О́ıtkeni, K.Másimov memlekettik qyzmettiń barlyq tabaldyryǵynan ótken tájirıbeli maman. Ol qandaı tájirıbeden ótti eken? Aldymen K.Másimovpen tanysyp shyǵyńyz:

Kárim Qajymqanuly Másimov 1965 jyly Qazaqstanda uıǵyr otbasynda týylǵan. Orta mektep pen kollejdi fızıka-matematıka páni boıynsha úzdik támamdap, 1982  jyly 17 jasynda sol kezdegi sovet sosıalıstik qaýipsizdik komıtetine (KGB) arnaıy shaqyrýmen qabyldanyp, mańyzdy qyzmetter atqarǵan. Memleket qyzmetinde isteı júrip, 1985-1988 jyldary «halyq dostyy» ýnıversıtetiniń ekonomıka fakýltetin úzdik támamdaǵan. 1991 jylǵa deıin Beıdjiń jáne Ýhan ýnıversıtetterinde bilim tolyqtady.  Sovet ókimeti taraǵannan keıin, Qazaqstandaǵy tuńǵysh ekonomıka mınıstri, Qazaqstan-Qytaı saýda uıymynyń bastyǵy, Qazaqstan  memlekettik saýda bankisiniń bastyǵy, Qazaqstan qatynas mınıstri, Qazaqstan Prezıdentiniń kómekshisi qatarly mindetterdi ótegen. 2007 jyly QR-nyń úkimet basy bolyp resmı saılanǵan. Qazirge deıin qaıta saılanyp úkimet basshysy qyzmetin atqarýda.

 K.Másimov saıasatqa júıriktigimen, halyqaralyq qatynastarǵa beıimdiligimen, tanylǵan. Orys, qazaq, uıǵyr, qytaı,aǵylshyn tilderin biledi. Taekvondomen áýestenedi. Qazaqstan «Qurmet» ordeniniń, Prezıdent ordeniniń ıegeri. Ne degenmen, uıǵyrlarǵa da prezıdenttik jarasady eken.

Qazaqstan tarapynyń aqparattaryna qaraǵanda, Qazaqstan ekonomıkasynyń kóterilýine uıǵyr saýda kompanııalarynyń róli joǵary bolǵan kórinedi. Másimov ekonomıka mınıstri bolǵanyna qarǵanda, memleket ekonomıkasyn ýysynda ustap otyrýy múmkin. Eger halyqqa ádiletti mámile jasap, kóńilderinen oryn alsa onyń qazaq prezıdenti bolýyn Qazaqstan halqy qos qoldap qýattaıdy. Sóıtip, Másimov – Orta Azııadaǵy baı jáne kúshti memlekettiń basshysy bolyp, Azııaǵa tanymal tulǵaǵa aınalady.